| Kokapena | |
|---|---|
| Udalerria | Iruñea |
| Probintzia | |
| Herrialdea | |
![]() | |
Gazteluko Plaza (gaztelaniazPlaza del Castillo)Iruñeko erdialdean kokatuta dagoen enparantza da. Hiriko plaza handienetakoa izanda, eta kokapen estrategikoarengatik, Iruñeko ekitaldi gehienak (manifestazioak, jaiak...) bertan ospatu ohi dira.
IzenaLuis I.a Nafarroakoaren garaian eraikitzen hasi zen gazteluarengatik datorkio.
Iruñeko Alde Zaharra,Sarasate pasealekua,Nafarroako jauregia,Iruñeko Bigarren Zabalgunea etaEstafeta kalearen artean dago.
Azken urteotan, (2001-2003) lurpeko aparkalekua egiteko asmotan Gazteluko Plaza eraberritu zen. Eraberritze lan horiek polemikoak izan ziren oso, eta Iruñeko jende andanak aurre egin zionYolanda Barcinaren udal-gobernuaren egitasmoari. Erreferenduma egin zedin eskatu zen, eta sinadura bilketa antolatu zen.Udalak muzin egindakoan, lege-baliorik gabeko herri-erreferenduma eratu zen, non 20.000 lagun baino gehiagok parte hartu zuten.
Izan ere, Gazteluko Plazako diau indusketetan uste baino aztarna arkeologiko gehiago agertu ziren:erromatar garaietako terma bateko harriak, mosaikoak (une horretaraino hiri erromatarrari ematen zitzaion tamaina kolokan jarri zuen horrek guztiak), ia 200 gorpuren hondakinak zituen hilerrimusulmana (Iruñean musulmanen egonaldiaren inguruko sinesmenak ere berritzeko beharra erakutsi zuen horrek),XII.-XVI. mendeen arteko domingotar komentuaren hondarrak, gaztelu baten harresia (ustezFernando Katolikoaren agindupeanXVI. mendean eraiki zenarena).

Ondare guzti horrekin zer egin galderaren aurrean, udalak erabaki zuen aurri gehienak kendu behar zirela (Beriaingo zabortegi batean Gazteluko Plazako hondakinak aurkitzeak hautsa astindu zuen). Harresia, ordea, aparkalekuan geratu zen (nahiz eta horretarako moztu behar izan eta gero autoeen kutsaduraren aurrean babesik gabe geratu). Oposizioak argudiatu zuen parkina ez zela beharrezkoa, eta burutzeko arrazoi nagusia La Perla hotelari bost izarreko maila ematea zela (aparkalekurik gabe ezin da maila hori erdietsi).
Horren inguruan liburu bat plazaratu zen: Autore asko, Plaza de Castillo, 2003.ISBN 84-7681-376-7[1]
Plaza honetako arkupe bateanIruña kafetegia dago, aldiz,Estafeta kalera doan Xabierko jeitsiera edo kalexkanGoienetxe jauregia dago. Ipar-mendebaldeko txokoanLa Perla hotela dago.