Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Lirika

Artikulu hau "Kalitatezko 2.000 artikulu 12-16 urteko ikasleentzat" proiektuaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea

Apolo lira jotzen.

Lirika (grek. lyrikos, lirari dagokiona) olerkariak bere barne-sentimenduak adierazten dituenpoesia-mota da. Poetak barne giroak, inpresio, gogoeta eta beste edonolako sentimendu subjektibo adierazteko erabiltzen duen generoa da:literatura-arloan, poesia lirikoa generotzat hartzen baita. Lirikan alderdi subjektiboa eta barnekoia beste generoetan baino nagusiagoa da. Emozioa eta sentimendua biziki lotuta daude lirikaren definizioekinniaren esperientzia eta adierazpen gisa.[1]

Aristotelesek hiru poesia-kategoria handitan (lirikoa, dramatikoa eta epikoa) egindako banaketari zor dio terminoak bere garrantziateoria literarioan. Poesia lirikoa literaturaren lehen formetako bat da.

Etimologia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Lirika hitzalira hitzgrekotik sortua da,antzinako greziarrek poesialira musika-tresna joz abesten baitzuten. Ondorengo mendeetan esanahia zabaldu egin zen eta ia edozein poesia-mota adierazteko erabili zen lirika hitza.

Lirika motak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Antzinate grekolatindarrean azpigeneroetan garrantzitsuenak himno edogorazarrea,oda etakantua izan ziren lehen mailakoak. Bigarren mailakoakmadrigalak,epigramak,sonetoak,baladak,abestiak ziren.

Lirikaren adibiderik adierazgarrienak herri-poesiakoak badira ere, antzinako Grezia eta Erromatik hasita, poesia landua ere erabili izan da.Erdi Aroan, herrialde erromaniko eta germaniarretan batez ere, izan zuen lirikak indarrik handiena. Izan ere, Erdi Aroko Proventzan lirika landua sortu zutentrobadoreek (Guillaume Poitiersekoa, Bernart Ventadormekoa)okzitanieraz,latina baztertuta alegia, eta handik sortu zen Europako lirika berria.Pizkunde garaian lirika idatzia landu zuten Europako herrialde askotako poetek.

Euskal lirikaren alorrean, egitura sotilez gehienetan, eta ez molde konplexuz, mamituriko poesia oparoa izan da, eta, besteak beste, aipagarri da bereziki kanta zaharretan mamiturikoherri lirika edo lirika tradizionalaren emaitza liluragarria.[2]

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_xslt&view=frontpage&layout=lth_detail&Itemid=474&search=lirika#433
  2. https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_xslt&view=frontpage&layout=lth_detail&Itemid=474&search=herri+lirika

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lirika&oldid=9365418"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp