ترانویسی[۱] یاآوانویسی (بهانگلیسی:Transcription) اصطلاحی درزبانشناسی است که به نمایش نظاممند زبان به شکل نوشتاری گفته میشود.ترانویس شخصی است که ترانویسی میکند و حاصل کار او راترانوشت میگویند. منبع یک ترانویس ممکن استزبان گفتاری باشد یا یک متن از پیش موجود که باخطی دیگر نوشته شدهاست. با این وجود، برخی زبانشناسان تنها حالت اول را ترانویسی میدانند. ترانویسی را نباید باترجمه یانویسهگردانی اشتباه گرفت.[۲]نوشتن نام خیابانها و شهرها با حروف لاتین، یک نمونه از ترانویسیِ فارسی با الفبای لاتین است؛ که در تمام کشورهای دیگر نیز مرسوم است. البته ترانویسی همانلاتین نویسی نیست، در حالیکه لاتیننویسی گونهای از ترانویسی است.
نرمافزار ترانویس به نرمافزاری گفته میشود که برای کمک به تبدیل صحبتهای انسان به ترانوشت متنی به کار میرود.[۳]
پس از انتشارنخستین استانداردِ رسمیِ ترانویسی، استادان آموزش زبان پارسی در داخل و خارج کشور به استفاده از این شیوهنامه روی آوردند؛ و چَندین کتاب به زبان پارسی و با الفبایِ لاتین مُنتَشِر کردند. این آثار ارزشمند برای علاقهمندان به زبان پارسی و نسلهای جوانتر ایرانیان مقیم در دیگر کشورها بسیار سودمند است. از آن جمله میتواندیوان حافظ ،رباعیهای خیام ،کتاب آموزشی خودآموز زبان پارسی وکتاب دانشنامه جغرافیای ایران را نام برد. (که میتوان آنها را بهرایگان دریافت (بارگیری) کرد)