Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Lanestosa

Koordenatuak:43°12′56″N3°26′14″W / 43.2156°N 3.4373°W /43.2156; -3.4373
Wikipedia, Entziklopedia askea
Lanestosa
 Bizkaia,Euskal Herria
Lanestosa udalerriko ikuspegi orokorra.
Lanestosako bandera

Lanestosako armarria

Administrazioa
EstatuaEspainia
ErkidegoaEuskal Autonomia Erkidegoa
LurraldeaBizkaia
EskualdeaEnkarterri
Izen ofiziala Lanestosa
AlkateaJosé Angel Ranero Santisteban (Bildu)
Posta kodea48895
INE kodea48051
Herritarralanestosarra
Kokapena
Koordenatuak43°12′56″N3°26′14″W / 43.2156°N 3.4373°W /43.2156; -3.4373
Map
Azalera1,25 km²
Garaiera300 metro
Distantzia66 kmBilbora
Demografia
Biztanleria246(2024)
0 (2023)
alt_left 115 (%46,7) (%55,3) 136 alt_right
Dentsitatea1,97 bizt/km²
Hazkundea
(2003-2013)[1]
-% 5,59
Zahartze tasa[1]% 17,21
Ugalkortasun tasa[1]‰ 44,44
Ekonomia
Jarduera tasa[1]% 76,67(2011)
Genero desoreka[1]% 13,12(2011)
Langabezia erregistratua[1]% 10,37(2013)
Euskara
Euskaldunak[2]% 18.86 + % 13.17 hartzaile(2021)
Kaleko erabilera[3] (2021)
Etxeko erabilera[4]% 9.61 (2021)
Datu gehigarriak
Sorrera1287. urtea
Webguneahttp://www.lanestosa.net

LanestosaBizkaiko mendebaldekoudalerri mugakide txiki bat da,Enkarterri eskualdean dagoena. Izan ere,Euskal Herrian mendebalderen dagoen udalerria da. 280 biztanle zituen 2016. urtean.

Izena

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

1979anEuskaltzaindiakIsasti onartu zuen udalerri honeneuskal izentzat; 2003an, baina, izen hori baztertu eta udalerriaren izenaeuskara batuan ere —gaztelaniaz bezala—Lanestosa zela arautu zuen,Isasti izenak ez baitu oinarririk tradizioan.

Ingurune naturala eta kokapena

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Lanestosaren ikuspegia Los Tornos mendatetik.

LanestosaEnkarterrietako udalerri mendebaldekoena da,Bizkaiko mendebaldeko muturrean. Probintziako udalerririk txikienetakoa da 1,2 kilometro karraturekin. La Mortera eta Peña del moro mendien artean dagoen haran estuan kokatzen da herria, batez beste itsasoaren mailatik 289 metrora. Harana Kalera ibaiak zeharkatzen du.

LanestosaBilbotik 65 kilometrora,Gasteizetik 113 kilometrora etaDonostiatik 178 kilometrora dago. Herriak,Karrantzarekin egiten du muga ekialde eta hegoaldean, etaKantabriakoSobarekin mendebaldean.

Historia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Lanestosak1287koekainaren 6an jaso zuenhiribildu titulua —artean herriakFenestrosa edoFinestrosa izena zuela—,Bizkaiko jaunDiego Lopez IV.a Harokoaren eskutik. Bizkaiko jaunaren asmoa zenGaztelatik itsasorako bidean jada baziren biztanlegunea batu eta sendotzea.Los Tornostik zehar doan bidea aspalditik izan zenBurgostik zetorren merkataritzako bidearen zati.

1556. urtekoirailaren 26anKarlos Habsburgokoako erregeaLaredon zegoen, erregetzan berrogei urte eginak zituen, etaYusteko monasterioan erretiroa hartzeko asmoa zuen. Hala, bada, Laredotik abiatuta,Asón ibaiaren urari goiti joanez Lanestosa zeharkatu zuen, Yusterantz. Gaur egun, bide horiRuta de Carlos V izenaz da ezaguna, eta turismoa sustatzeko baliatzen da.[5]

Lanestosako biztanleen jarduera ekonomiko nagusia nekazaritza izan da aspaldiko mendeetatik. Garai bateko merkataritzak pixkanaka garrantzia galdu du, eta jarduera berriak agertu dira: landa-turismoa, besteak beste. Lanestosaren erdiguneaErdi Arotik datozen etxeek osatzen dute, ondo eutsi dio garai hartako ondareari.

Demografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Lanestosako biztanleria

Politika

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Lanestosako alkateaEuskal Herria Bildu koalizioko José Angel Ranero Santisteban da.

Lanestosako udalbatza

Alderdia

2015eko maiatzaren 24a

ZinegotziakBoto kopurua
Euskal Herria Bildu
4 / 7
85 (% 48,3)
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV)
3 / 7
75 (% 42,61)
Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE))
0 / 7
16 (% 9,09)
Datuen iturria:Udal hauteskundeen emaitzak euskadi.eus webgunean

2011ko maiatzaren 22ko udal hauteskundeetanEAJ alderdiak jaso zituen boto gehien, eta bigarrenBildu alderdia eta hirugarrenPSE-EE izan zen. EAJk alderdiak 3 zinegotzi lortu zituen, Bilduk eta PSE-EEk bina zinegotzi. 2011ko ekainaren 11n egindako inbestidura ekitaldian Bilduko José Angel Ranero hautatu zuten alkate, bere alderdiaren 2 boto eta PSE-EE alderdiko 2 zinegotzien botoari esker.[6]

2007 udal hauteskundeetanEAJ alderdirik bozkatuena izan ostean, Lanestosako alkatea Felipe Ranero Herrero izan zen.

Garraiobide eta azpiegiturak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Lanestosara heltzeko hiru errepide daude. BI-3622 eta BI-3629 errepideakKarrantzatik iristeko, eta N-629 errepideaKantabria etaBurgosetik.

Autobusa

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Ansa konpainiak Lanestosa-Bilbao linea ustiatzen du, astelehenetik ostiralera egunean sei autobus, eta larunbat, igande eta jaiegunetan egunean bi autobus eskainiz.

Bizkaibus hiri-arteko autobus zerbitzuaren hurrengo lineak udalerritik pasatzen dira:

 BizkaibusA0652  LANESTOSA - BALMASEDA
 A0652  LANESTOSA → BALMASEDA
LANESTOSA
Lanestosa
KARRANTZA HARANA
Sandelolla • Sangrices • El Peñón • Ubal mendatea • Treto • San Ciprián • Otides • Llano • Trespalacios • Soscaño • Concha •Ambasaguas • El Callejo 2 • El Callejo • Manzaneda • El Cerrillo • Herboso • Las Torcachas • El Suceso
VILLAVERDE TURTZIOZ
Villanueva • La Llana
ARTZENTALES
Laureta • El Peso • Traslaviña • Helechosa • Travesedo •Geltokia 
SOPUERTA
La Herbosa • El Mazo • Malabrigo
ZALLA
Retola • Otxaran • La FlorEl Paraíso • La Llana • Ligueti • Lusa
BALMASEDA
La Penilla • Avda. Encartaciones • Campo de las Monjas
 A0652  BALMASEDA → LANESTOSA
BALMASEDA
Campo de las Monjas • Avda. Encartaciones • La Penilla
ZALLA
Lusa • Ligueti • La Llana • La FlorEl Paraíso • Otxaran • Retola
SOPUERTA
Malabrigo • El Mazo • La Herbosa
ARTZENTALES
Geltokia • Travesedo • Helechosa • Traslaviña • El Peso • Laureta
VILLAVERDE TURTZIOZ
La Llana • Villanueva
KARRANTZA HARANA
El Suceso • Las Torcachas • Herboso • El Cerrillo • Manzaneda • El Callejo • El Callejo 2 •Ambasaguas • Concha • Soscaño • Trespalacios • Llano • Otides • San Ciprián • Treto • Ubal mendatea • El Peñón • Sangrices • Sandelolla
LANESTOSA
Lanestosa


Jaiak eta ospakizunak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Ondasun nabarmenak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Lanestosako eskola.

Erdi Aroko hirigunea garai batean zen modukoa mantentzea lortu du Lanestosak. Herriak guztira bost kale ditu, kaleak estuak eta harrizkoak denak. Kaleotan,XVII. mende etaXVIII. mendetako hainbat jauregi eta eraikin daude ikusgai. Bost kaleetatik hiruk ibaiaren ibilbidea mantentzen dute, eta beste biek, txikiagoak direnek, aurreko hirurak ebakitzen dituzte.

San Pedro Eliza

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Lanestosako kale nagusia eta eliza.
Sakontzeko, irakurri: «San Pedro eliza (Lanestosa)»

Berez, San Pedro eliza, Calera ibaiaren eskuinaldean zegoen, bainaXVI. mendean herriaren erdigunera ekarri zuten. Errenazimendu estiloko eliza da eta barrualdea hiru atalez osaturik dago. Ataletako batean, sakontasun gutxiko hegalak gurutzatzen dira. Hiru aldeak erdi puntuko arkuez banatuta daude. Arkuek Toscanako pilastrak dituzte.

Elizaren aurrealdeko erretaulak hiru kale eta hiru multzo ditu. Hiru multzoetatik, goikoa txikiagoa da eta nagusia zabalagoa. Erretaularen estiloa klasikoa den arren, irudiek erromanismo garaikoen antza daukate, ia espresiorik gabeko aurpegiak dituzten irudiak direlako.

Plaza Berria eta Zaharra

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Lanestosako Plaza Berria.

Plaza zaharra ez da berez plaza bat, baina kaleek eta etxeek sorturiko topaleku bihurtu zen. Plazak bi alderdi ditu, bata iluna eta beste argitsua. Plaza berriko etxeekErdi Aroko etxeen itxura dute, eta landetxe izena hartzen dute, berez udalerriko nekazarienak izan zirelako. Horrez gain, etxeek zurezko balkoi jarraituak dauzkate.

Plaza Berria modernoagoa da eta ibaia, errepidea eta elizaren aurrealdearen artean kokatzen da. Zurezko arkupe bat eratzen duten haritz-zurez egindako zutabeak daude.

Indianoen etxeak eta jauregiak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  • Gaspar Sainz de la Callejaren etxea
  • La Casona
  • Bizkaia Etxea
  • Jose Maria Balerdi Muruaren etxea
  • Antonio Etxebarria Ortizen etxea
  • Pedro Martínez Gonzalezen etxea
  • Francisco Martínez Zalakainen etxea
  • Soberatarren etxea
  • Colina jauregia

Ikus, gainera

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. abcdef Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. Euskararen Adierazle Sistema. Euskara-gaitasuna adinaren eta sexuaren arabera. EAE (eskualdeka/udalerrika). Eusko Jaurlaritza.
  3. «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  4. «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
  5. Ruta de Carlos V webgunea. Hainbat Administrazio publikok egina (besteak beste, Lanestosako Udalak).
  6. Bilduk Lanestosa eskuratu du PSEren babesari esker. 2011ko maiatzaren 12a. Eitb.com[Betiko hautsitako esteka]

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa
Autoritate kontrola


Enkarterriko udalerriak

Alonsotegi ·Artzentales ·Balmaseda ·Galdames ·Gordexola ·Gueñes ·Karrantza ·Lanestosa ·Sopuerta ·Turtzioz ·Zalla

AbadiñoAbantoAjangizAlonsotegiAmorotoArakaldoArantzazuAreatzaArrankudiagaArratzuArrietaArrigorriagaArteagaArtzentalesAtxondoAulestiBakioBalmasedaBarakaldoBarrikaBasauriBediaBerangoBermeoBerriatuaBerrizBilboBusturiaDerioDimaDurangoEaElantxobeElorrioErandioEreñoErmuaErrigoitiEtxebarriEtxebarriaForuaFruizGaldakaoGaldamesGamiz-FikaGaraiGatikaGautegiz ArteagaGernika-LumoGetxoGizaburuagaGordexolaGorlizGueñesIbarrangeluIgorreIspasterIurretaIzurtzaJatabeKarrantzaKortezubiLanestosaLarrabetzuLaukizLeioaLekeitioLemoaLemoizLezamaLoiuMallabiaMañariaMarkina-XemeinMeñakaMendataMendexaMorgaMundakaMungiaMunitibarMuruetaMuskizMuxikaNabarnizOndarroaOrozkoOrtuellaOtxandioPlentziaPortugaleteSanturtziSestaoSondikaSopelaSopuertaSukarrietaTrapagaranTurtziozUbideUgaoUrdulizUrduñaZaldibarZallaZamudioZaratamoZeanuriZeberioZierbenaZiortza-BolibarZornotza
Bizkaikohiri etahiribilduak
Balmaseda (1190)  • Urduña (hiria, 1229)  • Bermeo (1236)  • Otxandio (1254)  • Lanestosa (1287)  • Durango (1290-1372)  • Plentzia (1299)  • Bilbo (1300)  • Portugalete (1322)  • Lekeitio (1325)  • Ondarroa (1327)  • Areatza (1338)  • Markina (1355)  • Elorrio (1356)  • Gernika (1366)  • Gerrikaitz (1366)  • Ermua (1372)  • Ugao (1375)  • Mungia (1376)  • Larrabetzu (1376)  • Errigoiti (1376)
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lanestosa&oldid=8977498"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp