اقیانوس هند سومیناقیانوس بزرگ از پنج تقسیم اقیانوسی جهان است که مساحتی معادل ۷۰۵۶۰ هزار کیلومتر مربع (۲۷۲۴۰۰۰۰ مایل مربع) یا تقریباً ۲۰٪ از آبهای سطحزمین را پوشش میدهد. این اقیانوس از شمال بهآسیا، از غرب بهآفریقا و از شرق بهاسترالیا (قاره) محدود میشود. از سمت جنوب نیز بهاقیانوس منجمد جنوبی یاقطب جنوب، بسته به تعریفی که استفاده میشود، محدود است. در طول هسته خود، اقیانوس هند دارای دریاهای حاشیهای یا منطقهای بزرگی ماننددریای آندامان،دریای عرب،خلیج بنگال ودریای لاکادیو است.
این اقیانوس به نامهند نامگذاری شده است زیرا شبه قاره هند در شمال آن است. از سال ۱۵۱۵ به این نام شناخته شده است. هند تنها اقیانوسی است که به نام یک کشور نامگذاری شده است. قبلاً به آن اقیانوس شرقی گفته میشد. عمق متوسط آن ۳۷۴۱ متر است. تمام اقیانوس هند درنیمکره شرقی قرار دارد. بر خلاف اقیانوس اطلس واقیانوس آرام، اقیانوس هند از سه طرف به خشکیها و یکمجمعالجزایر محدود میشود.
اقیانوس هند گرمترین اقیانوس است و به دلیل تعامل آن با جو، تأثیر قابل توجهی بر آب و هوای جهانی دارد. آبهای آن تحت تأثیر گردش هوای اقیانوس هند قرار دارند که منجر به جریانات اقیانوسی و الگوهای بالا آمدن منحصر به فرد میشود. اقیانوس هند از نظر اکولوژیک متنوع است و دارای زندگی دریایی و اکوسیستمهای مهمی مانند صخرههای مرجانی، درختان مانگرو و بسترهای علف دریایی است. این اقیانوس بخش قابل توجهی از صید تن ماهی جهان را در خود جای داده و محل زندگی گونههای دریایی در خطر انقراض است. این اقیانوس با چالشهایی مانند صید بیش از حد و آلودگی، از جمله یک لکه زباله قابل توجه مواجه است.
از نظر تاریخی، اقیانوس هند از زمانهای باستان مرکز تبادل فرهنگی و تجاری بوده است. این اقیانوس نقش کلیدی در مهاجرتهای اولیه بشر و گسترش تمدنها ایفا کرده است. در زمانهای مدرن، این اقیانوس برای تجارت جهانی، به ویژه در زمینهنفت و هیدروکربنها، حیاتی و مهم باقی مانده است. نگرانیهای زیستمحیطی و ژئوپولیتیک در این منطقه شامل تأثیرات تغییرات آب و هوایی، دزدی دریایی و اختلافات استراتژیک بر سر سرزمینهای جزیرهای است.
The Indian Ocean, according to theCIAThe World Factbook[۶] (blue area), and as defined by the IHO (black outline - excluding marginal waterbodies).
هند به عنوان مهمترین کشور اقیانوس هند تلاش دارد یک اتحادیه قدرتمند سیاسی اقتصادی و حتی نظامی در اقیانوس هند ایجاد کند. این تشکلاتحادیه همکاریهای منطقهای حاشیه اقیانوس هند ”(IORARC) نام دارد. قبلاً بیشتر نشستهای سیاسی و همکاریهای منطقهای برگزار میکرد اما اولین نشست پاک اقتصادی تجاری تحت عنوان فوروم وزرای تجارت و اقتصادی کشورهای عضو در ۳–۵ تیر ماه ۱۳۹۲ برگزار شد. هند مصمم است که این اتحادیه را از سایر اتحادیهها مانند آسهآن و … مهمتر سازد.[۷]
↑[۱]بایگانیشده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۲ توسطWayback Machine,Documents on the Persian Gulf's name: the eternal heritage of ancient timeAuthor:Ajam, Muḥammad.]],