Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Görlitz

Koordenatuak:51°09′10″N14°59′14″E / 51.1528°N 14.9872°E /51.1528; 14.9872
Wikipedia, Entziklopedia askea
Görlitz
Görlitz
Zhorjelc
Greater district town(en)Itzuli
Administrazioa
Estatu burujabe Alemania
Alemaniako estatua Saxonia
Rural district of SaxonyGörlitz District
AlkateaOctavian Ursu(en)Itzuli
Izen ofizialaGörlitz
Jatorrizko izenaGörlitz
Zhorjelc
Posta kodea02826
Udalerri kodea14626110
Geografia
Koordenatuak51°09′10″N14°59′14″E / 51.1528°N 14.9872°E /51.1528; 14.9872
Map
Azalera67,52 km²
Altitudea201 m
MugakideakNeißeaue,Zgorzelec etaSchöpstal
Demografia
Biztanleria56.694(2023koabenduaren 31)
alt_left 29.410 (%51,9) (%48,1) 27.284 alt_right
Dentsitatea840 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia03581
Ordu eremuaUTC+01:00 etaUTC+02:00
Hiri senidetuakAmiens,Molfetta,Nový Jičín,Zgorzelec,Wiesbaden,Naoussa(en)Itzuli,List auf Sylt,Selfkant etaOberstdorf
MatrikulaGR
goerlitz.de

Görlitz (alemanezˈɡœɐ̯lɪts ahoskatua;polonieraz:Zgorzelec,goi-sorabieraz:Zhorjelc,behe sorabieraz:Zgórjelc,txekieraz:Zhořelec)AlemaniakoSaxonia estatuko hiri bat da.Oder ibaiaren mendebaldeko ertzean dago.2010eko erroldaren arabera 55.596 biztanle zituen.

Historia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Görlitz izena antzinako eslaviar hizkuntzetatik dator eta "erretako lurra" esan nahi du, izan ere asentamendua sortzeko inguruari sua ematen baitzitzaion basoa argitzeko.Gorelic herrixkaPoloniako Erresumak eskuratu zuen X. mendean. 1071nHenrike IV.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoaren idatzi batean ere azaltzen daGoreliz izenarekin. Bohemiako beste bost herrirekin bateraLusaziako Ligasorabiarra osatu zuen eta herriak garapena izan zuen.

Erreformaprotestantea onartu zuen 1520an, Alemaniako gainerako hiriek baino hamar urte lehenago, eta XVII. mendeanHogeita Hamar Urteko Gerran asko sufritu zuen. Gerraren ondoren Saxoniako Hauteserriak eskuratu zuen, bainaNapoleondar Gerren ondoren,Prusia jabetu zen herriaz etaSilesiako probintzian sartu zuen.

Bigarren Mundu Gerra amaitzean Oder ibaia bihurtu zen Alemania eta Poloniaren arteko muga eta beraz, hiria bitan banatuta gelditu zen; mendebaldeko ertza Alemaniako Saxonia estatuan eta ekialdekoa PoloniakoSilesia Beherea eskualdean,Zgorzelec izena hartuz. 2004an PoloniakSchengeneko Hitzarmena sinatzerakoan alde bien artean arazorik gabe pasatu ahal izan ziren hiritarrak. Poloniaren eta Alemaniaren arteko laguntasuna erakutsi nahian, 2010erako Görlitz-Zgorzelec bezalaEuropako kultura-hiriburu izateko beren burua aurkeztu zuten, baina ez zuten irabazi.

Görlitz eta eskualdea ezagunak ziren milaka behargini lan ematen zieten makinerialantegiengatik. Alemania batu eta merke asko erosi zituzten fabrikok Mendebaldeko erraldoiek.Produktibitate apala aitzakia, azkar desmuntatu zituzten, eta lanpostua mantendu nahi zutenak alde egitera behartu. Neguko arropa ekoizten duen multinazional estatubatuar batek,Saxoniako gobernuaren diru laguntzen gose, lanpostu gutxi batzuk sortu zituen joan den2000ko hamarkadaren hasieran. Laster utzi egin zuen, ordea, hark ere, kilometro batzuk ekialdera mugituz gero, antzeko abantailak izateaz gain soldata are baxuagoak ordaindu zitzakeela jabetuta[1].

2013az geroztik, Görlitz prusiarra da ofizialki Alemaniako hiririk txiroena: bizilagun bakoitzak 14.000 euro inguruko diru sarrerak ditu, batez beste.Hanburgon,Munichen etaStuttgarten ia horren halako bi jasotzen dute[1]. Alemanian, langabezia tasa egonkor dago aspaldi, %5 inguruan. Azken bi hamarkadetan behargin askok alde eginda ere, Görlitzen hamazazpi puntu altuagoa da, %22koa hain zuzen ere.Soldata baxuak direla-eta, diru sarrerak osatzeko subsidioren bat jasotzen dutenekin tasa hori %40ra ere igotzen da[2]. Alemania osoko enpresa handi eta ertainak erakartzeko eskuz sinatutako eskaintza piloa, 2.500, igorri duJoachim Paulickek. Haren hiriaren abantaila bat omen daSaxoniako azentu hertsiarekin ez, hizkuntza neutroan hitz egiten dela Görlitzen[3].

Görlitz kulturan

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Goerlitzer Warenhaus XX. mende hasierakoart nouveau estiloaren eredu bikaina da. Merkataritza gune izateari 2010ean utzi zion.Wes Anderson zuzendariakGrand Hotel Budapest pelikulako seta bere saloi dotoreetan paratu zuen joan zen2013an.Quentin Tarantinok ere erabaki zuen Görlitzek Parisen antz handiagoa zuela Parisek berak baino, eta pare bat kale harago filmatu zituenInglourious basterds arrakastatsuaren eszena batzuk[1].

Polonia etaTxekiar Errepublikako atal batzuekin batera,Silesia osatutakoa da Görlitz. Egun, oinez zubi bat zeharkatzea nahikoa daZgorzelec hiri biki poloniarra zapaltzeko. 2004az geroztik, ez dago inongo agiririk eraman beharrik sakelan mugaz bestalde osteratxoa egiteko.2010etik aurrera, alboko bi estatuetan bizi-maila (eta batez ere inflazioa) altxatzeakEkialdeko Alemaniako eskualde batzuetako kaleak biziberritu ditu[1].

Iruditegia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  • Tren geltokia.
    Tren geltokia.
  • Muschelminna iturria.
    Muschelminna iturria.
  • San Pedro katedrala.
    San Pedro katedrala.
  • Udaletxea.
    Udaletxea.

Hiritar ezagunak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Demografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Ikusjatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak.


Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. abcdAgirre,, Danel. (2014-11-02). «'Gorliwood': kapitalismora, atzeko eskaileratik» Berria.
  2. «%22» Berria 2014-11-02.
  3. «2.500» Berria 2014-11-02.


Saxonia estatuko hiriak

ChemnitzDresdenGörlitzHoyerswerdaLeipzigPlauenZwickau

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Görlitz&oldid=9842798"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp