علی احمد سعید إسبر (بهعربی:علي أحمد سعيد إسبر) معروف بهآدونیس (بهعربی:أدونيس) (زاده ۱ ژانویه ۱۹۳۰ در روستایقصابین،سوریه)شاعر،مترجم،نویسنده،منتقد ادبی وویراستارسوری است. او یکی از اثرگذارترین و برجستهترین شعرای عرب دوره مدرن شمرده میشود.[۱] او در نیمه دوم قرن بیستم انقلابیمدرنیستی را رهبری کرد که اثر عظیمی برشعر عرب برجای نهاد که با اثرتی. اس. الیوت در جهان انگلیسی زبان قابل مقایسه است.[۲]
مکتوبات آدونیس عبارتند از بیست جلد شعر و سیزده جلد نقد. دوازده کتاب ترجمه شده توسط او شامل شعرسن-ژان پرس وایو بونفوآ، و نخستین ترجمه کاملدگردیسیها اثراووید (۲۰۰۲) به عربی است. آنتولوژی چند جلدی شعر عرب او (دیون الشاعر العربی) تقریباً دو میلیون بیت را دربر گرفته و از زمان نخستین انتشار آن در سال ۱۹۶۴ به چاپ رسیدهاست.
شخصیتها و دانشوران اسلامی به خاطر انتقاد آدونیس از اسلام او را تهدید به مرگ کرده و خواهان سوزاندن کتابهای او شدهاند. آدونیس، با وجود این مخالفت از نامزدهای دائمی کسبجایزه نوبل ادبیات است.[۳][۴] آدونیس بزرگترین شاعر زندهٔ عرب خوانده شدهاست.[۵]
آدونیس در سال ۱۹۳۰ در روستایالقصابین در نزدیکی شهرلاذقیه در خانوادهایعلوی به دنیا آمد. او تحصیلات متوسطه را در ۱۹۴۹ پایان برد و در ۱۹۵۴لیسانسفلسفه را ازدانشگاه دمشق دریافت کرد. وی به علت فعالیتهای سیاسی ماههای بسیاری را در حبس سپری کرد و سرانجام در سال ۱۹۵۶ بهبیروت رفت و در همان سال مجله شعر را بنیاد نهاد و خود سردبیری آن را به عهده گرفت، همچنین او در سال ۱۹۶۸ مجله مواقف را تأسیس کرد. آدونیس در سال ۱۹۷۳دکتراادبیات عرب را ازدانشگاه سن ژوزف بیروت دریافت کرد و در دانشگاههای لبنان شروع به تدریس کرد. او بارها نامزدجایزه نوبل ادبی شدهاست و از سال ۱۹۸۶ به عنوان نویسنده آزاد درپاریس در تبعید زندگی میکند.[۶]
آدونیس به واسطه شناخت عمیق از فرهنگ و ادبیات عرب و همچنین آگاهیاش ازادبیات جهانی علیالخصوصادبیات فرانسه و به مدد ذهنی فعال، پویا و نوآور در شاعری و نقد شعر جایگاهی ممتاز دارد و کمتر شاعر معاصری درجهان عرب مانند او در مباحث نظری شعر جستجو کرده و دغدغهنوگرایی داشته باشد.
جایزه ادبیگوته شهرفرانکفورت که ۵۰ هزار یورو ارزش دارد و هر سه سال یکبار اهدا میشود، در سال ۲۰۱۱ در تاریخ ۲۸ آگوست (۶ شهریور) همزمان با روز تولدیوهان ولفگانگ فون گوته شاعر و نویسنده بزرگآلمان در کلیسای «پل» شهرفرانکفورت به «آدونیس» اهدا شد. از برندگان پیشین این جایزه میتوان بهمارسل رایش رانیسکی وپینا باوش اشاره کرد. از آدونیس در سال ۲۰۰۱ نیز با اهدایمدال گوته تقدیر شده بود.[۶]
↑Jaggi, Maya (27 January 2012)."Adonis: a life in writing".The Guardian. Guardian Media Group. Retrieved27 January 2012....He led a modernist revolution in the second half of the 20th century, exerting a seismic influence on Arabic poetry comparable to TS Eliot's in the anglophone world...
↑McGrath, Charles (17 October 2010)."A Revolutionary of Arabic Verse".The New York Times. Retrieved17 October 2010.Every year around this time the name of the Syrian poet Adonis pops up in newspapers and in betting shops. Adonis (pronounced ah-doh-NEES), a pseudonym adopted by Ali Ahmad Said Esber in his teens as an attention getter, is a perennial favorite to win the Nobel Prize in Literature... as is the case with so many recent winners, most Americans have never heard of him.
↑Jaggi, Maya (27 January 2012)."Adonis: a life in writing".The Guardian. Guardian Media Group. Retrieved27 January 2012....each autumn is credibly tipped for the Nobel in literature...