Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Edukira joan
WikipediaEntziklopedia askea
Bilatu

Bahamak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Bahametako Commonwealth
Commonwealth of the Bahamas
Ereserkia:March On
Goiburua: Forward Upward Onward Together
("Aurrerantz, gorantz, denok elkarrekin")

flag of The Bahamas(en)Itzuli

coat of arms of the Bahamas(en)Itzuli
Geografia
HiriburuaNassau
25°4′41″N 77°20′19″W
Azalera13.878 km²
Ura %27,9
Punturik altuenaMount Alvernia (63 m)
Punturik sakonenaOzeano Atlantikoa (0 m)
KontinenteaIpar Amerika
MugakideakAmeriketako Estatu Batuak,Erresuma Batua etaTurks eta Caicos uharteak
Administrazioa
Gobernu-sistemamonarkia konstituzional
Bahametako monarkaCharles III.a Erresuma Batukoa
LegebiltzarraParliament of The Bahamas(en)Itzuli
Harreman diplomatikoakIkusi mapa Wikidatan
Zeren kide
ikusi
Demografia
Biztanleria399.440
Dentsitatea28,78 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak
ikusi
Erabilitako hizkuntzak
Erlijioakristautasun
Ezkontzeko adinagenero guztiak: 18
Emankortasun-tasa1,872(2014)
Eskolaratu gabeko umeak3.946(2010)
Bizi-itxaropena75,675(2016)
Giza garapen indizea0,812(2021)
Ekonomia
BPG nominala12.162.100.000 $(2017)
BPG per capita30.762 $(2017)
BPG erosketa botere paritarioa12.056.433.388 nazioarteko dolar(2017)
BPG per capita EAPn30.494,746 nazioarteko dolar(2017)
BPGaren hazkuntza erreala0 %(2016)
Erreserbak1.413.972.940 $(2017)
Inflazioa0,4 %(2016)
Historia
Sorrera data:1973kouztailaren 10a
Bestelako informazioa
Aurrezenbakia+1242
ISO 3166-1 alpha-2BS
ISO 3166-1 alpha-3BHS
Ordu eremua
Elektrizitatea120 V. 60 Hz.NEMA 1-15(en)Itzuli etaNEMA 5-15(en)Itzuli
Internet domeinua.bs
bahamas.gov.bs

Bahamak[1], izen ofizialaBahametako Commonwealth (ingelesez:Commonwealth of The Bahamas),Karibeko uhartedi-estatu burujabea da,Commonwealtheko kidea,Antilla Handien iparraldean dagoena. 700 uharte inguruk osatzen dute, baina gehienetan ez dago biztanlerik. 13.878 kilometro koadroko eremua du, eta2016an 391.232 biztanle zituen.[2] Hiriburua eta hiri handienaNassau da.

Geografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

BahamakOzeano Atlantikoan daude,Kuba etaHispaniolaren iparraldean,Turk eta Caico uharteen ipar-mendebaldean,AEBetakoFlorida estatuaren hego-ekialdean, etaFlorida Keysen ekialdean. 700 bat uhartek osatzen badute ere, berrogeitan bakarrik bizi da jendea.North Andros,Great Inagua,South Andros,Great Abaco etaBahama Handia dira uharterik handienak.Nassau, hiriburua,New Providencen dago. Uharte guztiak oso lauak dira eta estatuko punturik altuenaCat uhartean dagoenMount Alvernia da, 63 metro eskasekin.

Uharterik handienak hauek dira:

Bahamak
IzenaEremua
North Andros3.439 km²
Great Inagua1.544 km²
South Andros1.448 km²
Great Abaco1.146 km²
Grand Bahama1.096 km²
Long Island596 km²
Eleuthera518 km²
Acklins497 km²
Cat uhartea389 km²
Exuma290 km²
Mayaguana285 km²
Crooked uhartea241 km²
New Providence207 km²
Watling (San Salvador)163 km²
Little Inagua127 km²
Rum Cay78 km²
Samana Cay39 km²
Ragged uhartea36 km²
Berry uharteak31 km²
Bimini23 km²

Historia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Europarrak iritsi aurretik,lukaio herria bizi zen Bahametan. Karibeko beste etnia batzuk bezala,tainoak adibidez,arawak hizkuntza taldekoak ziren Hego Amerikako kontinentetik uhartez uharte hedatuak Bahametaraino (arawaken zabalkundearen puntu iparraldekoena).

Kalkuluen arabera, lukaioak Bahametan bizi izan ziren IV. eta XVIII. mendeen artean. Espainiarrak uharteetara iritsi zirenean (eta aipatzekoa daKristobal Kolon bertan lehorreratu zela lehenbizi,1492an,Guanahani uharte bahamarrean), 40.000 biztanle inguru zeuden; XVI. mendearen hasierarako, komunitate independente gisa funtzionatzeari utzi zioten, eta XVIII. mendearen amaieran, britainiar koroaren pean, kultura horretako inor ez zegoen[3].

XV-XVIII. mende bitartean, uhartedia Espainaren mende egon zen.1784an britainiar kolonia bilakatu zen.Bigarren Mundu Gerran,Windsorko dukea izendatu zuten Bahametako gobernadore nagusi.

1973az geroztik estatu burujabe eta Commonwealtheko kide dira Bahamak.1977tik aurrera,Lynden O. Pilding liberalak izan zuen aginpidea uhartedian 1980ko hamarkada bitartean, baina harrezkero, langabezia handia eta gobernuaren ustelkeriaren kontrako salaketak zirela-eta oposizioa indartu egin zen. Azkenik,1992ko legebiltzarrerako hauteskundeetan Nazio Askapenerako Mugimenduak lortu zuen garaipena, etaHubert Ingraham izendatu zuten lehen ministro.1990eko hamarkadan, atzeraldi ekonomikoak arazoak sortu zituen egoera politikoan ere, turismoan kalteak izan baitziren. Estatu Batuetako senatuak, bestalde,narkotrafikoaren kontrako borrokan laguntzarik ematen ez zuelako eta dirua zuritzeko aukera ematen zuelako salatu zuen Bahametako gobernua.

Gobernua eta administrazioa

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Politika

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Bahametako legebiltzarra,Nassau

Bahametako Commonwealtha monarkia burujabea da. Britainia Handiko monarka da estatuburua, eta Bahametako gobernadore nagusia da haren ordezkaria. Botere betearazlea lehen ministroaren eta gobernuaren esku dago, eta botere legegilearen ardura duen bi ganberako legebiltzarraren (Senatua eta Nazio Biltzarra) konfiantza behar du.

Banaketa administratiboa

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Bahamak 33 barrutitan banaturik daude.

Bahametako barrutiak
  1. Acklins
  2. Berry Islands
  3. Bimini
  4. Black Point
  5. Cat Island
  6. Central Abaco
  7. Central Andros
  8. Central Eleuthera
  9. Freeport hiria
  10. Crooked Island
  11. East Grand Bahama
  12. Exuma
  13. Grand Cay
  14. Harbour Island
  15. Hope Town
  16. Inagua
  17. Long Island
  18. Mangrove Cay
  19. Mayaguana
  20. Moore's Island
  21. North Abaco
  22. North Andros
  23. North Eleuthera
  24. Ragged Island
  25. Rum Cay
  26. San Salvador
  27. South Abaco
  28. South Andros
  29. South Eleuthera
  30. Spanish Wells
  31. West Grand Bahama
  32. New Providence
  • Cay Sal Bank, Kubako kostaldearen aurrean, ez da mapan ageri

Demografia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Biztanleria

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Junkanoo ospakizunaNassaun

2016an 391.232 biztanle zituen[2]. Adineka, honela dago banaturik biztanleria: 0-14 urte bitartekoak %22,5 dira, 15-24 urte bitartekoak %16,4, 25-54 urte bitartekoak %44,1, 55-64 urte bitartekoak %9,2 eta 65 urtetik gorakoak %7,7. Bizi itxaropena 72,6 urtekoa da, 70,2 urtekoa gizonezkoena eta 75,1 urtekoa emakumezkoena (2017ko zenbatespenak).[4] Oso biztanle dentsitate txikia du, eta biztanleen erdiak Nassaun bizi dira.

Banaketa etnikoa

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

%90,6 beltzak dira, %4,7 zuriak, eta %2,1mulatoak (2010eko datuak).[4]

Hizkuntzak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

Ingelesaz gainera,ingeles kreolera ere erabiltzen da.

