دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پیقیام ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت. این دولت در گذشته بخشی ازسرزمین اصلی چین و جمهوریمغولستان را در بر می‌گرفت. این کشور پس از پایانجنگ جهانی دوم مجمع‌الجزایر تایوان و پنگو را از ژاپن باز پس گرفت وقانون اساسی جدیدی را در سال ۱۹۴۷ به تصویب رسانید. اما در پیجنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹،کومینتانگ (حزب ناسیونالیست چین) حزب حاکم کشور تمامی سرزمین اصلی این کشور را بهحزب کمونیست چین واگذار کرد. در نتیجه دولت جمهوری چین به ریاستچیانگ کای‌شک در جزیره تایوان مستقر شده و شهرتایپه را به عنوان پایتخت موقتدولت در تبعید این کشور برگزید و خود را همچنان دولت مشروع سرزمین اصلی چین و مغولستان می‌دانست. این در حالی است که از آن هنگام تاکنون دولت جمهوری خلق چین بر سرزمین اصلی حکومت می‌کند.
دولت تایوان در اوایل دورانجنگ سرد از سوی بسیاری از کشورهای غربی وسازمان ملل متحد تنها دولت مشروع چین شناخته می‌شد. این دولت از اعضای مؤسس سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۱ عضو دائمشورای امنیت سازمان ملل متحد بود، اما در این سال از این سازمان اخراج شده و کرسی این کشور به دولتجمهوری خلق چین واگذار شد.
جمهوری خلق چین این حکومت را غیرقانونی خوانده، و خواهان بازگشت این سرزمین به خاک اصلی چین است و آمادگی خود را برای استفاده از زور در صورت لزوم اعلام نموده است. اختلافات این دو دولت بروضعیت سیاسی تایوان سایه افکنده و هر گونه تلاشی برای اعلام استقلال تایوان با تهدید جمهوری خلق چین مواجه می‌شود. گاهی این تنش‌ها تشدید می‌شود، برای مثال در پی افزایش تنش‌های جمهوری خلق چین و تایوان در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده چند ناو جنگی را برای حمایت از تایوان به منطقه اعزام کرد. جمهوری خلق چین از برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهایی که تایوان را به رسمیت بشناسند خودداری می‌کند نتیجه آنکه تایوان فقط با ۲۱ کشور عضو سازمان ملل روابط رسمی دارد.[۳]
تایوان دردورهٔ پلیستوسنپسین به خشکی اصلی آسیا متصل بود، تا اینکه حدود ۱۰٬۰۰۰ سال پیش سطح دریاها بالا آمد و آن را جدا کرد.[۴] آثار باقیمانده از انسان و ابزارهایدورهٔ پارینه‌سنگی که بین ۲۰٬۰۰۰ تا ۳۰٬۰۰۰ سال قدمت دارند، در تایوان یافت شده‌اند.[۵][۶] مطالعهٔ بقایای انسانی نشان داده است که آن‌ها از مردم آسترالو-پاپوآیی بوده‌اند که به جمعیت‌های نگریتو در فیلیپین شباهت داشته‌اند.[۷] مردم پارینه‌سنگی تایوان، احتمالاً حدود ۳۰٬۰۰۰ سال پیش درجزایر ریوکیو ساکن شدند.[۸] روش‌های کشاورزیبریدن و سوزاندن دست‌کم از ۱۱٬۰۰۰ سال پیش در تایوان آغاز شده‌اند.[۹] ابزارهای سنگی دانش فرهنگی «چانگ‌بین» در «تایتونگ» و «اولان‌بی» پیدا شده‌اند. بقایای باستان‌شناسی نشان می‌دهند که آن‌ها در ابتدا شکارچی-گردآورنده بودند که به‌طور تدریجی به ماهیگیری متمرکز روی آوردند.[۱۰][۱۱] همچنین دانش فرهنگی متمایز وانگ‌سینگ، که در شهرستان میاولی کشف شده، نشان می‌دهد آن‌ها در ابتدا گردآورنده بوده‌اند که بعدها به شکار روی آوردند.[۱۲] حدود ۶٬۰۰۰ سال پیش، تایوان توسط کشاورزانی از فرهنگ «داپنکنگ»، که احتمالاً از ناحیه‌ای در جنوب‌شرقی چین امروزی آمده بودند، سکونت یافته‌اند.[۱۳] این فرهنگ‌ها نیاکانبومیان امروزی تایوان ومیهن زبانیِخانوادهٔ زبان‌های آسترونزیایی هستند.[۱۴][۱۵] تجارت با فیلیپین که شامل استفاده ازیشم سبز تایوانی در فرهنگ یشم فیلیپین نیز می‌شد، از اوایل هزارهٔ دوم پیش از میلاد تداوم یافت.[۱۶][۱۷] «فرهنگ داپنکنگ» جای خود را به مجموعه‌ای از فرهنگ‌های گوناگون در سراسر جزیره داد، از جمله «فرهنگ تاهو» و «فرهنگ یینگ‌پو»؛ فرهنگ یوان‌شان با برداشت برنج شناخته می‌شود. آهن در فرهنگ‌هایی مانند «فرهنگ نیائوسونگ» ظاهر شد که تحت تأثیر تجارت با چین وناحیه دریایی جنوب شرق آسیا بودند.[۱۸][۱۹] مردم بومی جلگه‌نشین (مردم پینگ‌پو) عمدتاً در روستاهای محصور (با دیوار) و دائمی زندگی می‌کردند و سبک زندگی آن‌ها بر پایهٔکشاورزی،ماهیگیری وشکار استوار بود.[۲۰] آن‌ها به‌طور سنتی دارایجوامعی مادرسالار بودند.[۲۰]
پرتغالی‌ها در سال ۱۵۹۰ این جزیره را کشف کردند و نام آن را «فورموزا» (Formosa) به معنی «زیبا» گذاشتند. در سال ۱۶۲۴هلندی‌ها در جنوب واسپانیایی‌ها در شمال جزیره قلعه‌هایی بنا کردند. هلندی‌ها در سال ۱۶۴۱ اسپانیایی‌ها را از این جزیره بیرون رانده و تا سال ۱۶۶۱ کنترل تایوان را در دست داشتند. در سال ۱۶۶۱ژنرال کوشنگا (General Koxinga) به صورت یک پادشاهی مستقل حکومت تایوان را در دست گرفت. در سال ۱۶۸۳دودمان چینگ با اشغال تایوان بر این جزیره تسلط یافت. با آغاز جنگ بین چین و ژاپن در سال ۱۸۹۵ چینی‌ها شکست خوردند و تایوان به دست ژاپنی‌ها افتاد. ژاپنی‌ها در مدت حاکمیت خود بر تایوان نقش زیادی در توسعه و گسترش این جزیره داشتند.[نیازمند منبع]
با شروع جنگ جهانی دوم و به علت اینکه تایوان تحت تسلط ژاپن بود، بمب‌افکن‌های آمریکایی در طول جنگ به کرات تایوان را هدف بمباران‌های سنگین قرار دادند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، تایوان به چین باز پس داده شد. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کای‌شک رئیس‌جمهور چین در پی شکست درجنگ داخلی چین و با آغازانقلاب کمونیستی چین به همراه ۶۰۰ هزار تن از نیروهایش به این جزیره گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تاکنون اداره این سرزمین را برعهده دارد. جمهوری خلق چین این اقدام چیانگ کای‌شک را به دیدهٔ ظن و خشم نگریست و اعلام کرد تایوان جزء لاینفکی از خاک چین است.[نیازمند منبع]
ما اینگ-جیو رئیس‌جمهور وقت تایوان و کارمل شاما سیاستمدار اسرائیلی
وضعیت سیاسی تایوان بسیار مبهم و پیچیده‌است. این حکومت به‌طور رسمی خود را حکومت مشروع کل سرزمین چین دانسته وجمهوری خلق چین را که از سال ۱۹۴۹ قدرت را در سرزمین اصلی چین در اختیار گرفته غیرقانونی می‌داند. در سال ۱۹۴۹ چیانگ کای‌شک، رئیس‌جمهور چین در پی شکست در جنگ داخلی چین و با درگرفتن انقلاب کمونیستی در این کشور به تایوان گریخت و دولت جمهوری چین از آن هنگام تا ۱۹۷۵ اداره این سرزمین را برعهده داشت.
