Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Donna Haraway

Wikipedia, Entziklopedia askea
Donna Haraway

(2006)
Bizitza
JaiotzaDenver1944koirailaren 6a (80 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaYale Unibertsitatea
Colorado College(en)Itzuli
University of Colorado(en)Itzuli
Hizkuntzakingelesa
frantsesa
Irakaslea(k)Grace Evelyn Pickford(en)Itzuli
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa,soziologoa,unibertsitateko irakaslea,historialaria,biologoa etasaiakeragilea
Enplegatzailea(k)University of California, Santa Cruz(en)Itzuli
Johns Hopkins Unibertsitatea
European Graduate School(en)Itzuli
Hawaiiko Unibertsitatea
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
InfluentziakG. Evelyn Hutchinson(en)Itzuli etaGregory Bateson
KidetzaBritainiar Akademia
Genero artistikoafeminist science fiction(en)Itzuli
egs.edu…
IMDB: nm2017546Edit the value on Wikidata

Donna Haraway (Denver,Colorado,1944koirailaren 6a),Kaliforniako Unibertsitateko irakasle emeritua da Kontzientziaren Historia programan. Hainbat liburu idatzi ditu, esaterako, "Cyborg Manifest" (1985), "Primate Visions: Gender, Race, and Nature in the World of Modern Science" (1989), "Simians, Cyborgs, and Women: The Reinvention of Nature" (1991) eta "When species meet" (2008).

Ikerketak eta hitzaldiak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

HarawayZoologia etaFilosofian lizentziatua da (1966), Urte bat pasa zuenParisen, bilakaeraren filosofiari buruz ikasten.Doktore-tesia egin zuenBiologia Sailean (Yale1972an.) Harawayk Emakumeen Ikasketak etaZientzia Orokorra irakatsi ditu. Bere ekarpenik handienak Kaliforniako Unibertsitateko graduondoko irakaskuntzan egin ditu.

Haraway da pertsonen eta makinen arteko maitasun/gorrotozko harremanari buruz hausnartzen aritu den pentsalari nagusia.[1]

Argitalpenak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Primate Visions

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Simians, Cyborgs, and Women: The Reinvention of Nature liburuan, Harawayk primatologiaren zientziaren gidari diren metaforak etanarratibak azaltzen ditu.[2] Erakusten du badagoela istorioak maskulinizatzeko joera.[3] Bere ustez emakume primatologoekkomunikazio eta oinarrizko biziraupena eskatzen duten jarduerekin, bestelako ikuspegiak bilatzen dituzte behaketetan, horrela naturaren jatorriari etakulturari buruzko bestelako ikuspegiak elaboratuz. Harawayren xedea da zientziak agerian utz ditzan bere objektibotasunaren mugak eta ezintasunak, baita kontuan hartu ditzan emakume primatologo feministen ekarpenak ere. [4]

Cyborg Manifest

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Haraway "feminista, neomarxista etapostmodernista" gisa deskribatua izan da.[5] Marx-enManifestu Komunistaren hitzekin jolastuz, Harawayk "Manifesto for Cyborgs: Science, Technology, and Socialist-Feminism in the 1980s" saiakera (Socialist Review, 1985) argitaratu zuen. 

ManifestuanHarawaykziborg-aren metafora erabiltzen du itxuran interes desberdinak dituzten sozialismoa etafeminismoarentzat estrategia politikoak eskaintzeko. 

Ziborg-a da:[6]

  • Ziber-organismoa.
  • Makina eta organismoaren arteko hibridoa.
  • Gizarte-errealitatearen fruitu.
  • Fikziozko izakia.

Feminista postmodernoa izanik esentzialismoaren aurka[7] argudiatzen du, baita Catharine MacKinnonena bezalako feminismo erradikalaren aurka, planteamendu horien arabera, emakumeen esperientziak asimilatzen dituztelako emakumeen zapalkuntzari laguntzen diotenmendebaldekoideologiak identitate partikularrean.[8]

Beremanifestuan aipatzen du emakumezkoak izanik ez dagoela naturalki emakume guztiak batzen dituen ezer.Haraway-k argudiatzen du, ziborg batek, ez duela identitate egonkor eta esentzialistarik behar. Bere ustez, emakumeek kidetasunean oinarrituriko koalizioak sortu beharko lituzkete identitatean oinarriturikoak eraiki ordez.

Norberarenpentsamoldea izaki isolatuetatik, jendea sareraturiko erpinetara aldatzean datza. Ildo honetatik Mendebaldekopatriarkatuaren idealarekin zerikusirik ez duen lotura garatu daiteke: ziborg-mundu ideal batean pertsonak elkarrekin bizi daitezke, animaliekin eta makinekin duten nexoarekiko beldurrik gabe. Ziborg-ek ekarri digute genero-gorputzaren arteko mugen malgutasuna: ez humano ez makina, ez gizon ez emakume.[6]

Ekarpen garrantzitsua egiten du kokatutakoezagutza zer den azaltzean ("situated knowledge"): konturatu ala ez, ikertzaile guztiak bere subjektibotasunetik eta bere ingurukulturaletik abiatzen dira, ikuspuntu jakin batetik hain zuzen ere[9]. Horregatik begirada ez da sekulan neutroa izaten eta horregatik ikertzaileak bere burua politikoki kokatu beharko luke, ikuspuntua zehaztu anbiguotasunak ekiditeko. Errealitatearekiko hurbilketa ikuspuntu zehaztu guztiak elkartuta lortuko da.[10][11]

Garrantzitsua da kontuan hartzea biltzen dugun informazio oro, berdin dio norberak aztertu edo taldeka aztertu, eraldatu egingo da gugandik pasatuko delako, difrakzioaren efektuarekin gertatzen den bezala, argiak kristal bat zeharkatzen duenean, difraktatzen denean eta uhin bat baino gehiagotan banatzen denean. Kasu horretan, argia izango litzateke iristen zaigun informazioa, kristala gu izango ginateke eta kristaletik ateratzen diren uhinak, sortzen dugun ezagutza” (Haraway).[12]

Bibliografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz)Duque-Osorio, Juan-Fernando; Coba-Gutiérrez, Patricia. (). Ciborgs = Cyborgs: Ciencia y Ficción. Juan-Fernando Duque-Osorio, 26 or. ISBN9781511790918. (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  2. (Gaztelaniaz)Ribera, Jordi Planella. (). Ser Educador. Entre Pedagogía y Nomadismo. Editorial UOC, 145 or. ISBN9788497887984. (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  3. SRB Article 9 (1). (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  4. SRB Review 2(2). (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  5. (Ingelesez)«Publications» HUMAN NATURE (Noiz kontsultatua: 2023-07-20).
  6. ab Genero-ariketak. Feminismoaren subjektuak.. EDOI, 283 or. ISBN978-84-940489-5-1..
  7. Anderson, Elizabeth. (2017). Zalta, Edward N. ed. Feminist Epistemology and Philosophy of Science. (Spring 2017. argitaraldia) Metaphysics Research Lab, Stanford University (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  8. Background Information, Chartier and Haraway. 2006-03-29 (Noiz kontsultatua: 2018-01-19).
  9. González Arias, Rosario. (2017). «Mundua berriz pentsatzea hegaletatik» Hariak (3): 6..
  10. Alvarez Uria, Amaia. (2011). Genero eta nazio identitateak Katalina Eleizegiren antzezlanetan. UPV-EHU, 32-33 or. ISBN978-84-9860-680-5..
  11. Álvarez Uría, Amaia. (2012-05-07). Genero eta nazio identitateak Katalina Eleizegiren antzezlanetan. Servicio Editorial de la Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua ISBN9788498606805. (Noiz kontsultatua: 2019-10-02).
  12. «Argitalpenak - Ingeniería Sin Fronteras Euskadi - ISF Euskadi - Lan koadernoak - GrAL» Ingeniería Sin Fronteras Euskadi - ISF Euskadi (Noiz kontsultatua: 2023-07-16).

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Donna_Haraway&oldid=9342947"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp