| بعثیسم |
|---|
 |
سازمان‌ها
|
ادبیات
|
تاریخ
|
عنوان‌های مرتبط |
بعث عرب البعث العربی | |
|---|---|
| بنیان‌گذار | زکی ارسوزی |
| بنیان‌گذاری | 29 November 1940[۱] |
| انحلال و برچینش | 7 April 1947[۲] |
| پیشین | Arab National Party |
| ادغام در | حزب بعث |
| مرام سیاسی | Baʽathism |
حزب بعث عرب (انگلیسی:Arab Ba'ath) یکحزب سیاسیملی‌گرای عربی بود که در سال ۱۹۴۰ توسطزکی ارسوزی درسوریه تأسیس شد.
ارسوزی پیش از این عضو اتحادیه اقدام ملی بود، اما در سال ۱۹۳۹ پس از مرگ رهبر محبوبش و فروپاشی حزب، از آن خارج شد. او حزب ملی عرب را که عمر کوتاهی داشت در سال ۱۹۳۹ تأسیس کرد و اواخر همان سال آن را منحل کرد.[۳] او حزب ʽ عرب را در سال ۱۹۴۰ تشکیل داد و دیدگاه‌های او برمیشل عفلق تأثیر گذاشت. عفلق به همراه شریک جوان‌ترش، صلاح‌الدین البیطار، جنبش احیای عرب را در سال ۱۹۴۰ تأسیس کردند که بعدها در سال ۱۹۴۳به جنبش بعث عرب تغییر نام داد[۴] اگرچه عفلق تحت تأثیر او بود، ارسوزی در ابتدا با جنبش عفلق همکاری نکرد. ارسوزی گمان می‌کرد که وجود جنبش احیای عرب، که در سال ۱۹۴۱ گاهی خود را «ʽ عرب» می‌نامید، بخشی از یک توطئه امپریالیستی برای جلوگیری از نفوذ او بر اعراب با ایجاد جنبشی به همین نام است.[۵]
یک درگیری قابل توجه بین جنبش‌های ارسوزی و عفلق زمانی رخ داد که آنها بر سر مسئلهکودتای ۱۹۴۱ توسطرشید علی گیلانی وجنگ متعاقب آن با انگلیس و عراق، با هم اختلاف نظر داشتند. جنبش عفلق از دولت گیلانی و جنگ دولت عراق علیه بریتانیا حمایت کرد و داوطلبانی را برای رفتن به عراق و جنگ برای دولت عراق سازماندهی کرد. با این حال، ارسوزی با دولت گیلانی مخالفت کرد و کودتا را برنامه‌ریزی ضعیف و شکست خورده دانست. در این مرحله، حزب ارسوزی اعضا و حمایتی را از دست داد که به جنبش عفلق منتقل شد.[۵]
متعاقباً، نفوذ مستقیم ارسوزی در سیاست اعراب پس از آنکه مقاماتفرانسوی ویشی او را در سال ۱۹۴۱ از سوریه اخراج کردند، از بین رفت[۶] اقدام سیاسی مهم بعدی عفلق، حمایت از جنگ استقلاللبنان از فرانسه در سال ۱۹۴۳ بود.[۷] این دو جنبش سرانجام در سال ۱۹۴۷ بدون دخالت ارسوزی با هم ادغام شدند.