2.586 km2rekin Europako estatu subirano txikienetakoa da.[5] 2019an, Luxenburgok 634.730 biztanle zituen, eta, ondorioz, biztanle gutxien dituen Europako herrialdeetako bat zen, baina, populazioaren hazkunde-tasa handiena zuen, alde handiarekin.[6][7] Atzerritarrak Luxenburgoko biztanleriaren ia erdia dira.[8]Monarka konstituzionala duendemokrazia ordezkatzaile gisa,Henrike Duke Handiak zuzentzen du eta mundukodukerri handi subirano bakarra da. Luxenburgoherrialde garatua da, ekonomia aurreratua du eta mundukoper capita BPG handienetakoa. Luxenburgo hiria, bere antzinako auzo eta gotorlekuekin,UNESCOren Gizateriaren Ondare izendatu zuten 1994an, gotorleku zabalak eta antzinako hiriak duen babesa dela eta.[9]
Mendeetan zehar, Luxenburgoko hiria etagotorlekua, garrantzi estrategiko handikoa,Frantziako Erresumaren etaHabsburgotarren lurraldeen artean kokatua, Europako gotorleku ezagunenetako bat izateko eraiki ziren pixkanaka.[10]
Luxenburgo da Europar Batasunaren,Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundearen,Nazio Batuen,NATOren etaBeneluxen kide sortzaileetako bat.[11][12][13] Luxenburgo, herrialdeko hiriburua eta hiri nagusia, EBko hainbat erakunde eta agentzien egoitza da.[14] LuxenburgokNazio Batuen Segurtasun Kontseiluan parte hartu zuen 2013. eta 2014. urteetarako, herrialdearen historian lehena izan zena.[15] 2020tik aurrera, Luxenburgoko herritarrek ez zuten bisarik lortu behar 187 herrialde eta lurraldetara iristeko; munduan bosgarrenpasaporterik indartsuena da, beraz Luxenburgokoa, Danimarkarekin eta Espainiarekin parekatua.[16]
Luxenburgo mendebaldekoEuroparen bihotzean kokatzen da,Frantzia,Alemania etaBelgikaren artean. Distantzia handienak ipar-hego 82 km eta ekialde-mendebalde 57 km dira. Europako zazpigarren estatu txikiena da, 2.586 km² luze-zabal,munduan 167. tokian sailkatua.
Oesling:Ardenak mendigunearen eragina duen eskualdea,muinoek etaMoselaren ibaiadarrek osatua. Tontor handienaKneiff da (560 m), Wilwerdangetik hurbil. Beste mendi garai batzukBuurgplaaz (559 m) etaNapoléonsgaard (548 m) dira. Eskualde honek biztanle gutxi ditu, eta herri bakarra dago (Wiltz) 4.000 biztanle baino gehiago dituena.
Gutland:ordoki zabala da, Parisko zabaldiaren jarraipena, eta herrialdearen bi herenak hartzen ditu. Bertan bizi dira biztanle gehienak. Bertako ibai nagusiak Sauer (frantsesez Sûre), Alzette, Our eta Clerf dira.
Luxenburgo eta Alemaniaren arteko muga hiru ibaiek sortzen dute:Mosela,Sauer etaOur. Beste ibai nagusiak Alzette, Attert, Clerve eta Wilt dira.
Bertako klima ozeanikoa da,euri ugarirekin, batez ereuda amaieran[17].
Luxenburgoko historia,Luxenburgoko konderriaren forman, 963. urtean hasten dela uste da,Sigfrido kondeak harkaitz-muinoa eta erromatarren garaiko gotorlekuak hartu zituenean,Lucilinburhuc izenarekkin, "gaztelu txikia", etaSan Maximininoren Abadia Inperialaren inguruko eremua,Trierren. Sigfridoren ondorengoek beren lurraldea handitu zuten ezkontzen, gerraren eta harreman basailuen bidez. XIII. mendearen amaieran, Luxenburgoko kondeek lurralde handi batean nagusi izan ziren. 1308an,Henrike VII.a Luxenburgoko kondea, erromatarren errege eta, ondoren, Erromatar Enperadore Santuaren enperadore bihurtu zen.[18]Luxenburgoko Etxeak lau enperadore sakratu erromatar sortu zituen Goi Erdi Aroan. 1354an,Karlos IV.ak konderriaLuxenburgoko dukerrira eraman zuen, eta mailaz goratuGermaniako Erromatar Inperio Santuko oarte bihurtzeraino.[19]
Napoleonen derrotaren ondoren, Europaren muga eta estatu berregitean, Luxenburgok zortea izan zuen eta 21. mendean estatua bada, egoera hori funtsean 1815ean erabaki zelako da,Vienako Batzarraren ondorio bat delarik. Dukerri Handia, bere gotorleku indartsuarekin, Estatu independente bihurtu zen, HerbehereetakoGilen I. Herbehereetakoaren jabetza pertsonala,haren Herbehereetako Erresuma Batuan integratu zelarik. Dukerrian, Frantziako beste inbasio batetik babesteko,Prusiako goarnizio bat kokatu zen. 1839an,Belgikako Iraultza astindu ondoren, Luxenburgoko eskualde frankofonoa Belgikaren parte bilakatu zen (Arlon inguratzen duenArelerland izan ezik) eta luxenburgera hitz egiten zen eskualdea gaur egungo Luxenburgo bilakatu zen, aldi bereanGilen I.ak1839an independentzia onartu ziolarik. Luxenburgoko krisia deritzon gertakarian Luxenburgo estatu burujabe eta neutro izendatu zen, nazioarteko onespenarekin.
1890ean, dukerri handiaNassau-Weilburg leinuaren menpe geratu zen, harrezkero Luxenburgok eta Herbehereek errege desberdina izango zuten.
Lehen Mundu Gerran,Alemaniak Luxenburgo okupatu zuen1918 arte.Versaillesko Itunak dukerriaren independentzia berretsi zuen.1940ko maiatzean, alemaniarrek neutraltasuna eten eta dukerria okupatu zuten berriz, erregimennaziak alemantzat hartzen baitzuen dukerria.1944ko irailean, estatubatuarrek dukerria askatu zuten, baina alemaniarren kontraerasoa jasan zuenArdenetako batailan.
Era berean, barruti horiek kantoietan zatiturik daude, guztira 12 kantoi osatuz. Kantoioak udalerrietan banatuta daude, eta udalerrietarik 12k hiri estatusa daukate.
Hiru hizkuntza ofizial ditu Luxenburgok,frantsesa,alemana etaluxenburgera, tokikoa. Luxenburgera funtsean dialekto aleman bat da,Alemanian (Biburg etaTrier inguruan) zeinLorrenan egiten den alemana.Bigarren Mundu Gerraz geroztik utzi egin zitzaion herrialde horietan luxenburgera irakasteari, eta hori dela eta ia adineko jendearen artera soilik mugatu da egun erabilera Luxenburgotik at.
1984an hizkuntza nazional ofizial deklaratu zen luxenburgera. Hala ere, frantsesa hobesten da testu legalak idazteko, eta administrazioarekin harremanak izatean, herritarrak hiru hizkuntzen artean erabaki dezake. Luxenburgok ez du Europako Batasuneko hizkuntza ofizialaren estatuserako proposatu luxenburgera[20].
Idazkeran zenbait estandarizazio proposamen egin dira, zeinetan azkenengo erabaki ortografikoak 2019koak diren.
Luxenburgoko Tourra herrialdeko itzuli garrantzitsuena da. 1935tik egiten da eta bi urtetan (1940 eta 1944) bakarrik ez da ospatu. Irabazle gehienak bertokoak dira. Belgikako eta Herbehereetako txirrindulari batzuk irabazi dute baita ere.
