تبادل متقابل(بهانگلیسی:Countercurrent exchange) درعلوم طبیعی،مهندسی وزیست شناسی به سازوکاری اطلاق می‌شود که طی آن دو جریان که در جهت مخالف هم حرکت می‌کنند با یکدیگر تبادلانرژی یاماده می‌کنند.این پدیده درمبدل‌های حرارتی، تجهیزاتانتقال جرم مانندبرج‌های تقطیر،برج‌های جذب ودفع و همچنین برخی سیستم‌های بیولوژیکی نیز مشاهده می‌شود.
