Jacques Lucien Jean Delors (Paris,1925ekouztailaren 20a -ibidem,2023koabenduaren 27a)frantziar ekonomialari eta politikaria izan zen.Europako Batzordearen zortzigarren presidente izan zen 1985ean.
Frantziako Alderdi Sozialistaren kidea,1981ean Frantziako Ekonomia eta Finantza Ministroa izan zen. HandikEuropar Batasunan lan egitera pasa zen, nonMaastrichteko Ituna bultzatu zuen.Martine Aubry politikariaren aita izan zen.
Ekonomia ikasketak egin zituen etaParisko Bankuan hasi zen lanean, plangintzako eta gizarte eta kultura arazoetako ahokulari gisa, eskolak emateaz gainera.1969tik1972ra Lehen ministro gaullistaJacques Chaban-Delmasen laguntzaile izan zen. 1974ko abenduan Frantziako Alderdi Sozialistako kide egin zen eta bost urte geroago, 1979an, eurodiputatu hautatu zuten.
Mitterranden lehen agintaldian ekonomia eta finantzen ardura izan zuen, 1981etik 1984ra, eta 1983. urtean Clichy Marchako alkate hautatu zuten.1979an Europar Legebiltzarreko diputatu hautatu zuten, eta lau urte geroago Europar Erkidegoen Batzordeko lehendakari,Gaston Thornen ordez. Europar Erkidegoko buruzagi nagusi gisa egin duen lanarekin, erakundeari bizitasuna emateaz gainera, Erkidegoko benetako beso betearazlea bihurtu du organismo hura. Europan eragin handiena izan duen politikarietako bat izan da Delors. Beraren ustez Europar Batasunaren eraikuntzak hiru aldi igaro beharko ditu: lehena, oinarrizko koordinazio lana, betea dago dagoeneko; beste biak, diru bakarra eta banku zentrala ekarriko dutenak,1991ko abenduaren 11n jarri ziren abian, Maastrichten, Europako Ekonomia Erkidegoko herrialdeetako hamabi gobernuburu eta estatuburuek izenpetu zuten itun historikoaren bidez.
1989an Nazioarteko Lankidetzarako Asturiasko Printze saria jaso zuen. 1993an enplegu, lehiakortasun eta hazkundeari buruzkoLiburu Zuria aurkeztu zuen.1994an utzi zuen Europar Batzordeko Lehendakaritza, Europar BatasunakEssenen (Alemania) deitu zuen goi bileran. 1994an Frantziako Lehendakarigai izateari uko egitea eta politika uztea erabaki zuen. Urtebete geroago bukatu zuen Europar Batzordeko lehendakaritzako agintaldia.
Hainbat saiakera liburu idatzi zituen:les Indicateurs sociaux (1971,Adierazle sozialak),le Nouveau Concert européen(1992,Europako kontzertu berria),Pour entrer dans le XXIe siècle (1994,XXI. mendean sartzeko).
| Europako Ikatz eta Altzairuaren Erkidegoa (EIAE) | Jean Monnet (1952–1955) •René Mayer (1955–1958) •Paul Finet (1958–1959) •Piero Malvestiti (1959–1963) •Rinaldo Del Bo (1963–1967) |
|---|---|
| Europako Energia Atomikoaren Erkidegoa (EURATOM) | |
| Europako Ekonomia Erkidegoa (EEE) | Walter Hallstein (1958–1967) |
| Europar Erkidegoak (EE) Europar Batasuna (EB) | Jean Rey (1967–1970) •Franco Maria Malfatti (1970–1972) •Sicco Mansholt (1972–1973) •François-Xavier Ortoli (1973–1977) •Roy Jenkins (1977–1981) •Gaston Thorn (1981–1985) •Jacques Delors (1985–1995) •Jacques Santer (1995–1999) • Bitartekaria:Manuel Marín (1999) •Romano Prodi (1999–2004) •José Manuel Durão Barroso (2004–2014) •Jean-Claude Juncker (2014–2019) •Ursula von der Leyen (2019) |
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak:Q153425
Multimedia:Jacques Delors /Q153425
_(cropped).jpg)
_1class_BAR.svg)
