Haren hedadura, gutxi gorabehera, 120.000 kilometro koadrokoa da.Dinariar Alpeen mendebaldeko zatia eta kostaldeko lautada hartzen dituen lur zati estu batetik hedatzen da eta kostaldeari buruz paralelo dauden uharte luzanga batzuk batzen zaizkio: Uhartedi dalmaziarra, jatorria mendilerroen urperatzean duena. Biztanle gehienak (2 milioi lagun, gutxi gorabehera), penintsulako kostaldean biltzen dira. Eskualdeko hiriburua KroaziakoSplit hiria da. Beste hiri batzuk —portu garrantzitsuak denak—,Dubrovnik, antzinako Ragusa dena, etaZadar dira.Istria penintsula, historikoki, Dalmaziako zatitzat hartzen da, baitaMontenegroko kostaldea ere,Kotor portudun herriraino (antzinaAlbania veneziarra izenaz ezagutu zen).
Dalmazia erromatar probintziaDalmaziako Erresumaren armarria Austria-Hungariaren Inperiopean
Antzinaroan,iliriarrak bizi izan ziren bertan, eta greziar koloniak izan zituen. Geroago, erromatarrek, han estatu basailu bat sortu zuten, handik denbora batera,K. a. II. mendean, elkartzen joan zirenak, egungo izenarekin erromatar probintzia bihurtuz.
Dalmazia erromatarra,Theodor Mommsen historialariaren arabera, erabat erromatartua zegoen barbaroen inbasioak hasi zirenean, hori, hondakin arkeologikoak ikusita, ñabartu egiten den arren.Bizantziar Inperioaren zati izan zen eta eslaviarrek eta beste herri batzuek inbaditu zutenVII. mendean, baina gehiengo neolatindarra, mantendu egin zen uharteetan eta kostaldeko hiririk garrantzitsuenetan (Ragusako Errepublika,Zadar,Split).
Erdi Aroan, frankoen eta bizantziarren artean borrokatu zuten bere jabetzagatik, geroago, erabat Veneziaren mende geratu zelarik,1420 eta1797 bitartean. Veneziaren eragina,1000. urte inguruan hasi zen, eta soilikNapoleonekin amaitu zen,Italiako bere erresuma napoleondarrean sartu zuena1805 eta1810 bitartean. Aipaturiko eragin hori, nagusi izan zen kultura eta artearen arloan, dalmaziarren heren batek hizkuntza ama bezala hitz egiten zuten italieran ere agertzen zena Napoleon iritsi zenean eta Dalmazian guztiek ulertzen zutena.
Dalmazia veneziarraren mapa1797an, bertako bi etnia nagusiekin: laranjaz agertzen dena, italiarra, eta, berdez agertzen dena, serbokroaziarra.
Napoleondar inperioa erori ondoren,Austriaren barne geratu zen.Lehen Mundu Gerraren ondoren, ItaliakIstria,Zadar eta Dalmazia iparraldeko uharteak (Cherso, Lussino eta Lagosta]] erantsi zituen,Jugoslaviak gainontzekoa erantsi zuen bitartean. Italiak,Bigarren Mundu Gerran, Dalmaziaren zatirik handiena konkistatu zuen1941ean,Dalmaziako Gobernazio italiarra sortuz,1943ko iraila arte iraun zuena, Italiak, Aliatuen aurrean amore eman zuenean. Porrotaren ondorioz, ia italiar jatorriko jende guztia desagertu zen Dalmaziatik (Foibeetako sarraskia)Tito diktadorearen garaian.
Azkenik,Bigarren Mundu Gerra amaitu ondoren,Jugoslaviaren zati izatera pasa zen, herrialde hau1990eko hamarkadaren hasieran zatitu zen arte, une horretan,Kroaziako eskualdeetako bat bihurtu zelarik. Egungo Kroazia demokratikoan, tokiko dalmaziar erakunde politikoak garatzen ari dira, Dalmaziarentzako autonomia bat nahi dutenak (Kataluniako eredua jarraituz, adibidez) eta Spliteko antzinako alkatean oinarritzen direnak.
.svg)
.JPG)
