| ایزدخواست یزدِخواست | |
|---|---|
 | |
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | فارس |
| شهرستان | آباده |
| بخش | مرکزی |
| مردم | |
| جمعیت | ۶۰۰۰ تن[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۲۱۴۲ متر |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۷۱۴۴۳۸ |
| وبگاه | |
  ایزدخواست | |
ایزَدخواست یایزدخواست شهری دربخش مرکزیشهرستان آبادهاستان فارس در جنوبایران است.این شهر شمالی‌ترین نقطهاستان فارس از لحاظ مختصات جغرافیایی و مسکونی بودن است.[۲]
این شهر دارای سابقه باستانی بسیار است و اکثریت نزدیک به اتفاق جهانگردان خارجی، در سیاحت‌نامه‌های خود از این شهر و دژ آن یاد کرده‌اند. بومیان ایزدخواست از لحاظ قومی پارس هستند و زبانشان پارسی با گویش ایزدخواستی است. قطعه یکآزادراه شیراز - اصفهان از کنار این شهرستان عبور می‌کند.
ایزدخواست به دروازه تمدناستان فارس مشهور است.
پس از ورود به استان فارس از طریقبزرگراه اصفهان - شیراز، ایزدخواست نخستین شهر سر راه است. سد ایزدخواست مربوط به دوره ساسانیان است و در ۵ کیلومتری این شهر قرار دارد. این سد اولین سد قوسی جهان است.
قلعه ایزدخواست (دژ ایزدخواست) نخستین منطقه آپارتمان‌نشینی در جهان است و این قلعه که در ارتفاع بوده و تنها یک در ورودی داشته است از نظر استراتژیک فوق‌العاده بوده و ورود دشمن به این قلعه نیز به‌نوعی ناممکن بوده است. در کنار قلعه نیز آتشکده ساسانی قرار دارد.
ضبط‌های دیگر نام آن یزدخواست، ایزدخواست، یزدخاست، ایزدخاست، یزدخاص، ایزدخاص است.
در دهخدا چنین آمده است:
«نام قلعه‌ای است در اراضی ولایت فارس که به اصفهان اقرب است و آن را ایزدخواست گویند. سبب تسمیه‌اش را نوشته‌اند که لشکری بدانجا مقام کرده بودند چندان برف ببارید که بیشتر آنها در زیر برف بمردند. فردا که سؤال و گفتگو شد که چرا چنین وهنی اتفاق افتاد بزرگ ایشان گفت: «ایزد خواست» و در آنجا توقف کردند و اموات را دفن کرده قریه‌ای بنا نمودند به این نام معروف و موسوم شد. (انجمن‌آرا) (آنندراج): در آن موضع دیهی بنا کردند و یزدخواست نام نهادند یعنی خدا هلاک ایشان خواست.
بنای قلعه در کنار دره‌ای است و اصل بنای آن چند طبقه است؛ و در پایین آن خانه‌های روستاست.
همچنین مسجدی که در این مجموعه بر اسکلتچهارطاقی ساسانی بنا شده و پایه‌های سنگی ساسانی دیوارهای آن هنوز موجود است.این مسجد بر روی آتشکدهٔ قلعه بنا شده است که از مساجد ابتدایی ایران و بهسبک معماری خیمه‌ای می‌باشد.
| مرکز | 
 | |
|---|---|---|
| شهرستان‌ها | آباده • ارسنجان • استهبان • اقلید • اوز • بختگان • بوانات • بیضا • پاسارگاد • جهرم • جویم • خرامه • خرم‌بید • خفر • خنج • داراب • رستم • زرقان • زرین‌دشت • سپیدان • سرچهان • سروستان • شیراز • فراشبند • فسا • فیروزآباد • قیر و کارزین • کازرون • کوار • کوه‌چنار • گراش • لارستان • لامرد • مرودشت • ممسنی • مهر • نی‌ریز | |
| شهرها | آباده • آباده طشک • ارد • اردکان • ارسنجان • استهبان • اسیر • اشکنان • افزر • اقلید • اکبرآباد • امام‌شهر • اوز • اهل • ایج • ایزدخواست • باب‌انار • بابامنیر • بنارویه • بهمن • بوانات • بیرم • بیضا • پاسخن • جنت‌شهر • جویم • جهرم • چاه‌ورز • حاجی‌آباد • حسامی • حسن‌آباد • خان زنیان • خانمین • خاوران • خرامه • خشت • خنج • خواجه جمالی • خور • خوزی • خومه‌زار • خیرآباد • داراب • داریان • دبیران • دژکرد • دوبرجی • دوزه • دهرم • دهکویه • رامجرد • رحمت‌آباد • رستاق • رونیز • زاهدشهر • زرقان • زنگی‌آباد • سده • سروستان • سعادت‌شهر • سلطان‌شهر • سورمق • سیدان • ششده • شهرپیر • شیراز • صدرا • صغاد • صفاشهر • طسوج • علامرودشت • عمادشهر • فاروق • فال • فتح‌آباد • فدامی • فراشبند • فسا • فیروزآباد • قائمیه • قادرآباد • قره‌بلاغ • قطب‌آباد • قطرویه • قیر • کارزین • کازرون • کامفیروز • کره‌ای • کنارتخته • کوار • کوپن • کوره • کوهنجان • گراش • گله‌دار • لار • لامرد • لپویی • لطیفی • مادرسلیمان • مبارک‌آباد • محمله • مرودشت • مزایجان • مشکان • مصیری • مظفری • معزآباد جابری • مهر • میان‌شهر • میمند • نوبندگان • نوجین • نودان • نورآباد • نی‌ریز • والاشهر • وراوی • هماشهر | |
| مکان‌های دیدنی | آبشار مارگون • آرامگاه حافظ • آرامگاه سعدی • حرم شاهچراغ • ارگ کریمخانی • بازار جهرم • بازار قیصریه لار • بازار کازرون • بازار وکیل • باغ ارم • باغ دلگشا • باغ عفیف‌آباد • باغ نظر • برج ننه نادر • بند امیر • بهشت گمشده • بیشاپور • پاسارگاد • تخت جمشید • تخت گوهر • تنگ چوگان • تنگ براق • تنگه بلاغی • حمام وکیل • دارابگرد • دریاچه پریشان • دشت برم • قدمگاه جهرم • قلعه اژدها پیکر • قلعه انگشت‌گبری سروستان • قلعه دختر فیروزآباد • غار سنگ‌تراشان • غار شاپور • غار سیده خاتون • پیکره شاپور یکم • لیدوما • کاخ سروستان • کاخ اردشیر بابکان • کعبه زرتشت • مسجد و مدرسه خان • مسجد وکیل • نارنجستان قوام • نقش رجب • نقش رستم • برم‌دلک | |
| فهرست‌ها | ||
| دودمان |  | |
|---|---|---|
| فرهنگ | ||
| جنگ‌ها | ||
| بازماندگان | ||
| مرتبط | ||
|   _(14594614317).jpg) | ||||||||||||||
