Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Filipe IV.a Espainiakoa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Filipe IV.a Espainiakoa


Gaztela eta Leon erregea

1621ekomartxoaren 31 -1665ekoirailaren 17a
←Filipe III.a Espainiakoa -Karlos II.a Espainiakoa →
Portugalgo monarka

1621ekomartxoaren 31 -1640koabenduaren 1a
←Filipe III.a Espainiakoa -Joanes IV.a Portugalgoa →

Aragoiko erregea

1621ekomartxoaren 31 -1665ekoirailaren 17a
←Filipe III.a Espainiakoa -Karlos II.a Espainiakoa →
Sardiniako errege

1621ekomartxoaren 31 -1665ekoirailaren 17a
monarka

Bizitza
JaiotzaValladolid Royal Palace(en)Itzuli, 1605ekoapirilaren 8a
Herrialdea Espainia
BizilekuaRoyal Alcazar of Madrid(en)Itzuli
HeriotzaCuarto bajo del Rey(en)Itzuli, 1665ekoirailaren 17a (60 urte)
Hobiratze lekuaEl Escorial monasterioaren errege kripta
Familia
AitaFilipe III.a Espainiakoa
AmaMargarita Austriakoa
Ezkontidea(k)Elisabet Borboikoa (1615ekoazaroaren 25a -
Mariana Austriakoa (1649kourriaren 7a -
Bikotekidea(k)
Seme-alabak
Haurrideak
Familia
LeinuaHabsburgo Etxea
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakmonarka,agintaria,politikaria etaarte bildumagilea
Lantokia(k)Madril
Jasotako sariak
Izengoitia(k)O Grande, O Rei Planeta eta O Opresor
Ezizena(k)el Rei Planeta,el Gran etael Rey Planeta
Ideologia eta sinesmenak
ErlijioaErromatar Eliza Katolikoa
Find a Grave: 3964Edit the value on Wikidata

Filipe IV.a EspainiakoaHandia[1] edoFilipe III. Portugalgoa (Valladolid,1605ekoapirilaren 8a -Madril,1665ekoirailaren 17), ezizenezErrege-planeta,1621-1665 bitarteanEspainiako erregea eta1621-1640 bitarteanPortugalgo erregea (Filipe III.a Portugalgoa) izan zen. Bere 44 urte eta 170 eguneko erreinaldiaHabsburgo leinuko luzeena izan zen etaEspainiako historiako bigarrena,Filipe V.arena eta gero.

Filipe IV.aren garaian,Europa protestantearen etaFrantzia katolikoaren aurkako guda etengabeakEspainiaren beheraldia ekarri zuen, eta betiko bukatu zen Espainiak Europan zuen nagusitasuna.

Biografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Filipe III.a Espainiakoaren etaMargarita Austriakoaren semea zen.1621ean, 15 urte zituela, aita hil eta Espainia eta Portugalgo errege bilakatu zen[2].

Aginpidea bere begikoen eskuetan utzi zuen,Olivares konde-dukearengan bereziki. HauEspainiakEuropan zuen nagusigoa mantentzen saiatu zen. Garai hartan gerra ugari izan ziren:Frantzian,Valtellinako arazoa zela medio, eta Italiako Alpeetan;Flandesko gerrak ere segitzen zuen;SpinolakBreda hartu zuen;Hogeita Hamar Urteko Gerran parte hartu zuen,Nordlingengo garaipenarekin (1634) etaRocroiko porrotarekin (1643).

1643an, Olivares kargutik kendu ondoren, erregeak berak hartu zuen gobernatzeko erantzukizunaLuis Mendez de Haro Olivaresen iloba etaMedina de las Torresko dukearen laguntzaz.1659an Frantziaren aurkako gerra amaitu zen,Faisaien uhartean sinatu zenPirinioetako Hitzarmenarekin.

Barne politikan, berriz,Bizkaian (Gatzaren matxinada,1631-1634),Katalunian etaPortugalen matxinadak gertatu ziren, eta Portugalek askatasun osoa lortu zuen.

Ezkontza eta seme-alabak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Sasikoak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Kontaketa desberdinek hainbat seme eta alaba sasiko zenbatzen dizkiote, maitale desberdinekin izanak.[3]

María Calderón aktore maitaleakin seme bat izan zuen (Joan Jose 1629–1679).

Catalina Manrique Charelako markesen alabarekin izandako harremanetik,Frantzisko Fernando Isidro jaio zen, Euskal Herrian bizi eta hil zena.

Maitale euskaldunak ere izan zituen, hala nolaCasilda Manrique de Luiando Hurtado de Mendoza, zeinaren semeaKarlos Fernando Austriakoa (1639-1696) izan zen; etaAna Maria Uribeondo, zeinaren semea,Fernando Valdés (1638-1702), gobernadore izan zen Novarakoa, Italian.[4][5]

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. ↑Euskaltzaindia. (PDF) 186. arauaː Atzerriko pertsona-izenak. Grafia-irizpideak. Erregeerreginen eta kidekoen kasua..
  2. ↑Felipe IV[Betiko hautsitako esteka] Artehistoria.jcyl.es
  3. ↑ (Gaztelaniaz)«Así fue la desenfrenada vida sexual de Felipe IV» Muy Interesante 2020-03-12 (kontsulta data: 2023-05-19).
  4. ↑ (Gaztelaniaz)Nuevatribuna. (2015-09-06). «Felipe IV, el putero mayor del Reino» Nuevatribuna (kontsulta data: 2023-05-19).
  5. ↑ (Gaztelaniaz)«7 hijos ilegítimos de Felipe IV» el barroquista 2015-01-31 (kontsulta data: 2023-05-19).

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola
Portugalgo errege-erreginak
Borgoinako leinua (1139–1383)
Aviz leinua (1385–1495)
Aviz-Beja leinua (1495–1580)
Habsburgo leinua (1581–1640)
Braganza leinua (1640–1853)
Braganza-Coburg leinua (1853–1910)
Egungoa:Leonor(2014–egun)
Henrike(1388–1390)  • Maria(1402–1405)  • Joanes(1405–1406)  • Katalina(1423–1424)  • Leonor(1424–1425)  • Henrike(1425–1454)  • Joana(1462–1464)  • Alfontso(1464–1468)  • Elisabet(1468–1470)  • Elisabet(1470–1478)  • Joanes(1478–1497)  • Elisabet(1497–1498)  • Mikel(1498–1500)  • Joana(1502–1504)  • Karlos(1504–1516)  • Filipe(1527–1556)  • Karlos(1556–1568)  • Fernando(1571–1578)  • Diego(1578–1582)  • Filipe(1582–1598)  • Filipe(1605–1621)  • Baltasar Karlos(1629–1646)  • Filipe Prospero(1657–1661)  • Karlos(1661–1665)  • Josef Fernando(1698–1699)  • Luis(1709–1724)  • Fernando(1724–1746)  • Karlos(1759–1788)  • Fernando(1788–1808)  • Elisabet(1830–1833)  • Maria Elisabet(1851–1857)  • Alfontso(1857–1868)  • Manuel Filiberto(1871–1873)  • Maria Elisabet(1875–1880)  • Maria Mercedes(1880–1904)  • Alfontso(1907–1931)  • Filipe(1977–2014)
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Filipe_IV.a_Espainiakoa&oldid=9304366"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp