Ordono
Aliaj projektoj
Ordono enVikipedio
Ordono enVikivortaro

Ordono estas esprimo de ies estravolo.

	« Ĉiu ordono lasas en tiu, kiu estas devigita ĝin plenumi, doloriganpikilon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Enkorpigo de ĉiujdanĝeroj erte estas lamorto… La unua kaj decidasigno de lareganto estas rajto ordoni pri lavivo kaj morto. Al li neniu estas allasata: se venas mesaĝisto kunmesaĝo, kiu devas proksimiĝi al la reganto, oni lin priserĉas kaj forprenas laarmilojn. La morton de li oni sisteme malproksimigas kaj tenas for: li mem povas kaj devas ĝin ordoni. Likaŭzas la morton, kiam li deziras. La eldirita de li mortkondamno ĉiam estos plenumita. Tio estas sigelo de liapotenco: la potenco estas absoluta ĝis kiam lia rajto pri la mortkondamno estas nediskutebla. Liaj veraj regatoj estas nur tiuj, kiuj permesas al li mortigi sin. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« [pri lareganto]Sento de laminaco en ĝi neniam endormiĝas…timoj liaj devas iĝi ju pli fortaj, des pli da liaj ordonoj estas plenumataj. Li povas subpremi ladubojn nur per laagoj. Li ordonasekzekuti iun nur por la ekzekuto mem, ne gravas, ĉu kulpas laviktimo. Li okazigas la ekzekutojn unu post alia dum multiĝas liaj duboj. La plej fidindaj, oni povas diri perfektaj liaj subuloj estas tiuj, kiuj mortis por li. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« [priislamo kajkalvinismo] Iliaj adeptoj sopirasdianperforton. La diapotenco al ili malsufiĉas, ĝi estas tro nekonkreta kaj malproksima kaj tro multon lasas je ilia dispono. Tiu konstanta atendado de la ordono havas al lahomoj, kiuj subiĝas al ĝi, profundegan influon kaj kaŭzas pezegajn sekvojn en ilia rilatoj al la ĉirkaŭuloj. Ĝi kreas la tipon de lakredanto-soldato, por kiubatalo estas la vera esprimo de lavivo kaj kiu ne timas la batalon, ĉar sentas ĝin en si konstante. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Lasilentanto havas tiunavantaĝon, ke liajn eldirojn oni atendas. Ili estas konsiderataj gravaj. Ili estas mallongaj kaj apartigitaj, per tio proksimiĝante al la ordono… Pro tio lakomandestroj, plenumante siajn funkciojn, silentas. Tiel formiĝas kutimo atendi de tiu, kiu silentas, se li ekparolos, la frazojn sonantajn kiel ordonoj. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« La ordono estas pli aĝa ol lalingvo, alikaze ĝin ne komprenus lahundoj.Dresado de labestoj konsistas ĝuste en tio, ke ili, sen koni la lingvon, lernu kompreni kion de ili volas lahomo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« La plej antikva formo de influo de la ordono estasfuĝo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Lafuĝo estas la sola kaj lasta instanco, al kiu eblas apelacii kontraŭ la mortkondamno. Roro deleono, elirinta porĉasi, estas efektive la mortkondamno; tio estas lasola sono de ĝialingvo, komprenebla por ĉiuj ĝiajviktimoj, kaj povas esti ke tiukompreno estas la sola komuna, kion ili havas. La plej antikva ordono — tiu, kiu estis farita oble pli frue ol sur laTero aperis lahomo — estas la mortkondamno, instiginta la viktimon al fuĝo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« La unua, kio altiras laatenton: la ordono lanĉas laagon. Etenditafingro, montranta direkton, povas servi kiel ordono.Okuloj, rimarkintaj la fingron, turniĝas je la sama direkto. Ŝajnas ke kaŭzi la agon je difinita direkto estas lacelo, kiun strebis la ordono. La direkto estas speciale grava: ne estas permesite returniĝi, nek turniĝi flanken. La ordono ankaŭ ne lasas kontraŭdiron. Ĝin ne eblas pridiskuti, klarigi, dubigi. Ĝi estas klara kaj konciza, ĉar ĝi devas esti komprenita tuj. Prokrasto de perceptado influas ĝianforton. Kun ĉia ripetado — se ĝi ne estas plenumata tuj — la ordono kvazaŭ perdas parton de siavivo, ŝrumpas kaj falas kiel mallevita aerbalono; en tiu kazo ne necesas provi revivigi ĝin. Ĉar la ago, lanĉata de la ordono, estas ligita al momento, kiam ĝi estas farita. Ĝi povas esti destinita por pli posta tempo, sed devas sekvinepre, ĉu ĝi estas difinta pervorto aŭsigno de alianaturo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Fonto de la ordono estas alia estaĵo, nomepli forta estaĵo. Al la ordono oni subiĝas pro tio, ke rezistado estas senespera: ordonas tiu, kiu ajnakazevenkos. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Ĉiu ordono konsistas elmovilo kajpikilo. La movilo instigas al la plenumo de la ordono, nome al tio, kiu sekvas el ĝia enhavo. La pikilo restas en tiu, kiu plenumis la ordonon. Se la ordonoj funkcias normale, kiel tio estas atendite, la pikilo ne videblas. Ĝi estas kaŝita, pri ĝi oni ne supozas; se ĝi montriĝos, do en apenaŭ rimarkebla maldeziro subiĝi al la ordono. Sed la pikilo profundiĝas en lahomon, plenumintan la ordonon, kaj restas en li, eĉ ne iomete ŝanĝiĝante. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Kiun oniturmentas per la ordonoj plej forte, tio estas lainfanoj. Mirindas, ke ili entute ne rompiĝas sub la jugo de la ordonoj kajsukcesaspostvivi ardecon de laedukistoj. Tio, ke poste ili repdotuktas la samon kaj kun ne malpli grandakruelo rilate proprajn infanojn, estas same nature kiel mordi kajparoli… Rekonstruado de tiaj fruaj situacioj, sed kun kontraŭa rezulto, alivorte,renversigo de tiuj situacioj, estas la plej granda fonto de laspiritaenergio en lahomavivo. Kiam oni diras pri “emo” al la nova, ankoraŭ ne atingita, malantaŭ tio sin kaŝas nenio alia ol strebo liberiĝi je iam ricevita ordono. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Nur laplenumita ordono lasas en tiu, kiu al ĝi subiĝis, sian pikilon. Kiu refutas la ordonojn, tiu ne konservas ilin en si.Liberahomo estas tiu, kiulernis refuti la ordonojn, kaj ne tiu kiu nur poste de ili liberiĝas. Sed tiu, kiu bezonas plej multe datempo por liberiĝi aŭ kiu tute ne kapablas al tio, tiu — sendube — estas la plej mallibera. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« La ordono, kia ni konas ĝin, iris malproksimen de siabiologia prabildo. Ĝihejmiĝis. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Inter provizado demanĝaĵo kaj ordono formiĝis tre proksima ligo. Ĝi klare manifestiĝas en praktiko de ladresado de labestoj. Farinte tion, kio estas postulata de ĝi, la besto ricevassukeron el lamanoj de la dresisto. Lahejmigo de la ordono transformis la ordonon je promesado de manĝaĵo. Anstataŭfuĝigi,minacante permorto, la homo promesas tion, kio plej multe necesas al ĉiu viva estaĵo, kaj strikte plenumas lapromeson. Anstataŭ servi kiel manĝaĵo al la sinjoro, anstataŭ esti manĝita, tiu al kiu estis ordonite, mem ricevas manĝaĵon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« La ordono estas kielsago. Oni pafas ĝin kaj trafas. La ordonanto celas antaŭ ol pafi. Li volas trafi per la ordono iun difinitan: la sago ĉiam estas ekzakte direktita. Ĝi elstaras el la pikita, kiu devas ĝin eltiri kaj adresi al la sekva por liberiĝi de la alportita de ĝiminaco. Fakte la procezo de transdonado de la ordono disvolviĝas tiel, kvazaŭ ricevinta la ordonon eligas la sagon, streĉas propranpafarkon kaj pafas ĝin al la sekva.Vundo en lia proprakorpo resaniĝas, kvankam lasascikatron. Ĉiu cikatro havas sianhistorion — spuron nome de tiu ĉi, tute konkreta sago. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Kontentiĝo de la plenumita, tio estas sukcese farita ordono, ŝirmas kutime ĉion alian, kio okazas al la pafinto. En li ĉiam haveblas io simila al lasento de repuŝo: tio kion li faras, gravuriĝas en li mem, ne nur en laviktimo. Abundo da repuŝoj, amasiĝante, kaŭzastimon. Tio estas speciala timo, estiĝanta el plurfoja ripetado de la ordonoj, mi nomas ĝin latimo de la ordono. Ĝi preskaŭ mankas en tiu, kiu nur transsendas la ordonojn plu, estante pera instanco. Sed ĝi des pli fortas, des pli proksime la farinta ordonojn estas al la fonto mem de la ordonoj. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« La pafo, mortiginta apartan estaĵon, ne lasas en la pafinto senton dedanĝero. La mortigita ne povas damaĝi lin. La ordono ja, minacanta permorto, sed ĉe tio ne mortiganta, lasasmemoron pri laminaco. Iuj minacoj estas malplenaj, aliaj efektive efikas; nome tiuj lastaj neniam forgeseblas. Tiu, kiu fuĝis antaŭ la minaco aŭ subiĝis al ĝi aliel, neprevenĝos. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Nurizolita situacio de la ordono kondukas al formiĝo de la pikilo. Laminaco, enkorpigata en la ordono al unu,ne povas diluiĝi komplete. Kiu plenumis la ordonon unuope, konservas en si kiel pikilon, kiel firman kristalon de larankoro, sian ne esprimitanproteston. Liliberiĝos de ĝi nur mem farinte la saman ordonon. Lia pikilo estas nenio alia ol la kaŝita ekzakta speguliĝo de la ordono, kiu estis ricevita, sed ne transdonita tuj plu. Nur espriminte ĝin oni povas ricevi liberiĝon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Arto de laoratoro konsistas en transformi siajncelojn jesloganoj, prezentinte ilin tiel, ke ili helpu al formiĝo kaj konservado de laamaso. Likreas la amason kaj tenas ĝin viva per laforto de la ordono. Se tio okazis, tute ne gravas, kion li postulos de ĝi. Li povas senkompate minaci kaj ofendi la kunvenon de unuopuloj kaj ili pagos al li peramo, se tiel li unuigos ilin en la amason. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« …bonasoldato ĉiam estasatendanta la ordonon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Endezerto de la ordonoj, etendiĝanta je ĉiuj flankoj, la ordono venas kielsaviĝo — la stereometria figuro [de lasoldato] reviviĝas kaj ekmoviĝas. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Kiu ordonis en laarmeo, scias eviti laamason sameen si kajekster si. Tio okazas ĉar li estasedukita atentdante la ordonon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« …soldato, kiu ne plu atendas la ordonon, jam estas ne soldato kajuniformon li portas nur por ŝajnigado. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Premiado estas lavorto, markanta kaŝitan efikon de lapikiloj de la ordonoj. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« [pri lamongoloj-invadintoj] La veraarto de tiuj ĉirajdistoj, se paroli pri iliaj militlertecoj, konsistis en tio, ke ili sukcesisdresi grandeganamason de la plenumantoj, al kiuj ili senŝanceliĝe transdonadis la ricevatajn desupre ordonojn. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« [pri lahomo, deinfanaĝo inundita je ordonoj] Ekde la plej teneraj jaroj en li amasiĝas kaj amasiĝas la pikiloj, per kiuj klarigeblas ĉiuj strangaĵoj kajneŭrozoj de lia postavivo. Li estas devigita serĉi tiujn, sur kiujn eblos transĵeti siajn pikilojn. La tuta vivo do iĝas unu senfina serĉado de seniĝo aŭ deliberiĝo de la pikiloj. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Lasago estas la rekta stampaĵo de la origina, nehejmigita ordono. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« La pikilo aperas dum plenumo de la ordono. Ĝi apartiĝas de ĝi kaj gravuriĝas en la plenumanto same preciza bildo de la ordono. Ĝi estas eta, profunde kaŝita kaj kaŝita de lakonscio; ĝia ĉefa eco, pri kiu estis multe dirite estas ĝia kompleta senŝanĝeco. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Laamaso de la konvertiĝo formiĝas el multajindividuoj por ilia komunaliberiĝo de la pikiloj, kiam mankasespero fari tion unuope. Multe dahomoj unuiĝas kontraŭgrupo da tiuj, kiujn ili konsideras fonto de la ordonoj, pezigantaj lavivon. Se tio estassoldatoj, do ĉiuoficiro stariĝas sur loko de tiu, kiu efektive ordonis al ili. Se tio estaslaboristoj, do ĉiuentreprenisto anstataŭas tiun, por kiu ili efektive laboris.Klasoj kajkastoj en tiu ĉi momento efektive ekzistas, ili funkcias tiel, kvazaŭ ili reale konsistas elegaluloj. Leviĝintaj malsupraj klasoj unuiĝas je la totala amaso, la superaj, minacataj, ĉirkaŭitaj de superanta nombro damalamikoj, formas timiĝintajn, pretajn alfuĝogregojn. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Ekzekutisto, same kiel ĉiu alia, kiu ricevas la ordonon, staras subminaco de lamorto. Sed li liberiĝas je tiu minaco, mortigante mem. Li tuj transdonas plu tion, kio povus okazi al li, preventante tiel la sankciojn, kiuj povus lin tuŝi. Oni diras al li: vi devas mortigi kaj li mortigas. Li ne kapablas kontraŭstari tian ordonon — la ordono estas farita de tiu, kies superantanforton de agnoskas. Tio devas okazi tre rapide, kutime tio okazas tuj. Por formiĝo de lapikilo mankastempo. Sed eĉ se tempo haveblus, por formiĝo de la pikilo mankasbazo. Ĉar la ekzekutisto transdonas plu ĝuste tion, kion li ricevas. Li povas timi nenion, en li restas nenio. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Gravas klare konscii: la oficialajmurdistoj estas des pli kontentaj, ju pli da ordonoj kondukas rekte al lamorto. Eĉ lavivo de lamalliberejagardisto estas pli malfacila ol tiu de la ekzekutisto. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Estas konate, ke lahomoj, agantaj laŭ ordono, kapablas je plej terurajagoj. Kiam la fonto de la ordonoj sekiĝas kaj oni igas ilin rigardi reen al siaj faroj, ili ne rekonas la farojn, nek sin mem. Ili diras, ke ili tion ne faris kaj ne ĉiamkonsciemensogas. Eĉ kiam estas prezentitaj atestoj de la ĉeestantoj, kiam mankas duboj, ili tamen plu gurdas: tio ne povas esti, tio estis ne mi, mi ne povis tion fari. Ili penas eltrovi en si spuron de tiuj faroj kaj trovas nur blankan folion. Mirindas, kiom netuŝitaj ili sukcesis resti. Lavivo, kiun ili vivas poste, estas efektive alia vivo, neniel makulita de la antaŭaj faroj. Ili ne sentas lakulpon, nekpenton. Tiuj faroj ne iĝis parto de ilia estaĵo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Lakulpulo kulpigas ne sin mem, sed la pikilon, fremdan instancon — la veran kulpulon, kiun li ĉie portas kun si. Ju pli fremda estis al li ordono, des malpli da kulpo li sentas. La ordono plu vivas en li kiel pikilo, sed vivas estante apartigita de ĉio alia. Ĝi estas konstanta atestanto de tio, kene li faris tiujn ĉi agojn. Li mem vidassinviktimo de la ordono kaj eĉ ne supozas pri la efektivaj kaj verajeventoj. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« [pri influo de la ordono al lahomoj] En ekstremaj, feliĉe maloftaj kazoj ili ellaboras en sifatalismon kaj eĉ fieras pri si, blinde sekvante la ordonon, kvazaŭ blindiĝo estas specialavirafieraĵo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« De iu ajn flanko oni rigardu, la ordono en ĝia kompakta preta formo, kian ĝi akiris hodiaŭ rezulte de longahistorio, estas la plejdanĝera elemento de la homa kunvivado. Necesas kuraĝi kontraŭstari la ordonon, ŝanceli ĝian dominadon. Necesas serĉi la vojojn, kaj rimedojn deliberiĝo de ĝi de plejparto de lahomaro. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« [pri lareĝo] Statikeco de tiu ĉi tipo, al kiu estasmalpermesita propra transformiĝo, kvankam de ĝi eliras senfinaj ordonoj, kaŭzantaj transformiĝon de la aliaj, eniris esencon de lapotenco. Tiu ĉi imago difinas ankaŭ la nuntempajnideojn pri lanaturo de la potenco. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« La vera karakterizo de laaĵo estasnepenetrebleco. Oni povas ĝin puŝi, movi, sed ĝi ne povas ensorbi la ordonon. Sekve, lajura difino de lasklavo kiel aĵo kajposedaĵo estaserara. Li estas labesto kajposedaĵo. Apartan sklavon plej ĝuste estus kompari kun lahundo… Por la hundo, same kiel por la sklavo, ordono kajmanĝaĵo havas la saman fonton — la sinjoron, do komparo de ilia statuso kun la statuso de lainfano estas ne tiom malkonvena. Kio grave diferencigas ilin de la infano, estas ilia malkapablo al transformiĝo. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« [pri lareganto kajmilito] Kiel ajn li montru sin ekstere, lia profunda kaj sekreta bezono estas maldensigi la vicojn de propraj subtenantoj. Porliberigi lin de latimo de la ordonoj necesas ke mortu multaj el tiuj, kiuj luktas je lia flanko. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

	« Tiu, kiu volas iĝi pli forta ol lapotenco, devas lerni sentimo rigardi en laokulojn de la ordono kaj trovi la rimedon elŝiri ĝian pikilon. » — Elias Canetti, Amaso kaj potenco [1960]

« Viro venis antaŭ Rabba kaj diris al li: loka oficisto diris al mi: Iru kaj mortigu Ajnulon kaj se vi ne faros, mi mortigos vin. Rabba diris al li: Li mortigu vin kaj vi ne mortigu. Kion vi pensas, ĉu ke via sango pli ruĝas? Eble la sango de tiu viro pli ruĝas. »   « הוא כי ההוא דאתא לקמיה דרבא אמר ליה מרי דוראי אמר לי זיל קטליה לפלניא ואי לא קטלינא לך אמר ליה ליקטלוך ולא תיקטול מאי חזית דדמא דידך סומק טפי דילמא דמא דההוא גברא סומק טפי » — Gemaro (Talmudo), Pesaĥim 25b

	« Lin tuŝas nek admono, nek ordono. » — Zamenhofa proverbaro

	« Al la buŝo de "oni" neniu povas ordoni. » — Zamenhofa proverbaro

	« Hoko elsaltis, afero haltis. » — Zamenhofa proverbaro

	« Kurbiĝu hoko laŭ postuloj de l' loko. » — Zamenhofa proverbaro

• Socio

• Artikoloj kun ŝablono por temo
• Artikoloj kun ligilo al Vikipedio
• Artikoloj kun ligilo al Vikivortaro