| Ziklopropano | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C3H6 |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | karbono |
| Mota | biogenic aliphatic hydrocarbon(en) ,Zikloalkano etacyclopropanes(en) |
| Ezaugarriak | |
| Momentu dipolarra | 0 D |
| Fusio-puntua | −127,62 ℃ −127,4 ℃ |
| Irakite-puntua | −32,86 ℃ −32,81 ℃ (101,325 kPa) |
| Fusio-entalpia | 0 D |
| Masa molekularra | 42,047 Da |
| Erabilera | |
| Rola | anesthetic(en) |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | LVZWSLJZHVFIQJ-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 75-19-4 |
| ChemSpider | 6111 |
| PubChem | 6351 |
| Reaxys | 605256 |
| Gmelin | 30365 |
| ChEBI | 635 |
| ChEMBL | CHEMBL1796999 |
| ZVG | 31000 |
| EC zenbakia | 200-847-8 |
| ECHA | 100.000.771 |
| MeSH | C030797 |
| Human Metabolome Database | HMDB0250673 |
| UNII | 99TB643425 |
| KEGG | D03627 |
Ziklopropanoa hiru kate-mailakozikloalkanoa da eta C3H6 formula du[1]. Osoanestesiko erabilia izan da.
Ziklopropanoak berez interes teoriko handia du eta, gainera, bere deribatu askok interes komertzial edo biologikoa dute.
August Freund-ek aurkitu zuen ziklopropanoa 1881ean eta, halaber, egitura zuzena proposatu zuen. Sintesian1,3-dibromopropanoasodioz tratatu zuen eta molekulabarnekoWurtzen erreakzio baten bidez gertatu zen ziklazioa[2]. 1887an erreakzioaren etekina handitu zen sodioaren ordezzinka baliatuz[3].
Ziklopropanoak ez zuen erabilera edo interes komertzialik izan harik eta 1929an Henderson-ek eta Lucas-ek bere ezaugarri anestesikoak deskubritu zituzten arte[4].
Ziklopropanoa anestesiko nahikoa indartsua, ez-narritagarria eta usain gozokoa da.Oxigenoarekin nahastuta anestesia azkarra eta atsegina da. Hala ere, anestesia luzeen kasuan pazientenganodol-presioaren jaitsiera azkarra eragin lezake,arritmiak agerraraziz etaziklopentanoaren shocka gertatu[5]. Horrexegatik eta garestia eta leherkorra delako baztertuz joan da ia kasu guztietan[6].
Arestian esan dugunez ziklopropanoa aurrenekoz sintetizatu zenean Wurtzen erreakzioaren bidez izan zen. 1,3-dibromopropanoa sodioa usatzen ziklatu zen. Erreakzio horren etekina emendatzeko zink erabiltzen da agente deshalogenatzaile moduan etasodio ioduroa katalizatzaile gisa.
Ziklopropanozko eraztunak prestatzeariziklopropanazio deritzo.
Ziklopropanoaren deribatuak ugariak dira[7].Biomolekula etabotika asko ziklopropano-eraztunak dituzte beren egituretan. Adibide ezaguna daazido 1-aminoziklopropano-1-karboxilikoaetilenoaren aitzindaria dena.
Oso sukoia da, baina ez da bestealkano batzuk baino leherkorragoa.
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak:Q80250
Multimedia:Cyclopropane /Q80250