Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Neron

Wikipedia, Entziklopedia askea
Neron


5.Erromatar enperadorea

54kourriaren 13a -68koekainaren 9a
Klaudio -Galba
Antzinako Erromako senataria


Erromako kontsula

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakLucius Domitius Ahenobarbus
JaiotzaAntium(en)Itzuli37koabenduaren 15a
Herrialdea Antzinako Erroma
BizilekuaDomus Aurea
HeriotzaErroma68koekainaren 9a (30 urte)
Hobiratze lekuaMausoleum of the Domitii Ahenobarbi(en)Itzuli
Heriotza moduaconsensual homicide(en)Itzuli:odolustea
Familia
AitaGnaeus Domitius Ahenobarbus, Klaudio
AmaAgripina Gaztea
Ezkontidea(k)Sporus(en)Itzuli
Klaudia Oktavia (53 -  62)
Popea Sabina (62 -  65)
Statilia Messalina(en)Itzuli (66 -  68koekainaren 9a)
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Familia
LeinuaJulio-Klaudiar leinu
Domitii Ahenobarbi(en)Itzuli
Claudii Nerones(en)Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzaklatina
Jarduerak
Jarduerakpoeta,politikaria,militarra etamusikaria
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaAntzinako Erromako erlijioa

Musicbrainz: 31fdd5b3-4947-49d0-bb06-4b1ec7267a58Edit the value on Wikidata

Neron Klaudio Augusto Germaniko (latinez:Nero Claudius Cæsar Augustus Germanicus,37koabenduaren 15a -68koekainaren 9a[oh 1])Erromatar Inperiokoenperadorea izan zen54kourriaren 13tik 68ko ekainaren 9ra,Julio-Klaudiar leinuaren azken enperadorea.Gneo Domizio Enobarbo etaAgripina Txikiaren arteko ezkontzatik jaioa, tronura, bere osabaKlaudio hil ondoren iritsi zen, nork, aurretik, tronua hartu eta bere semeBritanikoren kaltetan, oinordeko bezala izendatu zuen.

Bere erregealdian, bere arreta gehiena,diplomazian etamerkataritzan jarri zuen, eta Inperioaren kapital kulturala handitzen saiatu zen, zenbaitantzoki eraikiz eta lehiaketa eta proba atletikoak sustatuz. Diplomatikoki eta militarki, bere erregealdia,Partiar Inperioaren aurkako arrakastagatik,britainiarren matxinadaren errepresioagatik (60-61) etaGreziarekiko harremanen hobekuntzagatik bereizten da. 68anestatu-kolpe bat izan zen, non zenbait gobernadorek parte hartu zuten, eta, ondoren, itxuraz, bere buruaz beste egitera behartu zuten[oh 2].

Neronen erregealdiatirania,luxuria eta bitxikeriarekin lotzen da[oh 3]. Exekuzio sistematiko batzuengatik gogoratzen da, bere ama eta anaiorde Britanikorena barne, eta, batez ere,Erroma sutan zegoen bitartean bera berelirarekin konposatzen ari zelako uste orokorragatik[4],kristauen jazarle gupidagabe bat izateaz gain. Iritzi hauek, nagusiki,Tazito,Suetonio etaDion Kasio historialarien idazkietan oinarritzen dira. Bizirik iraun duten antzinako iturrietatik gutxik deskribatzen dute modu positiboan, baina badira batzuk erromatarren artean, batez ere Ekialdean, duen ospe handia kontatzen dutenak.

Neronen egintza tiranikoak kontatzen dituzten dokumentuen egiantza eztabaida iturri da gaur egun. Fikzioaren errealitatea eta idazki klasikoak bereiztea ezinezkoa izan daiteke. Historialari moderno batzuek pentsatzen dute Neroni buruzko antzinako ekintza tiranikoen iturriak ez direla fidagarriak[5], Erromako herritarrek eta, bereziki, Inperioaren Ekialdeko probintzietakoek uste zutelakoberriro itzuliko zela bere heriotzaren ostean. Hil eta gero, gainera hiruSasi-Neron egon ziren, eurak Neron zirela iragarri zuten hiru pertsona, herritarren babesa lortzeko.

Oharrak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. Neronen jaiotza data,SuetoniorenHamabi Zesarren Bizitza lanaren 6. atalean aipatzen da[1]. Bere heriotzaren data zalantzazkoa da, beharbada,Galba Neron hil aurretik enperadore izendatua zutelako. Ekainaren 9a, enperadorearen heriotzaren data bezala ezartzen da, Jeronimoren EstridonenKronikak obratik abiatuta.Dion Kasiok etaFlavio Josefok, berriz,ekainaren 11n jarri zuten data, hurrenez hurren,Erromako Historia etaJuduen Gerra lanetan.
  2. Suetonioren arabera, Neroek bere buruaz beste egin zuen[1].Sulpizio Severoren arabera, Tazitoren obra erabiltzen duena, zalantzagarria da bere buruaz beste egin izana. Sulpizio Severoren ikuspegia T. D. Barnes historialari britainiarrak babesten duThe Fragments of Tacitus' Histories liburuan[2].
  3. Galbak Neronen luxuria kritikatu zuen bere estatu-kolpean. TazitorenAnales I.16 liburuan agertzen da kritika hori.[3]

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. ab«Suetonius • Life of Nero» penelope.uchicago.edu (Noiz kontsultatua: 2021-06-07).
  2. Barnes, T. D.. (1977). «The Fragments of Tacitus' Histories» Classical Philology 72 (3): 224–231. ISSN0009-837X. (Noiz kontsultatua: 2021-06-07).
  3. Kragelund, Patrick. (2000). «Nero's Luxuria, in Tacitus and in the Octavia» The Classical Quarterly 50 (2): 494–515. ISSN0009-8388. (Noiz kontsultatua: 2021-06-07).
  4. (Ingelesez)«Did Nero Really Fiddle as Rome Burned?» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2021-06-07).
  5. Champlin, Edward. (2003). Nero. Belknap Press of Harvard University Press ISBN0-674-01192-9. PMC51861904. (Noiz kontsultatua: 2021-06-07).

Ikus, gainera

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola
Erromatar etabizantziar enperadoreak
Printzerria
27 BC – 235 AD
Krisialdia
235–284
Dominatua
284–395
Mendebaldeko Inperioa
395–480
Ekialdeko/
Bizantziar Inperioa

395–1204
Nizeako Inperioa
1204–1261
Ekialdeko/
Bizantziar Inperioa

1261–1453
Letra etzanean usurpatzaile edo enperadorekideak.
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Neron&oldid=9678399"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp