| Eskabetxe | |
|---|---|
.jpg) | |
| Historia | |
| Jatorria | Espainia,Italia etaPortugal |
Eskabetxea elikagaiak kontserbatzeko prozedura bat da, batez ereozpina darabilena (gatza, olioa, piperbeltza eta hainbat espeziaz gain). Ozpinak elikagaiarenpHa nabarmen jaisten du (4,5 ingurura), eta azidifikazio horrekbakterio eta bestemikrobioen hazkuntza eragozten du, elikagaia haien hondatzetik babestuz. Era berean, gatzak ura kentzen dio elikagaiari, mikrobioen hazkuntza eta jarduera ere murrizten duena.
Prozedura honen bidezarrainak -batez ere arrain urdina- eta haragi batzuk (eperra,galeperra,untxia...) tratatzen dira.
Eskabetxearen jatorria antzinakoPersian omen dago. Antza, arabiarrek penintsula iberikoan sartu zuten VII. mendean, etaKatalunia aldean -bereziki- arrakasta lortu zuen.
Prozedura hau arrainari aplikatzeko lehenik eta behin kozinatu egin behar da. Elikagaia ezin da era gordinean eskabetxatu. Kozinatzen den bitartean, ozpina eta eskabetxearen gainontzeko osagaiak (piperbeltza, espeziak...) gehitzen dira. Prozedura honekin, elikagaia hilabete batzuetan mantendu daitekehozkailuan hondatu gabe eta jateko moduan.
Hona hainbat jaki eskabetxatzeko aukera eta osagaiak[1]:
| Amuarraina | Sardina osorik | Atun xerrak | Untxi pusketak | Eperra osorik | |
| Osagarriak | |||||
| apioa | + | ||||
| ardo zuria | + | + | |||
| azafraia | + | + | |||
| azenario xerrak | + | + | |||
| baratxuria | + | + | + | ||
| ereinotza | + | + | + | + | + |
| ezkaia | + | + | |||
| gatza | + | + | + | + | + |
| irina | + | + | |||
| olioa | + | + | + | + | + |
| oreganoa | + | ||||
| ozpina | + | + | + | + | + |
| perrexila | + | ||||
| piperrauts gozoa | + | + | |||
| piperrauts mina | + | + | + | + | |
| tipula xerrak | + | + | |||
| ura | + | + | + |
Osagai nagusia eta hornigaiak, aparte kozinatu eta hozten dira. Hori prestatutakoan, eskabetxe likidoarekin nahasten da. Hobekien kontserbatuko duen metodoa da, 15 bat egun.
Kasu honetan osagai nagusiak eta hornigaiak aparte kozinatzen dira eta hoztu aurretik epelean eskabetxe likidoarekin nahasten dira. Zortzi bat egunetan gordetzea izango dugu.
Kasu honetan osagai nagusia, eskabetxearekin gutxienez, eta izanez gero, hornigaiekin ere nahasten da eta dena batera egosten da. Jeneralean, momentuan jateko prestaketa izaten da.
Gaur egun eskabetxe asko eros dezakegu, kontserba ontzietan. Sartu eta esterilizatu egiten da, eta horrela, hilabete askotan eduki dezakegu.
Oilaskoa, oiloa, indioilarra, eperra, galeperra, txerria, hegaluze eta hegalaburra, izokina, sardina, berdela, muskuiluak, begi handia, txanpiñoiak, zainzuriak, patata, alberjinia....
Eskabetxea zerbitzatu aurretik, ordu batzuetan xukatzen uztea komeni izaten da, gehiegizko salda eta koipea kentzeko.
