Sardiniako Erresuma Regno di Sardegna (it) Regn 'd Sardëgna (pms) Regnu Sardu (srd) |
|---|
| 1297 – 1861 |
Aragoiko koroaren erresuma (1297–1720) Savoiako etxearen erresuma (1720–1861) |
|
 Sardiniako Erresuma 1815ean |
| Geografia |
|---|
| Hiriburuak | Cagliari,Turin |
|---|
| Biztanleria | 4.650.368 (1859ko zenbatespena) |
|---|
| Azalera | 73.810 (1859an) km² |
|---|
| Kultura |
|---|
| Hizkuntza(k) | - Aragoiaren agintepean:sardinera,katalana,gaztelania
* Savoiako etxearen agintepean:italiera,frantsesa,frankoprovenzera,liguriera,okzitaniera,piemontera,lombardiera,sardiniera,korsikera.
|
|---|
| Erlijioa | katolizismoa,judaismoa, eliza valdensea |
|---|
| Historia |
|---|
|
Sardiniako Erresuma1297tik1861eraSardiniako uharte osoa hartzen zuen estatua izan zen. Lehen aldi batean (1297–1720)Aragoiko koroaren, eta geroagoEspainiar Inperioaren, mendean egon zen. 1720tik 1861era, berriz,Savoiako etxearen mende. Jatorrizko hiriburuaCagliari izan zen, baina ondorenTurin izendatu zuten hiriburu.
Bonifazio VIII.aaita santuak1297an sortu zuen erresuma (Regnum Sardiniae et Corsicae) etaJakue II.a Aragoikoari eman zion,Egoitza Santuarenbasailu gisa.1324an Jakue II.ak uhartea okupatzea erabi zuen.Lucocisternako guduan (1324ko otsaila)Pisako Errepublikaren armada azpiratu zuen. Sanluriko guduan (1409ko ekainean) aragoiarrek azken erresistentzia zapaltzea lortu zuten. Gerra luze honek, 1348koizurri bubonikoak eta itsasbazterreko merkatal hirien eta barnealdeko lurraldefeudalen arteko dikotomiak ekonomia krisi larria eragin zuten[1].
1516an Aragoiko etaGaztelako koroak bateratu ziren. Era horretan SardiniaEspainiar Inperioaren zati bilakatu zen. 1713an,Espainiako Ondorengotza Gerraren ostekoUtrechteko Itunaren kariaz, Sardiniako ErresumaAustriar Inperioari eman zitzaion. Hitzarmen bereanViktor Amadeo II.a SavoiakoakSiziliako Erresuma jaso zuen. 1720an botere oreka aldatua zen eta Hagako itunean erresumak trukatzea hitzartu zen: Siziliako Erresuma Austriarentzat izan zen eta Sardiniako ErresumaSavoiako etxearentzat,Piemonte-Sardinia erresuma eratuz.
1861ean Sardiniako ErresumaItaliako Erresumaren fundatzaileetako bat izan zen. Bere lurraldeakItaliako eskualde (regioni) bihurtu ziren.
Alfontso IV.a Aragoikoa
Karlos V.a
Viktor Emanuel II.aBartzelonako kondeen leinua:
GaztelakoTrastamara leinua:
Espainiakohabsburgotarren leinua:
Espainiakoborboien leinua:
Espainiakohabsburgotarren leinua:
Savoiako etxea: