تنباکو یاتوتون گیاهی بابرگ‌های پهن است که در اصل درآمریکای شمالی وجنوبی رشد می‌کرد و امروزه در سراسر جهان کشت می‌شود. نامتنباکو به برگ‌های خشک و بریده شدهٔ این گیاه هم گفته می‌شود. مصرف اصلی این گیاهتدخین دود حاصل از سوزاندن برگ‌های خشک آن است که داراینیکوتین است. این کار با پیچیدن آن در کاغذ یا پیچیدن برگ‌های بُرش نخوردهٔ آن به صورتسیگار یاسیگار برگ یا ریختن آنها در سرقلیان و کشیدن آنها انجام می‌شود.[۱]
برگ‌های خشک تنباکو عمدتاً برای کشیدن سیگار و سیگار برگ و همچنین پیپ و قلیان استفاده می‌شوند. همچنین می‌توان آنها را به صورت انفیه، تنباکوی جویدنی، تنباکوی غوطه‌ور و ناس مصرف کرد.[۲][۳]
این گیاه معمولاً پانزده تا صد سانتی‌متر رشد می‌کنند، برگ‌های آن بزرگ و پهن بوده و حدود نیم متر ارتفاع دارند که دارای شیرهٔ چسبنده‌ای است.
در اواخر قرن پانزدهم میلادی پس از آن کهکریستف کلمبقاره آمریکا را کشف کرد، توانست شیوهٔ استعمال تنباکو را ازسرخ‌پوستان بیاموزد. از نظر سرخ‌پوستان تنباکو گیاهی مقدس بود و آنها را با عالم ارواح ارتباط می‌داد. تنباکو به اقتصاد آمریکا کمک شایانی کرد و بهاروپا و سپس دیگر نقاط جهان راه‌یافت.[۱][۴][۵]
آلکالوئید نیکوتین معمولاً به عنوان جزء اصلی تنباکو شناخته می‌شود، ولینیکوتین خود به تنهایی اعتیادآور نیست. به نظر می‌رسد که واکنش بینبتا کربولین‌ها و نیکوتین عامل بیشتر خواصّ اعتیادآور مصرف تنباکو است. تأثیرات زیان‌آور تنباکو حاصل از هزاران ترکیب مختلف موجود در دود آن مانند پولیسیکلیک آروماتیک هیدرو کربن (مثل بنزپیرن)،فرمالدهید،کادمیم،نیکل،آرسنیک، نیتروسامین‌های مخصوص تنباکو (TSNAs)،فنول‌ها و بسیاری دیگر است.[۷][۸]
محبوبیت این کالا پس از رفتن اروپایی‌ها به آمریکا، باعث رونق اقتصادی مناطق جنوبی ایالات متّحده شد، تا آنکه کشت پنبه جای آن را گرفت. بعد ازجنگ داخلی آمریکا، به علّت تغییر در تقاضا و نیروی کار، تولیدسیگار رونق گرفت. این محصول جدید به سرعت باعث رشد شرکت‌های ذی‌نفع در صنایع تنباکو شد.بیش از ۷۰ نوع گیاه تنباکو در خانوادهٔ نیکوتیانا وجود دارد. کلمهٔ نیکوتیانا (و همچنیننیکوتین) به افتخار ژان نیکوت، سفیرفرانسه درپرتغال، که در سال ۱۵۵۹ این مادّه را به عنوان یک دارو به دربار کاترین دِه مِدیچی فرستاد، بر این مادّه نام‌گذاری شد.[۹][۱۰]
مصرف تنباکو توسّط ۱٫۱ میلیارد نفر تجربه شده‌است، یعنی تقریباً ۱/۳ جمعیّت بالغ زمین.سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرده که تنباکو بیشترین علّت مرگ قابل پیشگیری در جهان است، و تخمین زده که اکنون عامل مرگ ۵٫۴ میلیون نفر در سال است. میزان مصرف تنباکو در کشورهای توسعه یافته، بدون تغییر مانده یا کاهش داشته‌است، ولی در کشورهایی مانندایران در حال افزایش است.[۱۱][۱۲]
