اعظم طالقانی | |
|---|---|
![]() در اردیبهشت ۱۳۹۶ | |
| نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی | |
| دبیر کلجامعه زنان انقلاب اسلامی[۱] | |
| دوره مسئولیت ۱۳۶۳ – ۸ آبان ۱۳۹۸ | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | اعظم علائی طالقانی ۱۰ مرداد ۱۳۲۲[۲] تهران |
| درگذشته | ۸ آبان ۱۳۹۸ (۷۶ سال) تهران |
| ملیت | |
| حزب سیاسی | ملی-مذهبی |
| همسر(ان) | مرتضی اقتصاد |
| فرزندان | اکرم، عباس، صادق، کاظم |
| پدر | سید محمود طالقانی |
| خویشاوندان | مریم، وحیده، طیبه، طاهره(خواهران)ابوالحسن، حسین، مهدی، مجتبی، محمدرضا(برادران) |
| پیشه | سیاستمدار |
| تخصص | روزنامهنگار |
اعظم طالقانی (زاده ۱۰ مرداد ۱۳۲۲تهران – درگذشته ۸ آبان ۱۳۹۸تهران)[۳]روزنامهنگار،سیاستمدار و کنشگرحقوق زنانایرانی بود[۴] که دردوره نخست مجلس شورای اسلامی، بهعنوان نماینده تهران در مجلس حضور داشت.[۵] طالقانی،فمینیست اسلامی[۶] و از کنشگرانملی-مذهبی بود.[۷] او از سال ۱۳۶۳ تا هنگام درگذشت در سال ۱۳۹۸ دبیر کلیجامعه زنان انقلاب اسلامی را برعهده داشت.[۸] وی فرزندسید محمود طالقانی بود.[۹]
اعظم علائی طالقانی در سال ۱۳۲۲ در تهران زاده شد. پدرشسید محمود طالقانی،روحانیشیعه و از کنشگران ملی-مذهبی مخالفدودمان پهلوی بود. وی در نوجوانی با مرتضی اقتصادازدواج کرد و با وجود داشتن ۲ فرزند، در سن ۱۷ سالگی، یک دوره مدیریت را گذراند و به آموزگاری و مدیریتمدرسه پرداخت.[۳]
اعظم طالقانی دردهه ۱۳۵۰ (خورشیدی) چندینبار توسطساواک دستگیر و دورههایی را بهعنوانزندانی سیاسی، درزندان اوین وزندان قصر سپری نمود.[۱۰] او در شهریور سال ۱۳۵۴ همزمان با دستگیری پدرش دستگیر و بهحبس ابد محکوم شد. اما پس از دو سال آزاد شد و دوباره به فعالیت سیاسی مخالف شاه پرداخت.[۶]
در سال۱۳۵۰ (خورشیدی) همراه با ۲خواهرش، یک مدرسهدوره راهنمایی به نام "بنیاد علایی" راهاندازی کردند. اما پس از آزادی از زندان برای مدت طولانی بیکار شد و به فکر راهاندازی یکسازمان مردمنهاد برای زنان افتاد که به راهاندازی جامعه زنان انقلاب اسلامی پس از انقلاب انجامید.[۶]
پس از آن وارددانشگاه شد و در رشتهادبیات فارسی تحصیل کرد.[۳]
اعظم طالقانی پس ازانقلاب ۱۳۵۷ ایران، جامعه زنان انقلاب اسلامی را به خواست پدرش و با آرمان آموزش زنان و حل مشکلات آنها بنیان گذاشت. سپس نماینده مجلس نخست شورای اسلامی شد و پس از آن دوباره به آموزگاری پرداخت.[۳] او از سال ۱۳۶۳ دبیر کل جامعه زنان انقلاب اسلامی نیز بود.
اعظم طالقانی پیرو سیاست اداره شورایی تشکیلات و سازمانهایی بود که خود او راهاندازی کرده بود. سیاست اداره شورایی در ادامه پیشنهاد اداره شورایی کشور، از سوی پدرش،آیت الله طالقانی بود.[۶]
اعظم طالقانی در دور اول مجلس شورای اسلامی، تلاش زیادی برای جلوگیری از تصویب قوانین ضد زن در مجلس کرد که در برخی موارد موفق شد.[۶]
اعظم طالقانی همچنین امتیاز انتشار مجلهاصلاحطلب «پیام هاجر» را گرفت. این نشریه با دیدگاه منتقدانه و روشمند به نقد ساختار سیاسی حاکم و توسعه ایدههای محمود طالقانی دربارهحقوق زنان در ایران و جامعه وسیاست میپرداخت.[۶][۱۱] پیام هاجر دردوران سال ۱۳۷۹ توقیف شد و پس از رفع توقیف در سال ۱۳۹۳ با نام «پیام ابراهیم» منتشر شد.[۶]
طالقانی نخستین زنی است که خود را نامزدریاست جمهوری در ایران کرد.[۳] او به رغم بیماری، در سال ۱۳۷۶ نامزدانتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۳۷۶) شده بود. به گفته خودش:
برای آزمایش قانون اساسی؛ هیچ دلیلی وجود ندارد که یک زن نتواند نامزد انتخابات شود.
او باور داشت تعبیررجال دراصل ۱۱۵ قانون اساسی معادل جنس مرد نیست و شماری از متخصصان و سیاسیون در ایران نیز با وی هم دیدگاه بودند. (برابر اصل ۱۱۵ قانون اساسی ایران، نامزدهای ریاست جمهوری باید جزو «رجال» دینی و سیاسی باشند) اماشورای نگهبان با تفسیر اصل ۱۱۵ نامزدی او را رد کرد.[۱۲] او در سال ۱۳۸۸ نیز اعلام نامزدی کرد و گفت:
مهمترین چالش پیش رو در قانون انتخابات بحثرجل است، که متأسفانه با تفسیرهای ناصواب، مانع از حضور زنان در عرصههای مدیریتی کلان کشور شدهاست. به همین دلیل برای شکستن چنین تابویی، در عرصه انتخابات حضور خواهم یافت.[۸]
طالقانی در سال ۱۳۹۶ نیز خود را نامزد انتخابات ریاستجمهوری کرد. وی در زمان ورود به ستاد انتخابات کل کشور گفت:[۱۳]
آمدهام تا تکلیفرجل سیاسی را مشخص کنم.
طالقانی از آن دست از سیاستمداران ایرانی بود که آشکارا به خارجشدن قطار انقلاب از ریل معتقد بود. او به اداره کشور از سوی افراد نالایق و انحصارطلب اعتراض میکرد.[۶]
اعظم طالقانی که به علت آسیب مغزی، در یکی از بیمارستانهای تهران بستری بود در شامگاه چهارشنبه ۸ آبان ۱۳۹۸ درگذشت.[۱۴]
|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)