| ابوزیدآباد بیزُوُی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | اصفهان |
| شهرستان | آران و بیدگل |
| بخش | کویرات |
| نام(های) پیشین | بویزآباد-بوز آباد |
| مردم | |
| جمعیت | ۵٬۹۷۶ نفر(۱۳۹۵) |
| رشد جمعیت | ۸٪+ (سال ۱۳۹۰تا ۱۳۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۹۴۸ متر |
| اطلاعات شهری | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۳۱۵۴۲۵ |
| شناسهٔ ملی خودرو | ایران |
| کد آماری | ۲۲۷۹ |
  ابوزیدآباد | |
ابوزیدآباد مرکزبخش کویرات و شهری از توابع این بخش درشهرستان آران و بیدگلاستان اصفهانایران است.
ابوزیدآباد (نام محلی: بیزُوُی "Bizovoy") و روستاهای پیرامون آنحسین‌آباد شیبانی،قاسم‌آباد،یزدلان،کاغذی،امین آباد،محمدآباد،ریجن،علی‌آباد،شهریاری وفخره در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقیکاشان، در جلگه ای هموار درشهرستان آران و بیدگل واقع شده است. بخش ابوزید آباد بین ۳۳ درجه و ۵۰ دقیقه تا ۳۳ درجه و ۵۵ دقیقه عرض شمالی و ۵۱ درجه و ۴۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۵۲ دقیقه طول شرقی قرار دارد.حسین‌آباد شیبانی در جنوب شرقی‌ترین قسمت این محدوده واقع شده است.[۱]ریجن وشهریاری وفخره شمالی‌ترین و امین‌آباد غربی‌ترین مرز این محدوده را تشکیل داده‌اند. نام این منطقه در زبان محلی، بیزُوُی می‌باشد و مردمکاشان وآران و بیدگل وفارسی زبانان تادلیجان آن را بوز آباد می‌خوانند.
مردم ابوزیدآباد با منظومهٔ روستاهای پیرامون بهگویش بیذوی (بیزُوُی "Bizovoy" صحیح است) که یکی از گویش‌هایزبان راژی[۲] در شاخهٔزبان‌های ایران مرکزی است سخن می‌گویند
پناهگاه حیات وحش یخاب از زیستگاه‌های حفاظت شده گونه‌های نادر جانوری و گیاهی ایران، در گستره ابوزیدآباد قرار دارد[۳]
چاله زبالهشهرستان کاشان در اراضی ابوزیدآباد، از منظر زیست‌محیطی، همواره جنجال‌برانگیز بوده است[۴][۵]
دیرینه‌ترین شماری که از باشندگان ابوزیدآباد ادعا شده، 《در سال ۱۲۹۶ هجری قمری، ۸۰۶ تن مرکب از ۲۲۵ مرد، ۲۴۸ زن و ۳۳۳ کودک بوده است. 》[۶] اگرچه پیشتر بسیاری از مردمانش در زلزله ویرانگر دوران زند (۲۴ آذر ۱۱۵۷ خورشیدی[۷]) از بین رفته بوده‌اند.بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۳۵ جمعیت این ناحیه ۷۳۶ نفر بوده است.
بر پایهسرشماری عمومی نفوس و مسکن درسال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۵٬۹۷۶ نفر (۱٬۷۸۴ خانوار) بوده است.[۸]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۵٬۱۶۰ | — |
| ۱۳۹۰ | ۵٬۵۵۹ | ۷٫۷٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۵٬۹۷۶ | ۷٫۵٪+ |
مردم منطقه عمدتاً از راه کشاورزی،دامپروری و بافندگی روزگار می‌گذرانده‌اند.
اکنون ابوزیدآباد یکی از قطب‌های تولید پسته در سطح استان اصفهان است.[۹] همچنین کار در مراکز صنعتی و تولیدی شهرهای مجاور، بخش قابل توجهی از نیاز نیروی کار به اشتغال را مرتفع کرده است.