کلمهٔاسپانیایی وپرتغالی تنباکو به نظر می‌رسد ریشه در زبان تاینو، از خانوادهٔ آراواکان در کارائیب داشته باشد. گفته می‌شود در زبان تاینو، این کلمه به یک لول از برگ‌های تنباکو (بر اساس بارتولومه دِه لاس کاساس، ۱۵۵۲)، یا به تاباگو، نوعی پیپ به شکلY برای کشیدن دود تنباکو (بر اساس اُویدو؛ که در آن به برگ‌های تنباکوکوهیبا می‌گویند) گفته می‌شود.[۱۳]
به هر حال کلمات مشابهی در زبان‌های اسپانیایی، پرتغالی و ایتالیایی از سال ۱۴۱۰ برایگیاهان دارویی استفاده می‌شده که به نظر می‌رسد از کلمهٔعربیتَبَغ گرفته شده باشد. این کلمه از قرن ۹ به گیاهان دارویی مختلفی گفته می‌شده‌است.[۱۴]
ابتدایی‌ترین تصویر از یک مرد اروپایی در حال کشیدن تنباکو، از مجموعهٔتنباکو از آنتونی چوت
تنباکو از گذشته‌های دور در قارهٔ آمریکا مصرف می‌شده، تا زمانی که مهاجران اروپایی به آنجا رفته و این تجربه را به اروپا معرّفی کردند، جایی که بسیار محبوب شد. بسیاری از قبایل بومی آمریکا به صورت سنّتی تنباکو را در مزارعی درمکزیک در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۰۰۰ قبل از میلاد، کشت و مصرف می‌کردند.[۱۶] قبایل شرقی آمریکای شمالی مقادیر زیادی از تنباکو را در کیسه به عنوان یک کالای تجاری قابل قبول حمل می‌کردند، و معمولاً آن را در پیپ‌های صلح (نوعیپیپ) در بزرگداشت‌های مقدّس یا مهر و موم معامله می‌کشیدند.[۱۷] در چنین مواقعی تنباکو را در همهٔ مقاطع زندگی، حتّی در کودکی، می‌کشیدند.[۱۸] آنها باور داشتند که تنباکو هدیه‌ای از طرف خالق است و دود بازدم شدهٔ آن، حامل تفکّرات و دعاهای انسان بهبهشت است.[۱۹][۲۰]
قبل از توسعهٔ نژادهای «لایتر ویرجینیا» و «برلی سفید»، دود تنباکو بسیار ناملایم بود وبومیان آمریکا در مراسم مذهبی و اروپاییانی که به صورتپیپ یاسیگار آن را مصرف می‌کردند، قابل کشیدن در ریه‌ها نبود.[۲۱] کشیدن دود «ناملایم» تنباکو به درون ریه‌ها بدون آسیب کوتاه مدّت جدّی به آنها نیازمند کشیدن مقادیر اندک آن توسّط پیپ‌هایی مانند میدواخ یا کیسرو یا پیپ‌های آبی جدیدی مانند بونگ یا هوکا (برای دیدن انواع مدرن آن رجوع کنید به توک لائو) است. در ایران ماسترو رحیمی تولید کننده شاخص توتون پیپ است. کشیدن دود درریه در شرق از هزاران سال پیش با مصرف گیاهشاهدانه (کانابیس،ماری جوانا،حشیش) وخشخاش (تریاک) رایج بوده‌است.
یک نقّاشی از فردریک ویلیام فیرهولت از مجموعهٔتنباکو، تاریخ و یکپارچگی، ۱۸۵۹
بعد از رسیدناروپاییان به آمریکا، محبوبیت تنباکو به عنوان یک کالای تجاری افزایش یافت. همچنین اقتصاد جنوبایالات متحده را تا زمانی کهپنبه جایگزین آن شد، رونق می‌بخشید. پس ازجنگ داخلی آمریکا تغییر در تقاضای تنباکو و همچنین نیروی کار، باعث شد مخترع،جیمز بونساک، دستگاهی را اختراع کند که تولیدسیگار را به صورت خودکار انجام می‌داد.[۲۲][۲۳]
این افزایش در تولید باعث رشد سریعصنعت تنباکو تا کشف‌های علمی میانهٔ قرن بیستم، شد.[۲۴]
در آغاز ازتوتون وتنباکو به عنوان یک ماده دارویی یاد می‌شد. در سال ۱۵۹۲ میلادیکشتی بادبانی سان کلمنه ۵۰ کیلوگرم از بذر آن را به ارمغان آورد. از آن پس از بذر توتون توسط مبلغان کاتولیک به دلیل آب و هوای بسیار مناسب بهفیلیپین منتقل و کشت گردید. پادشاه ادوارد یکی از طرفداران پروپا قرص سیگار به‌شمار می‌آید. البته در حال حاضر کارخانه‌ای با نام کینگ ادوارد به یادبود توجه این شخص به سیگار برگ، در حال تولید سیگار برگ می‌باشد.گرانترئیس‌جمهور آمریکا،زیگموند فروید ووینستون چرچیل ومارک توین را می‌توان از بزرگترین طرفداران سیگار برگ دنیا به شما آورد. تقریباً در تمام عکس‌های به جا مانده از این اشخاص، در حال استعمال سیگار برگ هستند.[۲۵][۲۶]
از سال ۱۹۰۵ حدود ۸۰۰۰۰ کارخانه سیگارسازی در ایالات متحده وجود داشت که بیشتر آنها مغازه‌های کوچک و خانوادگی بودند که در آنها سیگارها پیچیده و بلافاصله فروخته می‌شدند.[۲۷] در حالی که اکنون بیشتر سیگارها با دستگاه ساخته می‌شوند، برخی از آنها، به دلیل اعتبار و کیفیت به ویژه درآمریکای مرکزی و کوبا و همچنین در چینچال‌های کوچک در شهرهای بزرگ ایالات متحده با دست پیچیده می‌شوند.[۲۸] درایران ماسترو رحیمی اولین کسی است که به صورت حرفه ای سیگار برگ پیچیده است.[۲۹]ویسنته مارتینز ایبور در نزدیکی شهر کوچک تامپا، فلوریدا بزرگترین کارخانه سیگار جهان در آن زمان را در شهر جدید شرکت ایبور سیتی ساخت.[۳۰] ایگناسیو هایا، رقیب دوستانه و مالک فلور د سانچز ای هایا، در همان سال کارخانه خود را در همان نزدیکی ساخت و بسیاری از تولیدکنندگان سیگار دیگر نیز به دنبال او رفتند، به خصوص پس از آتش‌سوزی سال 1886 که بخش زیادی از کی وست را سوزاند. هزاران تاباکور کوبایی و اسپانیایی از کی وست، کوبا و نیویورک به این منطقه آمدند تا سالانه صدها میلیون سیگار تولید کنند. تولید محلی در سال ۱۹۲۹ به اوج خود رسید، زمانی که کارگران در شهر ایبور و غرب تامپا بیش از ۵۰۰ میلیون سیگار برگ «هاوانا شفاف» پیچیدند و این شهر لقب «پایتخت سیگار جهان» را به دست آورد.[۳۱][۳۲][۳۳][۳۴]
پس از کشف‌های علمی میانهٔ قرن بیستم، تنباکو به عنوان یک مادّهٔ دشمن سلامتی محکوم شد، و سرانجام به عنوان یک عامل برای سرطان و دیگر بیماری‌های تنفّسی و گردش خون، شناخته شد. این امر درایالات متحده، به پیمان والای ساماندهی تنباکو (MSA) انجامید، که شامل دو قانونپرداخت سالانهٔ شرکت‌های تولیدکننده به دولت‌های ایالتی ومحدودیّت‌های داوطلبانه بر تبلیغات و بازاریابی محصولات تنباکو می‌شد.[۳۵][۳۶][۳۷]
کارگران زن مازندرانی در حال بسته‌بندی تنباکو ۱۹۳۹ میلادی (عکس ازآنه ماری شوارتسنباخ)
روش‌های بسیاری برای پرورش این گیاه وجود دارد ولی تمامی گیاهان تنباکو نیازمند مراقبت شدید هستند تا گیاهی با کیفیت به دست آید.
تخم تنباکو را باید پیش از کشت باکود وآرد ذرت وپنبه مخلوط کرد. در نواحی گرم، تخم‌ها به پارچه‌ای پنبه‌ای پوشیده می‌شوند ولی در نواحی سرد این کار به وسیلهپشم شیشه انجام می‌گیرد.
در اکثر نواحی کوهستانی بارطوبت متوسط، گیاه در عرض ۶ الی ۱۰ هفته، حدوداً ۲۰ سانتی‌متر رشد می‌کند و در طول این مدت، ۴ تا ۶ برگ روی نشا ظاهر می‌شود. در این مرحله گیاه آمادهٔ انتقال به کشتزارهایی است که از قبل به دقت آماده شده وکود داده شده‌اند.
هنگامی که بوته‌ها شروع به گل دادن می‌کنند، نوک هر یک قطع می‌شود تا برگ‌ها کلفت‌تر و پررنگ تر شوند. ۳ یا ۴ ماه پس از قرار دادن نشا در کشتزار، گیاه آماده درو است.
برای درو دو روش به کار می‌رود. چیدن برگ رسیده یا بریدن ساقه:
چیدن برگ رسیده: در این روش، هر برگ به‌طور جداگانه کنده می‌شود. هر هفته ۲ تا ۴ برگ از یک بوته برداشته می‌شوند که این نوع برداشت، ۵ تا ۸ هفته به طول می‌انجامد.[۳۸]
بریدن ساقه: در این روش، پس از بزرگ شدن برگ‌ها، گیاه از ساقه چیده‌می‌شود.
بعد از درو کردن، تنباکو به اصطلاح باید بهبود یابد. هدف این کار، خشک کردن برگ‌ها و ایجاد رنگ حقیقی در آنها است. یک برگ تنباکو به وسیلهحرارت،هوا یاخورشید قابل بهبود یافتن است.[۳۹]
بهبود با حرارت: در این روش، برگ‌های سبز تنباکو در یک انبار کاه عایق دار کوچک که توسط بخار، گرم می‌شود آویزان می‌شوند.
بهبود با هوا: این روش برای برگ‌هایی که به روش چیدن ساقه درو شده باشد، مفید است که باید در معرض هوا قرار گیرد.
بهبود با خورشید: سایر اشکال تنباکو در مجاورت با نور خورشید بهبود می‌یابند بدین صورت که باید مقابل خورشید آویزان شوند.
مرحله نهایی، که به انگلیسیaging (جا افتاده کردن) نامیده‌می‌شود، مرحله مراقبت از برگ‌های بهبود یافته‌است که برای جا افتادن برگ‌ها و بهتر شدن طعم آنها صورت می‌گیرد.[۴۰][۴۱]
↑The wordṭubāq no longer refers to various herbs, but has come to refer, in some dialects, specifically to tobacco.SeeWehr, Hans (1979)."طُباق". InCowan, J Milton (ed.).A Dictionary of Modern Written Arabic (4th ed.). Wiesbaden:Harrassowitz. p. 647.ISBN978-3-447-02002-2.OCLC759999696. Archived from the original on June 22, 2016. RetrievedJune 21, 2016.{{cite encyclopedia}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
↑The wordṭubāq no longer refers to various herbs, but has come to refer, in some dialects, specifically to tobacco.SeeWehr, Hans (1979)."طُباق". InCowan, J Milton (ed.).A Dictionary of Modern Written Arabic (4th ed.). Wiesbaden:Harrassowitz. p. 647.ISBN978-3-447-02002-2.OCLC759999696. Archived from the original on June 22, 2016. RetrievedJune 21, 2016.{{cite encyclopedia}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
↑Goodman, Jordan. Tobacco in History and Culture: An Encyclopedia. Detroit: Thomson Gale, 2005. Print
↑e.g. Heckewelder,History, Manners and Customs of the Indian Nations who Once Inhabited Pennsylvania, p. 149 ff.
↑"They smoke with excessive eagerness ... men, women, girls and boys, all find their keenest pleasure in this way." - Dièreville describing theMi'kmaq, c. 1699 inPort Royal.
↑Tobacco: A Study of Its Consumption in the United States, Jack Jacob Gottsegen, 1940, p. 107.
↑e.g. Heckewelder,History, Manners and Customs of the Indian Nations who Once Inhabited Pennsylvania, p. 149 ff.
↑"They smoke with excessive eagerness ... men, women, girls and boys, all find their keenest pleasure in this way." – Dièreville describing theMi'kmaq,circa 1699 inPort Royal.
_in_a_field_in_Intercourse%2c_Pennsylvania..jpg)
-_Tabaktrocknerei_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-19-057.jpg)
-_Tabaktrocknerei_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-19-062.jpg)
