Juan Cruz Labeaga Mendiola (Viana,1939kourtarrilaren 16a –ibidem,2025ekoekainaren 14a) nafar apaiz eta ikertzailea izan zen, Artearen Historian doktore izan zen, etaVianari etaZangozari buruzko hainbat azterketa arkeologiko, historiko, arteari buruzkoak eta etnografiak egin zituen.[1]
Apaiz-bokazio goiztiarrekoa, 15 urterekin Iruñeko Metropoli Seminarioan sartu zen. 1954-1965 bitartean,Pablo Sarasateren Kontserbatorioan (1960-1965) egin zituen ikasketak,Fernando Remacha etaMiguel Echeveste Arrieta bezalako irakasleekin.
Presbiteroa eta organo-jolea izanik, Zangozako parrokietara bidali zuten koadjutore, eta 37 urtez egon zen han (1965-2002). 2002an Vianara bidali zuten, parrokiako lanetan laguntzera, eta apaiz-lana egin zuen zahar-etxeko kapilau gisa.
Urte horietan, Geografia eta Historiako lizentziatura egin zuenNafarroako Unibertsitatean, eta, ondoren, doktoretza, Arkeologian eta Artearen Historian espezializatuta. Bere lizentziaturako memoria,Vianako udal mugapeko Karta arkeologikoa,Enrique Vallespí Pérez irakasleak zuzenduko zion. 1985ean bere doktore-tesia argitaratu zuen Artearen Historia,Viana monumental y artística liburuan, María Concepción García Gaínzak zuzendua.
Nafarroako Ateneoa, Nafarroako Organoen Lagunak, Errioxako Ikasketen Institutua, Enrique II Albret Kultur Taldea, Estellerriko Ikasketa Zentroa,Eusko Ikaskuntzaren Elakrtearn etaEtniker Taldeko kidea zen.Zangotzarra aldizkaria zuzentzen zuen. 1991-1995 bitarteanNafarroako Kultura Kontseiluko kide etaCuadernos de Etnología y Etnografía de Navarra aldizkariaren zuzendari izan zen.[2]
Vianan eta Zangozan egin zuen lan ia beti, eta askotariko gaiak jorratu zituen. 30 liburu inguru, 42 komunikazio kongresuetara eta 150 artikulu argitaratu zituen aldizkari espezializatuetan. Bere liburu eta lanetatik, hauek dira aipagarrienak:[3]
- 1976.Carta arqueológica del término municipal de Viana (Navarra).Nafarroako Foru Aldundiak argitaratutako lizentziatura-memoria, 260 orrialde.ISBN 978-84-235-0048-2.
- 1980.El castillo y las fortificaciones de Viana. Iruñea : Nafarroako Foru Aldundiak, Turismo zuzendaritza, Bibliotecas y Cultura Popular, D.L. ISBN: 84-235-0461-1
- 1984.Viana monumental y artística. Nafarroako Gobernuak argitaratutako doktore-tesia, 494 orrialde.ISBN 978-84-235-0659-0
- 1990.La obra de Luis Paret en Santa María de Viana. Nafarroako Gobernua, 146 orrialdeISBN 978-84-235-0922-5 .[4]
- 1994. "Algunos materiales romanos del poblado de La Custodia, Viana".Actas del III Congreso General de Historia de Navarra. Nafarroako Gobernua.
- 1994.Sangüesa. Nafarroako Gobernua, Panorama bilduma, 22, 74 orr.ISBN 978-84-235-1325-3
- 1996.Banda municipal de Sangüesa. Zangozako Udala, 168 orrialde.
- 1998. "Fíbulas anulares en el poblado de La Custodia, Viana",Trabajos de arqueología Navarra, 13 ISSN: 0211-5174, 1997-98, 33-48 orr.
- 1999."La Custodia, Viana, Vareia de los Berones". Trabajos de Arqueología navarra, 14. Nafarroako Gobernua, Vianako Printzea Erakundea. ISSN: 0211-5174. 238 orr.
- 1998.Almadías en Navarra, merindad de Sangüesa. Nafarroako Gobernua, 322 orrialdeISBN 978-84-235-1089-4 .
- 1999. Juan Francés de Iribarren, compositor (1699-1767). Zangozako Udala; Nora abesbatzaISBN 84-605-9835-7 .
- 2000.Santa María la Real de Sangüesa. Joya del románico navarro. Edilesa, 64 orr.
- 2001.Santa María de Viana. Joya del Camino de Santiago. Edilesa, 64 orr. ISBN 84-8012-350-8.
- 2006.Viana. Nafarroako Gobernua, Panorama bilduma, 37, 104 orr. ISBN 978-84-235-2850-9.
- Álvarez Vidaurre, E; Imbuluzqueta Alcasena, G; Labeaga Mendiola, J. C.; Mariezkurrena Iturmendi, D.; Miranda Aliaga, D. et Miguel Orduna Portú, P. (koord.).Estudio etnológico sobre la artesanía y su significación cultural en Navarra. Ataun : José Miguel de Barandiaran Fundazioa. ISBN:84-934689-0-8
- 2020.San Pedro de Torreviento, Viana: priorato benedictino de Santa María de Nájera. Viana: una ciudad en el tiempo, 2020, ISBN: 978-84-9017-020-5, 159-228 or.
- 2004an Zangozako kronikari ofizial izendatu zuten
- 2005ean Urrezko Almadiazain izendatu zuten Burgin.
- (Gaztelaniaz)Zubiaur Carreño, Francisco Javier. (2010). «Alabanza de Juan Cruz Labeaga Mendiola» Terra stellae. Revista del Centro de Estudios Tierra Estella (Centro de Estudios Tierra Estella) (2): 128-138. ISSN2171-1895..