Garona[1] (frantsesez:Garonne;gaztelaniaz,katalanez etaokzitanieraz:Garona,latinez:Garumna edoGarunna),Aranen sortu eta hego-mendebaldekoFrantzia zeharkatzen duen ibaia da.Estuarioa alde batera utzita, 575 kilometroko luzera du[2].
IzenalatinezkoGarumnatik dator. Aldi berean, latinezko izen hori zahar-akitanieratik omen zetorren. Izan ere, hizkuntza horretan, «harri» esan nahi duenkar hitza izenean aurki daiteke; -ona atzizkiakaurreindoeuropar hizkuntza batean «ibai», «erreka» esan nahi du,Sena,Saona edoDordoinaibaien izenetan bezala.
Maladeta mendigunean du iturburua,Espainiako Erdialdeko Pirinioetan;Arango haranetik igarotzen da, bi adarretan (Garona de Ruda eta Garona de Joeu) eta 48 km egin ondoren sartzen daFrantzian.Tolosatik aurrera eratzen duAkitaniako arroa.Agendik etaBordeletik igarotzen da gero;Dordoina ibaiarekin bateraGirondako estuarioa eratzen du etaOzeano Atlantikora isurtzen da[3].
Ibaiaren ibilbidea jarraituz:
Garonaren emaria 76 urtez, 1913-1988 bitartean, neurtu daLe Mas-d'Agenaisen[4]. Gune horretan, drainatutako eremuak 52.000 km² ditu, arro osoaren % 95. Urteko batez besteko emaria 631 m³ segundoko da. Emari handienaotsailean du (1.030 m³/s), eta txikienaabuztuan (190 m³/s).
Garona ibaiaren batez besteko emariak (m³/s), Le Mas-d'Agenaisen neurtuak
Datuak:1913 eta1988 artean
