Elfriulanu (furlan) es unaluenga romanci palrá ena rehión italiana deFriul-Venecia Julia. Oguañu mas de 6,0 mil presonas palran esta luenga. El friulanu es una luenga galu-romanci del sub-grupu retu-romanci i muestra caraterísticas notablis con elromanche,francés,ocitanu,catalán i las otras luengas del norti deItalia. El friulanu a siu reconocíu cumu una delas doci mínorias lingüisticas estóricas deItalia pol la ley 482.[1]
Il furlan e je une lenghe romanze de famelia des lenghis retichis, che e je fevelade soredut intal Friûl, ma ancje vie pal mont. Cualchi volte al ven clamât Ladin orientâl, parcè che al à diviers ponts in comun cul ladin, ma si è desvilupât in un altri mût cul passâ dal temp, sot de influence des lenghis ator dal Friûl,Intal XX secul il furlan al sameave destinât a sparî in pôc temp; invezit, lis personis che fevelin furlan a son diminuidis une vore, ma la lenghe e je ancjemò vive e ven doprade in tantis areis. Un gran lavôr al è stât fat di Graziadi Isaia Ascoli, un famôs linguist che al à judât la difese de lenghe; si scugne ancje ricuardâ la figure di Pier Paol Pasolini, che al à scrit un grum di poesiis par furlan e al à dât une man su la cuistion de forme standard dal furlan.[2]
- ↑ Picco Linda, Ricercje su la condizion sociolenghistiche dal furlan, Udine, Forum, 2001.
- ↑ Fausto Zof, Gramatiche pratiche de lenghe furlane, Messaggero Veneto, Udin, 2002.