Lurralde autonomo desmilitarizatua etasuediarelebakarra daFinlandian. Eskualde horretako autonomia maila dela eta, Finlandiari dagozkion hainbat kontu bertan erabakitzen dira.
Aintzin-norvegierazkoAhvaland ('uraren lurraldea') izena du jatorrian. SuedierazÅland bilakatu zen eta 'ibaien lurraldea' bihurtu; finlandierazko eta estonierazkoAhvenanmaa izenak jatorrizko izenaren antz handiagoa du, baina hitzez hitz "perkaren lurraldea" esan nahi omen du.
Landskapet Åland izen ofizialak 'Åland eskualdea' esan nahi du.
Glaziazio ondorengoisostasiaren ondorioz azaldu ziren uharteak. Harri- eta Burdin aroetan gizakiak han ehiztariak, arrantzaleak eta fruitu biltzaileak ziren eta duela 7.000 urte nekazaritza iritsi zen[2].Neolito garaiko zeramika aurkitu da indusketetan. Burdin Aroan, Eskandinaviako penintsularekiko harremanak hasi zituzten, eta Bikingo Aroan sendotu zituzten. Bikingoen 380 hilobi eta sei gazteluren hondarrak aurkitu dira uharteotan.
XIII. mendeanSuediak Finlandia bereganatu zuen[2] eta 1809an SuediakErrusiari eman behar izan zion Finlandia, eta berarekin batera Åland uhartedia ere bai. Errusiak uharteak gotortzea erabaki zuen etaBomarsund gotorleku handia eraiki zuen. 1854. urteanKrimeako Gerraren testuinguruan Frantziako eta Britainia Handiko itsas flotak gotorlekua suntsitu zuen. Gerrari amaiera eman zion1856ko Parisko Itunean uharteak desmilitarizatzea erabaki zuten[3].
1917an, Finlandiaren Independentzia prozesuan, Suediako tropek bertako populazioa —suediar jatorrikoa— babestu zuten errusiarrengandik. Independentzia lortu ondoren, uhartedia Suedian sartzen saiatu zen. 1919an egindako bozketan, % 95 alde azaldu zen, baina Finlandiak ez zion baimenik eman eta Suediak ere ez zuen indar handirik egin, Finlandiarekiko harreman onak mantentze aldera.
Bigarren Mundu Gerratik aurrera, populazioaren sentimendua aldatu egin zen, "Finlandia barneko suediar probintzia" izatetik "Finlandiako autonomia bereziko eskualdea" izatera pasatzean.
Åland uharteak 6.500 inguru dira, baina biztanleriaren % 90 Fasta Åland izenekoan bizi da. Gainerako uharteak txikiak dira. Finlandiako eskualderik txikiena da, hala populazioan nola azaleran.
Uhartediaren itsasoan daude, Finlandia kontinentaleko hego-mendebaldeko ertzetik oso gertu.
Uhartediko ekonomia jarduera nagusiak ontzigintza, merkataritza eta turismoa dira. Ontzigintzak Ekonomiaren % 40 hartzen du. Itsasportu garrantzitsuenak Fasta Åland uharte handian daude, Marienhamn (hegoaldean), Berghamn (mendebaldean) eta Långnäs (ekialdean).
2006koEurostaten arabera, Finlandiako eskualderik aberatsena da eta Europar Batasuna osatzen duten 268 eskualdeen artean, 20. aberatsena[6], Barne Produktu Gordina per capita Europar Batasuneko batez bestekotik % 47 goitik baitago.2014an, langabezia-tasa % 3,9koa zuen.
Populazioak ez du aldaketa nabarmenik izan azken hamarkadetan baina gutxi bada ere goranzko joera izan du, 1980 urtean 22.700 izatetik 2013an 29.013 izatera pasa baita.
% 90ek suediera du ama hizkuntza eta % 5 baino ez dira finlandiar jatorrikoak. % 75,9k Finlandiako Eliza Ebangeliko Luteranoa jarraitzen du. Finlandiako eliza zaharrena bertan dago,Jomalako San Olaf eliza, XIII. mendekoa.
↑154. araua - Europako eskualde historiko-politiko nagusiak. Zeinu diakritikoarekin (Åland) nahiz gabe (Aland) idatz daiteke. Euskarazko testu arruntetan, ohikoa da diakritiko bereziak (gure ingurunean ohikoak ez direnak) ez idaztea Euskaltzaindia (kontsulta data: 2010-05-15).