بارزترین میراث فرهنگی این منطقه،گویش کهن آن است.[۱۰]
از آثار تاریخی ابوزیدآباد و بخش کویرات می‌توانقلعه کرشاهی،کاروانسرای شاه عباسی،میدان تاریخی قندی، قلعهٔ گرماب، قلعه و کاروانسرای سفیدآب، مجموعهٔ ثبت شده خواجه شامل آب انبار، مسجد، گرمابه و خانقاه، خانه باغ‌های چهار ایوان (چار پشکم) و شبکهٔ آبیاری کاریزی را نام برد.[۱۱]
سیازگه نخستین ایستگاه اکوتوریسم و کویر نوردی در شمال ابوزیدآباد است[۱۲] در دهه نود خورشیدی با گسترش و رسانه ای شدنبوم گردی در این منطقه، اقامتگاه‌هایی ساخته شده که ابوزیدآباد را ازدرآمد گردشگری بهره‌مند کرده است.
اقامتگاه ایران ساربان
به لحاظ تاریخی، شریان حیاتی دشت ابوزیدآباد، رشتهکاریزهایی بوده است که با حفر بی‌رویه چاه‌های عمیق و فرونشست کارکرد خود را از دست داده‌اند. 《حفر این چاه‌های عمیق و نیمه عمیق، بعضاً بدون مطالعه کافی، با صرف هزینه‌های هنگفت بوده و چنان‌که باید بازده اقتصادی ندارند. 》[۱۳]
حسین خراسانی زاده، دکترای مکانیک سیالات و عضو هیئت علمیدانشگاه کاشان گفته است:《بیشترین واگذاری زمین توسط امور اراضی (جهاد سازندگی کاشان) در منطقه ابوزیدآباد بوده است. در سال ۱۳۵۷ مجموع چاه‌های آب در کل منطقه ابوزیدآباد از سیلو به آن طرف سیزده حلقه بوده است. ۶چاه نیمه عمیق و ۷ چاه عمیق. حالا (زمان مصاحبه سال ۱۳۹۰) در منطقه ابوزیدآباد کهفخره جزو آنجاست، ۵۰۰ حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق حفر شده است و با پمپ‌های قوی آب از زیرزمین بالا کشیده می‌شود. 》[۱۴]
ایستگاه راه‌آهن سرخ گل در هشت کیلومتری جنوب ابوزیدآباد واقع است. همچنین فاصله مرکز شهر تا راه ترانزیتیکاشان-یزد ۹km و تا آزادراهکاشان-اصفهان ۲۶km است.[۱۵]
خط ویژه تاکسی ابوزیدآباد بهکاشان که تحت نظارت شهرداری است، تنها امکان آمد و شد همگانی است.
بنیان شهرداری ابوزیدآباد از سال ۱۳۷۷ خورشیدی است.[۱۶]
نخستین آموزشگاه دولتی ابوزیدآباد در سال ۱۳۱۹ خورشیدی با نام دبستانعنصری بنیان گذاشته شد. پیش از آن سوادآموزی در ابوزیدآباد به گونهٔ سنتی ومکتب خانه ای بوده است.
اکنون ابوزیدآباد دارای آموزشگاه‌های دخترانه و پسرانه تا پایان دوره متوسطه است.
کتابخانه عمومی شهدای ابوزیدآباد در زمینی با یک هزار و ۵۰۰ مترمربع و زیر بنای ۷۷۵ مترمربع در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ گشایش و به بهره‌برداری رسید و در حال حاضر علاقمندان و دوستداران کتاب شهر ابوزیدآباد از خدمات دهی آن مرکز بهره‌مند می‌شوند. کتابخانه دارای بخش‌های مختلف از قبیل مخزن کتاب، مرجع، کودک و نوجوان، کمک درسی، سالن‌های مطالعه به صورت مجزا برای زنان و مردان می‌باشد.
دارالقرآن ابوزیدآباد مؤسسه ای غیرانتفاعی در حوزه آموزش است که در کنار کتابخانه ساخته شده است.
