| Lenguas Oti-Volta | ||
|---|---|---|
| Región | Cuencas delrío Oti y delVolta | |
| Países |  Burkina FasoGhana  Ghana.svg) Togo BenínNíger  Níger | |
| Hablantes | ~12 millones (2010) | |
| Familia | Níger-Congo | |
 | ||
Laslenguas Oti-Volta forman un subgrupo de laslenguas gur centrales que incluye cerca de 30 lenguas habladas en Ghana, Benín y Burkina Faso y habladas en total por unos 12 millones de hablantes. La lengua demográficamente más importante es elmòoré, lenguas oficial enBurkina Faso y hablada por unos cinco millones de personas. Las lenguas de este grupo sonmutuamente inteligibles en alto grado.
El nombre de este grupo lingüístico se debe a los ríosOti yVolta.
La clasificación interna del Oti-Volta, se basa en el trabajo de Manessy 1975–79 (Williamson & Blench 2000) y es la siguiente:
| Oti‑Volta |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Losnumerales reconstruidos para diferentes grupos de lenguas Oti-voltaicas son:[1][2][3]
| GLOSA | Buli-Koma | OV Oriental | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Buli | Konni | PROTO-BK | Biali | Mbelime | Tammari | Waama | PROTO-GUR ORIENTAL | |
| '1' | yéŋ wà-ɲī | kàːní | *-ni | cə̄rə̄- | yɛ̃nde | -béː dèǹːì | yòn | *yen-de |
| '2' | bà-yɛ̀ | àlí | *-liɛ | dyā | yēdē | -dyá | yɛ́ndí | *-dia |
| '3' | bà-tà | àtâ | *-ta | tāːrī | tāːtē | -tãːtī | táːrí | *-tãːti |
| '4' | bà-nàːsì | ànísà | *-nasi | nàːsī | naːsi | -nàː | náːsì | *naːsi |
| '5' | bà-nù | ànʊ́ | *-nu | nùm | numːu | -nùmːù | nùn | *numu |
| '6' | bà-yùèbì | ń-yúóbìŋ | *yuobiŋ | hã̀dwàm | dūo | -kūà | k͡pàrùn | * |
| '7' | bà-yòpɔ̄āī | m̀-pṍĩ̀ | *yobai | pèléī | doːdɛ̄ | -yīēkà | bérén | * |
| '8' | nāːniŋ | ǹníŋ̀ | *-niŋ | nēī | niɲɛ̃̄ | -nì | nɛ̃̀í | *nɛi |
| '9' | nèūk | ŋ̀-wɛ́ | *-wɛ | wáī | wɛ̄ī | -wɛ̄ | wɛ̃̀í | *wai |
| '10' | pī | m̀-bâŋ | *pi- | pwígə̄ | -píːkɛ | -píːtà | píːkà | *piːka |
| GLOSA | Gurma | Yom-Nawdm | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Akaselem | Bimoba | Gurman- chéma | Konkomba | Miyobe (Sola) | Moba | Nateni | Ngangam | Ntcham | PROTO- GURMA | Nawdm | Yom | PROTO- YN | |
| '1' | m̀bá | yènː | yèndó | -bàː | nni | yènǹ | dèn | mikpìɛkm | m̀-báː | *-baː *yenː- | m̩̀hén | nyə̌ŋ- | *yen- |
| '2' | mbìlé | -lè | -lié | -lèː | -tɛ́ | ńlé | -dɛ́ː | milíém | ǹ-léː | *-lie | m̩̀ɾéʔ | -li | *-lie |
| '3' | ǹtà | -tà | -tà | -tàː | -tɑːni | ńtāː | tã̄lī | ńta | ǹ-tàː | *tã̄li | m̩̀tâʔ | -ta | *-ta |
| '4' | ǹnàː | -ná | -nà | -nāː | -nnɑ | nnâ | nàhĩ̀ | ńnàn | ǹ-nàː | *nahi | m̩̀náː | -nɛ̀ːsə̀ | *nasi |
| '5' | m̀ŋmɔ̀ | -ŋmú | -mù | -nmúː | -nnupũ | ńmû | nùm̀ | ńŋùn | ŋ̀-ŋmòː | *num- | m̩̀nû | -nù | *-nu |
| '6' | ǹlòːbè | -lòːb | -luòbà | -lúːb | -kouulṹ | ńlɔ́ːb̀ | kɔ̄lì kɔ̀dì | ńlùòb | ǹ-lùː | *-luo-ba(?) | m̩̀ɾòːndí | -lèːwə̀r | *lob-di |
| '7' | ǹlòlé | -lòlé | -lèlé | -lílé | -sɛ́ːi | ńlílé | yēhì | ǹlòlé | ǹlùlí | *-lule (< *luo-lie?) | m̩̀lèbléʔ | -nùɣa-li | *lob-lie |
| '8' | ǹɲìː | -nìːn | -nìː | -níːn | -pɑhɑ | ńníːń | nīì | ǹnǐːn | ǹníː | *-niːn | m̩̀nìːndí | -li k͡pa fɛɣa | *-nːin |
| '9' | ŋ̀wɛ̀ʔ | -yià | -yìa | -wɛ́ː | kɛlɛ́ː | ńwáī | wɔ́ì | ǹwɛ | ŋ̀wáː | *ŋwai | m̩̀wɛ́ʔ | nyə̌ŋ- k͡pa fɛɣa | *-wɛ |
| '10' | pʷíʔ | píːk | pîːgà | pîːk | kɛ-fi | píːg | pítā | píːk | sàːláː | *piːka | kwíʔɾí | fɛɣa | *piga |
En cuanto a la rama de lenguas mole-dagbani:
| GLOSA | Mole-Dagbani NW. | Mole-Dagbani SE. | PROTO- MD SE | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Malba birifor | Birifor Sur | Dagaare N. | Dagaare S. | Farefare (Frafra) | Mòoré | Dagbani (Dagomba) | Hanga | Mampruli | ||
| '1' | bõ-ƴén | boyæn | bõ-yen | bòn yéní | yénːó | yé | yín-í | –yɪnːɪ | yɪ́nːí/ ndàːm | *yenːi *ndoːm |
| '2' | áyi | ayi | ayi | -yé | yì | yì | -yí | ʌ́yíʔ | a-yí | *-yi |
| '3' | ata | ata | ata | -tà | tã́ | tã̀ | -tá | ʌ́tʰʌ́ʔ | a-tá | *-tã |
| '4' | ánãːn | anaːr | anaːr | -nádɪ | n náːsí | náːse | -náhí | ʌ́nʌ́ːsɪ | a-náːsí | *-naːsi |
| '5' | ãnũːn | anuː | anũː | -nù | n núː | nú | -nú | ʌ́nʊ́ | a-nú | *-nuː |
| '6' | ayʊɔb | ayʊɔb | ayʊɔb | -yʊ̀ɔ́bʊ́ | n yòːbí | yòːbé | -yóbù | ʌ́yóːbʊ̀ | a-yóːbù | *-yuobi |
| '7' | ánũː- nɪ-áyi | ayopoin | ayɔpõe | -yʊ̀ɔ́pɔ̃ĩ | n yòpɔ́í | yòpoé | -yòpóìn | ʌ́yʌ́pʷòⁱ | a-yòpɔ̃́ì | *yopo-yi |
| '8' | ánũː- nɪ-ata | aniːn | anĩː | -nìː | n níː | níː | -níì | ʌ́níː | a-nîː | *-niː |
| '9' | pié for bir | pie for bir | awaɪ | -wáì | n wɛ́í | wɛ́ | -wéi | ʌ́wáⁱ | a-wã̀i | *-wai |
| '10' | pié | pie | pie | píé | píá | píːga | píá | pʰíːʌ́ | píːyá | *piːga |
| Control de autoridades |
|
|---|
Datos:Q1157178