Erlijioa

[aldatu |aldatu iturburu kodea]

2010eko datuen arabera, %80protestanteak dira, %14,5katolikoak, eta %3,1 erlijiorik gabeak.[5]

Ekonomia

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Gurutzontziak Nassauko portuan

Bahametako ekonomiaren oinarria turismoa da. Estatuko diru sarreren %60 hartzen du turismoak, eta langileen erdiak.2012an 5,8 milioi bisitari hartu zituen, Estatu Batuetakoak gehienak. Dena dela, azpimarratzekoa da finantzagune gisa Bahamek hartu duten garrantzia. Izan ere, bertako bankuek banku sekretua eta zerga abantaila handiak eskaintzen dizkiete bezeroei. Nekazaritza bigarren mailako jarduera da. Gehien lantzen diren gaiakazukre kanabera,anana,bananak etasisala dira. Arrantzak garrantzi handia du, batez ere oskoldunenak; hori da gehien esportatzen den gaia. Industriari dagokionez, nekazaritzako gaien eraldaketa, kontserba lantegiak, azukre findegiak eta ron destilategiak dira aipagarriak. Kanpo merkataritzan galera handiak dituzte Bahamek, kanpotik (Estatu Batuetatik bereziki) ekarri behar dutelako elikagai eta eskulan asko, eta oso gai gutxi esportatzen delako.

Erreferentziak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
  1. Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak..
  2. abWorld Population Prospects: The 2017 Revision, esa.un.org
  3. (Gaztelaniaz)«Los lucayos, aborígenes de las Bahamas» Ruta Cultural 2019-02-18 (Noiz kontsultatua: 2022-03-13).
  4. ab The Bahamas. cia.gov (Noiz kontsultatua: 2018-1-10).
  5. Religious Demography: Affiliation, globalreligiousfutures.org

Kanpo estekak

[aldatu |aldatu iturburu kodea]
Autoritate kontrola


Commonwealtheko estatu kideak
Antigua eta BarbudaAustraliaBahamakBangladeshBarbadosBelizeBotswanaBruneiDominikaErresuma BatuaFiji(baliogabetua)GhanaGrenadaGuyanaIndiaJamaikaKamerunKanadaKenyaKiribatiLesothoMalawiMalaysiaMaltaMaurizioMozambikeNamibiaNauruNigeriaPakistanPapua Ginea BerriaRuandaSaint Kitts eta NevisSanta LuziaSaint Vincent eta GrenadinakSamoaSeychelleakSierra LeonaSingapurSalomon UharteakHegoafrikaSri LankaSwazilandiaTanzaniaTongaTrinidad eta TobagoTuvaluUgandaVanuatuZambiaZeelanda BerriaZipre


Amerikako herrialde eta lurraldeak
Ipar Amerika etaKaribea
Estatu burujabeak:Ameriketako Estatu BatuakAntigua eta BarbudaBahamakBarbadosBelizeCosta RicaKubaDominikaDominikar ErrepublikaEl SalvadorGrenadaGuatemalaHaitiHondurasJamaikaKanadaMexikoNikaraguaPanamaSaint Kitts eta NevisSanta LuziaSaint Vincent eta GrenadinakTrinidad eta Tobago


Dependentziak:Groenlandia (Danimarka) •GuadalupeMartinikaSaint BarthelemySaint MartinSaint Pierre eta Mikelune (Frantzia) •Aruba ·Holandarren Antillak (Herbehereak) •Aingira ·Bermuda ·Birjina uharte britainiarrak ·Kaiman uharteak ·Montserrat ·Turkak eta Caicoak (Erresuma Batua) •Puerto Rico ·Birjina Uharte Estatubatuarrak (Ameriketako Estatu Batuak)

Hego Amerika
Estatu burujabeak:ArgentinaBoliviaBrasilTxileKolonbiaEkuadorGuyanaParaguaiPeruSurinamUruguaiVenezuela


Dependentziak:Guyana Frantsesa (Frantzia) •Falklandak (Erresuma Batua)

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Bahamak&oldid=9537332"(e)tik eskuratuta
Kategoriak:
Ezkutuko kategoriak:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp