این مقالهمیتواند با ترجمهٔ متن ازمقالهٔ متناظر در انگلیسی گسترش یابد.برای مشاهدهٔ دستورالعملهای مهم ترجمه روی [گسترش] کلیک کنید.
|

تبعیض زبانی (کهگلوتوفوبیا یاglottophobia،زبانگراییlinguicism یا languagism نیز نامیده میشود) رفتار ناعادلانهای است که مبتنی براستفاده از زبان و ویژگیهای گفتار، از جملهزبان اول (زبان مادری)،لهجه، اندازه درک شده و میزاندایره واژگان (این که گوینده از کلمات پیچیده و متنوع استفاده میکند)، «modality»، ونحو میباشد.[۱] برای مثال، احتمالاً با یکاکسیتانی زبان در فرانسه متفاوت از یکفرانسوی زبان رفتار میشود.[۲] بر اساس تفاوت در استفاده از زبان، یک فرد ممکن است بهطور خودکار دربارهٔثروت،تحصیلات،موقعیت اجتماعی، شخصیت یا سایر ویژگیهای شخص دیگری قضاوت کند که ممکن است منجر به تبعیض شود.
در اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی،زبانشناسی به نام «Tove Skutnabb-Kangas» ایده تبعیض مبتنی بر زبان را به عنوان «linguicism» را پایه گذاشت. «linguicism» به عنوان "ایدئولوژیها و ساختارهایی که برای مشروعیت بخشیدن، اعمال، و بازتولید تقسیم نابرابر قدرت و منابع (هم مادی و هم منابع غیر مادی)" استفاده میشود و بین گروههایی که بر اساس زبان شکل گرفتهاند تعریف میشوند.[۳] اگرچه نامهای مختلفی برای این نوع تبعیض داده شدهاست، اما همه آنها تعریف یکسانی دارند. همچنین مهم است که توجه داشته باشیم که تبعیض زبانی از نظر فرهنگی و اجتماعی به دلیل ترجیح یک استفاده از زبان بر دیگران تعیین میشود.
محققان نقشامپریالیسم زبانی را درزبانشناسی تحلیل کردهاند، و برخی ادعا میکنند که گویشوران زبانهای مسلط و غالب به سمت تبعیض علیه گویشوران دیگر زبانهای روی میآورند، این در حالی که افراد دارای زبان مسلط با تکیه بر فقط یکزبان، باعث ضرر به خود از لحاظ زبانی میشوند.[۴] به گفته محقق کارولین مک کینلی «Carolyn McKinley»، این پدیده بیشتر درآفریقا وجود دارد، جایی که اکثریت مردم بهزبانهای اروپایی که دردوران استعمار معرفی شده بودند صحبت میکنند. همچنین از کشورهای آفریقایی یاد میشود که به جای زبانهای بومی، زبانهای اروپایی را به عنوان رسانه اصلی آموزش ایجاد میکنند.[۴] گزارشهاییونسکو اشاره کردهاند که از لحاظ تاریخی این تنها به نفعطبقه فرادستآفریقا بودهاست و اکثریت جمعیت آفریقا که سطح متفاوتی از تسلط به زبانهای اروپایی رایج در سراسر این قاره را دارند، دچار زیان شدهاند.[۴] محققان همچنین به تأثیر تسلط زبانیزبان انگلیسی بررشته تحصیلی اشاره کردهاند. آنا ویرزبیکا «Anna Wierzbicka»، محقق، رشتههایی مانندعلوم اجتماعی وعلوم انسانی باور دارد که این رشتههای دانشگاهی، «در چارچوب مفهومی مبتنی بر زبان انگلیسی قفل شدهاند» و این چارچوب مانع از دستیابی دانشگاهیان به یک «دیدگاه جهانی تر و مستقل از فرهنگ» میشود.[۵]