آیداهو (بهانگلیسی:Idaho) ایالتی است ازایالت‌های غرب آمریکا. مرکز و شهر بزرگ آنبویسی است. این ایالت در سال ۲۰۱۷ میلادی یک میلیون هفتصد هزار نفر جمعیت داشت. جمعیت شهر بویسی ۲۲۳ هزار نفر است.
ایالت آیداهو در منطقه شمال غربی ایالات متحده قرار دارد و از شرق و شمال شرقی بامونتانا، از سوی شرق باوایومینگ، از جنوب بانوادا ویوتا، و در غرب با واشینگتن واورگن هم‌مرز است.
نام این ایالت از زبان بومیانشوشونی منطقه گرفته شده، و از Ee-da-how به‌معنای «بنگر! خورشید بر روی کوه می‌نشیند» می‌باشد.[۲]
یک دسته از پیشگامان پوینده، نخستین افراد آمریکایی بودند که به سرپرستیکلارک در سال ۱۸۶۰ به این سرزمین رفتند. نخستین ماندگاران آن ایالت نیز عبارت بودند از جویندگانخز، بازرگانان خز، و مبلغین مذهبی که به تدریج نزدیک معادن آن شهرک‌هایی به وجود آوردند. متصل شدن راه‌آهن غرب به این ایالت و نیز توسعه شبکه آبیاری سبب شد که عده بیشتری به این ایالت بروند و در آنجا ساکن شوند. آیداهو در سال ۱۸۹۰ چهل و سومین ایالتایالات متحده آمریکا شد. آیداهو در ۱۹۵۱ مشهور شد زیرا در آن سال در جنوب این ایالت نخستین بار تولید برق را با انرژی اتمی آزمایش کردند.[۳]
ایالت آیداهو و سرزمین کوه‌های برف‌پوش، دامنه‌های پر از جنگل،خشک‌رودها و دره‌های عمیق، رودهای فراوان و دریاچه‌های زیباست. این ناحیه از کشور آمریکا بیشتر سرد و کوهستانی است.آبشارهای شوشون در این ایالت از آبشارهاینیاگارا بلندترند. چشمه‌های آبگرم و پهنه‌های عظیمگدازه‌ای که در این سرزمین هست همه نشان می‌دهند که این ایالت کوه‌های آتشفشانی داشته‌است.جنگل ملی کاریبو-تارگی در این ایالت قرار دارد.[۳]
آیداهو ایالت بزرگی است و از نظر وسعت چهاردهمین ایالت آمریکا است اما جمعیت آن فراوان نیست. بویسی مرکز این ایالت و بزرگ‌ترین شهر آن است این شهر با احتساب حومه حدود ۶۴۳٬۶۵۰ نفر جمعیت دارد. با آنکه آیداهو کوهستانی و خشک است اما مهم‌ترین شغل مردم آن کشاورزی است. اهالی آن به وسیله آبیاری زمین‌های بایر را به زمین‌های حاصلخیز تبدیل کرده‌اند. بزرگ‌ترین ناحیه کشاورزی آیداهو در پیرامونرود اسنیک و شاخه‌های آن قرار دارد. معروف‌ترین محصولات آیداهوسیب زمینی و پرارزش‌ترین محصول آن گندمدیمی است. بسیاری از مردم آیدا به ویژه ساکنان اطراف رود اسنیک گاوداری دارند. بعضی از گاوداری‌ها آیداهو بیش از هزار هکتار وسعت دارند. در آیداهوی جنوبی شغل بسیاری از روستاییان لبنیات‌سازی است. این ایالت چند کارخانه برای تهیه آرد و کارخانهچغندر قند دارد. چون جنگل در آیداهو فراوان است کارخانهچوب‌بری نیز بسیار دارد. این ایالت از نظر کانی‌های مانند نقره، روی وفسفات نیز غنی است.[۳]
↑"IDAHO in the Pacific Northwest". Barber -Martin. 1956. Caxton Printers Ltd. Library of Congress 55-5192
↑۳٫۰۳٫۱۳٫۲موریس پارکر، برتا: فرهنگنامه پارکر، جلد اول. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین. ترجمه و تنظیم و نگارش زیر نظر رضا اقصی. چاپ اول ۱۳۴۶. مدخل: آیداهو.
