Patena (latinezpatina edopatena)eukaristia egiten den uneanostia jartzen denmetal preziatuzkoplatera da. Garaiaren arabera patenen forma ezberdina da.
Zaharrenek plater handien itxura dute eta sakonera txikia. Apaingarrienakharlanduzkoharribitxiak dituzte ertzetan.
Garaierromanikokoek etagotikokoek maiz barnealdeanerliebeak dituzte, hots,Kristo irudikatzen dutenak edo esku bat gurutze bat bedeinkatzeko jarreran. Aro gotikoan txikiagoak eta apalagoak ziren.
Plateresko garaian apaingarriak desagertu eta plaka ia lauen forma hartu zuten.
