آبلهٔ میمون توسطویروس آبلهٔ میمون ایجاد میشود که یکی از اعضای خانوادهٔ ویروسهایآبله است. اما شدت همهگیری و بیماری آن بسیار کمتر است. تشخیص ضایعه را میتوان با آزمایشدیانای ویروس تأیید کرد.[۳] این بیماری میتواند شبیهآبلهمرغان باشد.[۴]
آبلهٔ میمون نخستین بار در سال ۱۹۵۸ در بینمیمونهای آزمایشگاهی درکپنهاگ دانمارک شناسایی شد.[۵] این بیماری بیشتر در مناطق دورافتاده کشورهایمرکز وغرب آفریقا در نزدیکیجنگلهای بارانی استوایی دیده شده است. بنابر همین موقعیت مکانی، ویروس آبلهٔ میمون به دوسویهٔ اصلی آفریقای غربی و آفریقای مرکزی دستهبندی میشود.[۶] نخستین مورد در انسان در سال ۱۹۷۰ درجمهوری دموکراتیک کنگو یافت شد.[۵]
در سال ۲۰۱۷ و پس از نزدیک به ۴۰ سالنیجریه بزرگترین همهگیری ثبت شده را تجربه کرد. این کشور ۱۷۲ مورد مشکوک به آبلهٔ میمون را گزارش کرده که ۷۵ درصد قربانیان را مردان بین ۲۱ تا ۴۰ سال تشکیل میدادند.[۶]
نشانههای اولیهٔ آبلهٔ میمون شامل تب، سردرد، ورم، کمردرد، درد ماهیچهها و بیحالی عمومی میشوند. با آغاز تب، التهابهای پوستی و جوش صورت ایجاد میشود و سپس به سایر قسمتهای بدن، معمولاً کف دستها وکف پا گسترش مییابند. این جوشها که میتوانندخارش زیادی ایجاد کنند چندین بار تغییر حالت میدهند تا در نهایت یک جایزخم ایجاد میشود که بعداً میریزد. ضایعات میتوانند باعث باقی ماندن جای زخم شوند.[۶]
عفونت آبلهٔ میمون معمولاً بین ۱۴ تا ۲۱ روز طول میکشد و خودبهخود برطرف میشود.[۶]
عوارض
عوارض آبله میمونی شامل عفونتهای ثانویه،ذات الریه،سپتیسمی،آنسفالیت و از دست دادن بینایی به دنبال عفونت قرنیه است.. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، چه به دلیل دارو، شرایط پزشکی یا HIV، احتمال بیشتری دارد که به موارد شدید این بیماری مبتلا شوند. اگر عفونت دردوران بارداری رخ دهد، ممکن است منجر به مردهزایی یا سایر عوارض شود.[۹]
هر فردی که در معرض ویروس آبلهٔ میمون قرار بگیرد میتواند به این بیماری مبتلا شود. این ویروس میتواند از طریق زخم،دستگاه تنفسی،چشم،بینی یادهان وارد بدن شود.[۶] هرچند تماس مستقیم درآمیزش جنسی یکی از راههای ابتلا است اما این بیماری به عنوان یکبیماری آمیزشی شناخته نمیشود.[۱۰]
آبلهٔ میمون ممکن است از دست زدن بهگوشت شکار، نیش یا خراش جانوران، مایعات بدن، اشیاء آلوده یا تماس نزدیک با فرد آلوده منتقل شود. این ویروس بهطور معمول در بینجوندگان خاص در آفریقا گردش میکند.[۱۱]
تماس با جانوران آلوده یا اشیاء آلوده به ویروس باعث انتقال بیماری میشود.[۶]
هیچ درمانی برای آبلهٔ میمون وجود ندارد اما با پیشگیری ازسرایت، میتوان از گسترش آن جلوگیری کرد.[۶]واکسن آبله میتواند با ۸۵ درصد اثربخشی از عفونت جلوگیری کند.[۱۲][۱۳] در سال ۲۰۱۹ واکسنJynneos برای مقابله با آبلهٔ میمون برای بزرگسالان در ایالات متحده تأیید شد.[۱۴] استاندارد کنونی برای درمان،تکوویریمات است، یک آنتیویروس که بهطور خاص برای درمان عفونتهایارتوپاکسویروس، ویروسهایی مانند آبله و آبلهٔ میمون در نظر گرفته شده است. این دارو برای درمان آبلهٔ میمون دراتحادیه اروپا و ایالات متحده تأیید شده است.سیدوفوویر یابرینسیدوفوویر نیز ممکن است مفید باشد.[۱۵][۱۶] در آفریقا گزارشهای مربوط به خطر مرگ در صورت عدم درمان به ۱۰ تا ۱۱ درصد در سویهٔ آبلهٔ میمون آفریقای مرکزی میرسد.[۱۷][۱۸]