Nabarniz | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||
![]() Nabarnizko Elexalde auzoko Gorritizko Andre Maria. | |||||||||||
| |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
Eskualdea | Busturialdea | ||||||||||
Izen ofiziala | ![]() | ||||||||||
Alkatea | Jose Antonio Maruri Urizar (Euskal Herria Bildu) | ||||||||||
Posta kodea | 48312 | ||||||||||
INE kodea | 48909 | ||||||||||
Herritarra | nabarniztar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°19′15″N2°35′01″W / 43.320833333333°N 2.5836111111111°W /43.320833333333; -2.5836111111111 | ||||||||||
![]() | |||||||||||
Azalera | 11,75 km² | ||||||||||
Distantzia | 43 kmBilbora | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 274(2024)![]() | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 0,23 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | ![]() | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 19,68 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 65,22 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 76,67(2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 3,57(2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 4,84(2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[2] | % 89.24 + % 6.77 hartzaile(2021) | ||||||||||
Kaleko erabilera[3] | % (2021) | ||||||||||
Etxeko erabilera[4] | % 76.1 (2021) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1987. urtea | ||||||||||
Webgunea | http://www.nabarniz.eus |
NabarnizBizkaiko ipar-ekialdekoudalerri bat da,Busturialdekoa. 255 biztanle zituen 2016. urtean.
Nabarnizitsas mailatik 360 metro gorago dago batez beste. Herriko punturik altuenaIluntzar mendia da (728 m).
Klima ozeanikoa du,Euskal Herriko kostaldetik hurbil dauden herri guztiek dutena. Urteko prezipitazioak 1.300 l/m3 inguru izaten dira, eta tenperatura 12-13gradu zentigrado batez beste. Inguruko herriak baino altuera handiagoan dagoenez, Nabarnizek hotz eta haizete handiagoak jasaten ditu.
Nabarnizek mugakide dituIspaster etaGizaburuaga ipar-ekialdean,Aulesti hego-ekialdean,Mendata hego-mendebaldean, etaArratzu etaKortezubi ipar-mendebaldean.
Herriak sei auzo ditu guztira:Ikazurieta,Intxaurraga,Uribarri-Zabaleta,Elexalde,Merika etaLekerika.
Nabarnizen bizi izandako lehen biztanleen aztarnak Kristo aurreko 2800. urte ingurukoak dira. Garai hartako giza hezurrak aurkitu dira Ikazurieta auzoan dagoen Ondaro haitzuloan. Horrez gain, bi gune arkeologiko garrantzitsu daude:Ilunzar median dagoenaren inguruan bi proposamen egin dira. Burdin Aroko herri harresitu gisa deskribatu bada ere, erromatar kanpamendu militarra izan daiteke[5]. BestaldeMaruelezako kastroa dagoArrola mendian. Mendi hori toki estrategikoa zenGernikako itsasadarraren behatokia zelako. Burdin aroaren ostean erromatarrak etorri zirenEuskal Herrira.
Erromatarren inperioaren erorketatikErdi Arora doazen bost mendeetako argibide gutxi dago. Dena den,X. mendetik aurrera, gaur egungo auzoak eratuz joan ziren, betiere baseliza baten inguruan. Ikazurieta auzoa San Kristobal baselizaren inguruan, Uribarri San Miguel baselizaren inguruan, Merika auzoa San Gregorioren inguruan, Lekerika auzoa Santiagoren inguruan eta Elexalde Andra Maria elizaren inguruan. Nabarnizko ekonomiaren ardatza nekazaritza izan da betidanik, eta horren oinarri baserria. Baserri bakoitzak bere ortua, abelburuentzako zelaiak eta fruta arbolak ditu. Baserriak bertan bizi zirenei behar zutena eskaintzen zieten unitate buruaskiak ziren.
XX. mendeak aurrera egin ahala, gauzak aldatuz joan ziren.Bizkaiko nekazaritza-herri gehienetan gertatu bezala,landa mundua gainbehera etorri zen industrializazioaren garapena zela eta. Gauzak horrela, baserriak eta herria bera hustuz joan ziren eta herriko biztanle askokGernikara lehenik etaBilbora ondoren jo zuten, bizimodu hobearen bila. Biztanleriaren jaitsierak behea jo zuen2001ean eta ordutik apur bat igo da, bainaXX. mende hasierako biztanle kopurutik oso urruti oraindik ere.
1960ko hamarkadanEuskal Herriko hainbat herri txikirekin gertatu bezala, Nabarniz ere, indarrez beste udalerri handiago bati anexionatzera behartu zuten. Horrela,1964an NabarnizGernika-Lumoko auzo bilakatu zen.1987an, berriz,Gernika inguruko beste hainbat herrik egin bezala, independentzia berreskuratu zuen.
Busturialde eskualdean biztanle gutxien daukan herria da.
Nabarnizko biztanleria |
---|
![]() |
1970 eta 1980ko erroldetan Nabarnizko biztanleriaGernikako biztanleriarekin bat hartzen da, anexioa dela eta.
Nabarnizen hitz egiten den euskarabizkaieraren aldaera bat da, tarteko hizkera[7],Busturialdeko euskaran[9][8] kokaturik dagoena.
Udalaren arabera, biztanleen % 98 da euskalduna;Busturialdeko herririk euskaldunena da.2010anEuskal Herri osoan biztanleen euskara mailari buruz egindako inkestaren arabera, Nabarnizko bizilagunen %83,84 dira euskaldunak, hala ere 2001ean %94,3 ziren euskaldunak. 2011an egindako inkesta baten arabera %63,4ak erabiltzen du euskara.
Nabarnizko alkatea Jose Antonio Maruri Urizar da,Euskal Herria Bildu koaliziokoa.
Nabarnizko udalbatza | |||||
Alderdia | 2015eko maiatzaren 24a | ||||
Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
Euskal Herria Bildu | 3 / 5 | 75 (% 52,82) | |||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV) | 2 / 5 | 70 (% 49,3) | |||
Datuen iturria:Udal hauteskundeen emaitzak euskadi.eus webgunean |
2011ko udal hauteskundeen emaitzak honakoak izan ziren:
Alderdia | Botoak | Zinegotziak |
Bildu | 103 | 4 |
EAJ | 68 | 1 |
Aralar | 5 | 0 |
Honenbestez Bilduk gehiengo osoa du Nabarnizen.
NabarnizGernika etaEreño arteko BI-3242 errepideak zeharkatzen du iparraldetik hegoalderako norabidean.
Garraio publikoari dagokionez,Bizkaibusen A3526 lineak herriaGernikarekin lotzen du astelehenetik ostiralera, honako ordutegian, 07:35, 14:00 eta 19:30
Nabarnizek honako egunetan ospatzen ditu bere jaiak:
Nabarnizen hainbat baseliza eta eliza daude, baina garrantzitsuena Elexalde auzoko Andra Mari eliza da.XV. mendean eraiki zen, aurretik bertan egondako monasterio baten eraikuntzaren gainean.
Marueleza oppiduma, kastroa edo herri gotortua, Nabarniz,Arratzu etaMendata artean dagoen Arriola mendian dago, eta Ilunzar erromatar kanpalekua,Illunzar mendian.
![]() | Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Herriko Wikiatlasa |