در ۵ آوریل ۱۹۷۵ چیانگ کای شک رهبر جنبش استقلال طلبانهٔ مردم تایوان بر اثر حملهٔ قلبی در سن ۸۷ سالگی درگذشت. پس از او پسرش «چیانگ چینگ کو» (Chiang Ching-Kou) به عنواننخست‌وزیر راه پدر را ادامه داد.
در دسامبر ۱۹۹۱ انتخاباتی در تایوان برگزار شد که طی آن «لی تنگ هوی» (Lee Tengu-Hui) رئیس‌جمهور تایوان شد. در سال ۱۹۹۸ قطعنامهٔ استقلال تایوان بار دیگر به شورای امنیت سازمان ملل رفت ولی برای بار ششم این قطعنامه توسط حکومتپکن وتو شد.
در مارس ۲۰۰۰ و در انتخابات ریاست جمهوری تایوان، «چن شویی بیان» (Chen Shui-Bian) از حزب دموکراتیک مترقی با کسب ۷۱ ٪ آرا، رئیس‌جمهور تایوان شد و به ۵۰ سال حکومت ناسیونالیست‌ها بر تایوان خاتمه داد.
تایوان در ژانویهٔ ۲۰۰۲ به عضویت سازمان تجارت جهانی (WTO) درآمد.
نسخه جدیدتر وضعیت در شرق دور؛ تجاوز قدرت های غربی به تایوان را در پایان قرن نوزدهم به شکل نمادین به تصویر می کشد.
در اوت ۲۰۰۲، چن شویی بیان، رئیس‌جمهور تایوان طی یک سخنرانی به شدت به چین تاخت و اعلام کرد چین و تایوان دو کشور جدا هستند، او همچنین گفت به زودی همه‌پرسی‌ای برای به منظور استقلال تایوان برگزار می‌کند و از آن به عنوان «حقوق بشر بنیادی» یاد کرد.
یک روز پیش از همه‌پرسی ۲۰ مارس ۲۰۰۴، معاون رئیس‌جمهور «آنته لو» (Annette Lu) از یک ترور نافرجام که گمان می‌رود دولت چین در آن دست داشته باشد جان سالم به در برد. سرانجامهمه‌پرسی شکست خورد زیرا شمار آراء به ۵۰٪ نرسید.
تنش‌ها بین چین و تایوان در مارس ۲۰۰۵ و با تصویب قانون ضد تجزیه طلبی در پارلمان چین به اوج خود رسید. در آوریل ۲۰۰۵ رهبر مخالفان دولت تایوان «حزب ناسیونالیست» که «لین چان» (Lien Chan) نام داشت با سفر به چین باهو جینتائو، رئیس‌جمهور چین ملاقات کرد. در ژوئن ۲۰۰۶ فساد رئیس‌جمهور، «چن شویی بیان» آشکار شد. در همین زمان مجلس تایوان به دلیل فساد مالی برای رئیس‌جمهور و خانواده‌اش قرار تعقیب قضایی صادر کرد. در نوامبر ۲۰۰۶ فاش شد «وو شو چن» (Wu Shu-Chen) همسر رئیس‌جمهور ۴۵۰ هزار دلار از اموال عمومی را به منظور مصارف شخصی و خوش‌گذرانی خرج کرده‌است.
نقشه‌هایی از گذر زمان در به رسمیت شناختن جمهوری خلق چین یا تایوان به عنوان چین واقعی:
تنها جمهوری خلق چین را به رسمیت می‌شناسند.
تنها تایوان را به رسمیت می‌شناسند.
رئیس‌جمهور تایوان با استفاده از اختیارات رئیس‌جمهوری برای همسرش منع تعقیب صادر کرد. در می۲۰۰۷ «سو تسنگ شانگ» (Su Tseng-Chang) نخست‌وزیر تایوان استعفاء داد. رئیس‌جمهور «چانگ چون هسیونگ» (Chang Chun-Hsiung) را جایگزین او کرد. در انتخابات پارلمانی در ژانویهٔ ۲۰۰۸ حزب مخالف دولت،کومینتانگ (Kuomintang) «حزب دموکراتیک مترقی» وابسته به دولت را با کسب ۸۱ جایگاه از ۱۱۳ جایگاه پارلمان شکست داد. پس از این انتخابات رئیس‌جمهور، چن شویی بیان از ریاست حزب خود استعفا داد ولی کماکان رئیس‌جمهور تایوان باقی ماند. نتایج اینانتخابات سیاست تقابل و خصومت با چین را بر سر استقلال تایوان تا حدودی تعدیل کرد.[نیازمند منبع]
روابط چین و تایوان از زمان به قدرت رسیدنمااینگ جیو در سال ۲۰۰۸ بهبود یافته‌است. در سال ۲۰۰۹ مااینگ جیو و رهبر چین پس از ۶۰ سال مستقیماً پیام‌هایی (در قالب وظایف حزبی و نه در نقش رهبر) مبادله کردند. یک سال بعد دو کشور یک پیمان تجاری تاریخی امضا کردند. در پی این بهبود روابط، رؤسای این کشورها در نوامبر ۲۰۱۵ پس از ۶۶ سال درسنگاپور با یکدیگر ملاقات حضوری داشتند. اما نگرانی فزاینده نسبت به نفوذ چین باعث نارضایتی گسترده در تایوان از گسترش روابط شده‌است. در ادامه این نارضایتی حزب کی‌ام‌تی در انتخابات محلی متحمل شکست سنگینی شد.[۲۱]
در مورد آینده سیاسی تایوان سه نظر اصلی وجود دارد: ۱) حکومت تایوان با نام جمهوری چین و دولت قانونی این کشور شناخته شود. ۲) تایوان مجدداً به سرزمین اصلی چین بپیوندد و بخشی از جمهوری خلق چین شود و ۳) به عنوان یککشور مستقل اعلام موجودیت کند.
تایوان از لحاظ جغرافیایی، در گذشته، با خاک اصلی چین مرتبط بود؛ ولی با توجه به حرکت پوسته‌های زمین، بخشی از خاک‌های ارتباط دهنده دو طرف زیر آب رفته و منطقه به تنگه و تایوان سپس به یک جزیره مبدل شده‌است. بسیاری آثار باستانی مانند لوازم سنگی، سفالینه‌های سیاه و ضدزنگ که در مناطق مختلف تایوان از خاک بیرون آورده شد نشان می‌دهد که فرهنگ دوره پیشاتاریخ تایوان با خاک اصلی چین یکسان است.[۲۲]
هم‌اکنون پایتخت تایوان، شهر تایپه با ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است. مساحت تایوان ۳۶٬۱۹۷ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۲۳٬۸۱۷٬۰۰۰ نفر است.[۲۳] از مهم‌ترین شهرهای تایوان می‌توان بهکائوهسیونگ ۱ میلیون و ۵۱۴ هزار نفر،تایچونگ ۱ میلیون و ۰۷۰ هزار نفر،تاینان ۷۵۶ هزار نفر وکیلونگ ۴۱۱ هزار نفر اشاره کرد.
واحد پول تایوان،دلار جدید تایوان با واحد جزء (سِنت) نام دارد. صادرات تایوان را عمدتاً کامپیوتر و قطعات آن، لوازم الکترونیکی، فلزات، منسوجات و پلاستیک تشکیل می‌دهند.
بیش از چهار پنجم مردم تایوان ازقوم هان هستند که بین قرن هفتم تا نهم میلادی به این جزیره مهاجرت کردند. پس از آن از قرن دوازدهم میلادیمالایایی‌ها و اقوامفوکیئن وکوانگ تونگ در این جزیره ساکن شدند.
نژاد ۸۴ ٪ تایوانی‌ها را تایوانی و ۱۴ ٪ را نیز چینی تشکیل می‌دهند، همچنین دین ۷۹٪ مردم تایوان، مخلوطی ازبودایی، آیینکنفیسیوسی وتائوئیست و ۵٪ نیزمسیحی هستند. زبان رسمی تایوانی‌ها،چینی ماندارین است. زبان‌های تایوانی وچینی هاکا نیز رایج است.
جمعیت بومیان تایوان به ۵۳۰٬۰۰۰ تن می‌رسند و نزدیک ۲٫۳٪ از جمعیت این جزیره را تشکیل می‌دهند. پژوهش‌های اخیر پیشنهاد می‌کنند که نیاکان این مردمان در تایوان شاید تا ۸۰۰۰ سال پیش در این سرزمین زندگی می‌کرده‌اند تا این که مهاجرت بسیاری از اقوام چینی‌های هان در سدهٔ ۱۷ میلادی آغاز گشت.[۲۶] بومیان تایوان مردمانیآسترونزیایی اند که با دیگر مردم این نژاد پیوندهای زبانی دارند.
آسترونزیایی‌ها همچنین درفیلیپین،مالزی،اندونزی،ماداگاسکار واقیانوسیه سکونت دارند. مسئلهٔ هویت نژادی که با سرزمین اصلی آسیایی وابستگی ندارد، به گرهٔ پیچیده‌ای در مبادلات مرتبط با وضعیت سیاسی تایوان، تبدیل شده‌است.
تا قرن‌ها بومیان ساکن تایوان متحمل رقابت اقتصادی و درگیری‌های نظامی با یک زنجیره از تازه واردان استعمارگر بودند. سیاست‌های دولت مرکزی که برای ترویج تغییر زبانی و همگون سازی فرهنگی، همچنین تماس متداوم با استعمارگران، از طریق تجارت، ازدواج میان نژادی و دیگر فرایندهای میان فرهنگی بی غرض، به درجاتی از مرگ زبانی از میان رفتن هویت فرهنگی انجامیده‌اند.
زبان‌های فرمزی زبان‌های مردم بومی تایوان هستند. بومیان تایوان (آن‌هایی که حکومت به رسمیت می‌شناسد) در حال حاضر حدود ۲٪ از جمعیت این جزیره را تشکیل می‌دهند. با این حال، پس از سده‌هاتغییر زبانی، شمار به مراتب کمتری هنوز می‌توانند به زبان اجدادی خود صحبت کنند. از حدود ۲۶ زبان بومیان تایوان، حداقل ده زبان منقرض شده‌اند، و چهار تای دیگر (شاید پنج تا)روبه‌مرگ هستند،[۲۷][۲۸] چند تای دیگر تا حدیدر معرض خطر هستند.
زبان‌های بومی تایوان درزبان‌شناسی تاریخی اهمیت دارند، از آن‌جایی که به احتمال زیاد تایوانخاستگاه کل خانواده زبانیآسترونزیایی است. به گفته زبان‌شناسرابرت بلاست زبان‌های فرمزی نه شاخه از ده شاخه‌های اصلی زبان‌های آسترونزیایی را تشکیل می‌دهند،[۲۹] در حالی که یک شاخه اصلی باقیمانده حدود ۱۲۰۰زبان مالایو-پلی‌نزیایی که در خارج از تایوان یافت می‌شوند را شامل می‌شود.[۳۰] اگرچه زبان‌شناسان با برخی جزئیات تحلیل بلاست موافق نیستند، یک اجماع گسترده حاصل شده که زبان‌های آسترونزیایی از تایوان نشأت گرفته‌اند.[۳۱] این نظریه توسط مطالعات اخیر در مورد ژنتیک جمعیت انسانی تقویت شده‌است که به اثبات ماهیت مادر تبار مهاجرت نیز کمک می‌کند.[۳۲]
↑The UN has not calculated an HDI for the ROC, which is not a member nation. The ROC government calculated its HDI for 2014 to be 0.882, which would rank it 25th among countries.[۲]
↑۱٫۰۱٫۱۱٫۲۱٫۳۱٫۴۱٫۵Has an elected executive and an elected legislative council.
↑۲٫۰۲٫۱۲٫۲Has an appointed district administrator for managing local affairs and carrying out tasks commissioned by superior agency.
↑Has an elected village administrator for managing local affairs and carrying out tasks commissioned by superior agency.
↑Also known as the Taiwan area or Tai–Min area (چینی سنتی:臺閩地區; به معنای «Taiwan–Fujian area»)
↑The mainland area consists of Mainland China,تبت and (previously)مغولستان بیرونی
↑Special municipalities, cities, and county-administered cities are all calledshi (چینی سنتی:市; به معنای «city»)
↑Nominal; provincial governments have been abolished
↑Constitutionally having the same structure as the free area, these are currently under theحزب کمونیست چین control with a different structure
↑Sometimes called cities (چینی سنتی:市) or provincial cities (چینی سنتی:省轄市) to distinguish them from special municipalities and county-administered cities
↑There are two types of townships: rural townships orxīang (چینی سنتی:鄉) and urban townships orzhèn (چینی سنتی:鎮)
↑Villages in rural townships are known ascūn (چینی سنتی:村), those in other jurisdictions are known aslǐ (چینی سنتی:里)
↑人類發展指數(HDI) [Human Development Index (HDI)].National Statistics, Republic of China (Taiwan)(به چینی). Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C. 15 September 2014. Archived fromthe original on 4 March 2016. Retrieved12 July 2017.
↑Rosemary Gillespie; Rosemary G. Gillespie; D. A. Clague (2009).Encyclopedia of Islands. University of California Press. p. 904.ISBN978-0-520-25649-1.Archived from the original on 2 October 2024. Retrieved25 July 2023.
↑Hung, Hsiao-chun (2017). "Neolithic Cultures in Southeast China, Taiwan, and Luzon".First Islanders: Prehistory and Human Migration in Island Southeast Asia. ByBellwood, Peter(به انگلیسی).Wiley-Blackwell. pp. 232–240.ISBN978-1-119-25154-5.Archived from the original on 18 June 2024. Retrieved15 May 2024.In Taiwan, the only known Paleolithic burial recovered so far comes from the Xiaoma cave complex in the southeast of the island, this being an adult male buried in a crouched posture about 4000 bce. My research with Matsumura suggests that this individual was of Australo‐Papuan affinity, most closely related with Negrito populations in the Philippines. pp. 234–235.
↑Kaifu, Yousuke; Fujita, Masaki; Yoneda, Minoru; Yamasaki, Shinji (2015). "Pleistocene Seafaring and Colonization of the Ryukyu Islands, Southwestern Japan". In Kaifu, Yousuke; Izuho, Masami; Goebel, Ted; Sato, Hiroyuki; Ono, Akira (eds.).Emergence and Diversity of Modern Human Behavior in Paleolithic Asia. Texas A&M University Press. pp. 345–361.ISBN978-1-62349-276-2.
↑Li, Paul Jen-kuei (2011).台灣南島民族的族群與遷徙 [The Ethnic Groups and Dispersal of the Austronesian in Taiwan] (Revised ed.).前衛出版社 [Avanguard Publishing House]. pp. 46, 48.ISBN978-957-801-660-6.根據張光直(1969)...9,000BC起...大量種植稻米的遺跡 [Chang, Kwang-chih (1969): ...traces of slash-and-burn agriculture since 9,000 BC... remains of rice cultivation]
↑Iizuka, Yoshiyuki, H. C. Hung, and Peter Bellwood. "A Noninvasive Mineralogical Study of Nephrite Artifacts from the Philippines and Surroundings: The Distribution of Taiwan Nephrite and the Implications for the Island Southeast Asian Archaeology." Scientific Research on the Sculptural Arts of Asia (2007): 12–19.
↑Li, Paul Jen-kuei and Shigeru Tsuchida. 2006 [In press] Kavalan Dictionary《噶瑪蘭語詞典》. Institute of Linguistics, Academia Sinica Monograph Series No.A19. Taipei: Academia Sinica
↑Blust, R. (1999). "Subgrouping, circularity and extinction: some issues in Austronesian comparative linguistics."Selected papers from the Eighth International Conference on Austronesian Linguistics. Taipei: Academia Sinica
.jpg)
.svg)
.png)
