En japana poezio, lautao[1] (japane
Jejapana lingvo, la poezia metro estas kalkulata laŭmoraoj, ne silaboj; unu silabo povas esti unu morao (se la vokalo estas mallonga kaj la finanazalo mankas) aŭ du (se la vokalo estas longa aŭ la finakonsonanto ĉeestas), kajrimo ne ekzistas. Por la utao, ĉiu verso devas konsisti el kvin aŭ sepmoraoj.
Diversaj formoj de la utao ekzistas, klasifikitaj laŭ longo:
| Nomo | Origina nomo | Metro | Priskribo |
|---|---|---|---|
| utaeto | japane | 5–7–7 | La plej mallonga formo de utao. Troviĝas en la libroManjoŝu. |
| tankao | japane | 5–7–5–7–7 | La plej ofta formo de utao |
| kapripeta utao | japane | 5–7–7–5–7–7 | Konsistas el paro de utaetoj; ofte en la formo de dialogo inter du geamantoj |
| budhopiedsigna utao | japane | 5–7–5–7–7–7 | Tankao, kun kroma sepmoraa verso ĉe la fino; nomita laŭ la monumento de la Piedsigno de la Budho (japane |
| longutao | japane | 5–7–5–7–⋯–5–7–7 | La plej longa formo de utao. La longo varias, sed la lastaj du versoj ĉiam finiĝas per po sep moraoj. La longutao estas kelkfoje sekvata de reutaoj (japane |
La formo de la utao adaptiĝis alEsperanto, kun la modifo ke la poezia metro estas kalkulata laŭ ordinaraj silaboj, nemoraoj, konforme al la fonetiko de Esperanto.
En Esperanto, la japana poetoMiyamoto Masao verkis multajn utaojn; ekzemple, lialongutao “Pri enotero (Kun du reutaoj)”[2] gajnis la Unuan premion de poezio de la Belartaj Konkursoj de laUniversala Esperanto-Asocio en 1965. Ĉi tiu longutao konsistas el 27 versoj, de kvin aŭ sep silaboj, krom la du reutaoj, kiuj estas tankaoj. Krome, Miyamoto ankaŭ tradukis utaojn en fikssilaban Esperanton; ekzemple, li tradukis serion detankaoj de la poetino Yosano Akiko (japane 与謝野 晶子) en Esperanton.[3]
Krome, ankaŭ verkistoj kielSibayama Zyun'iti,Kuroda Masayuki, kajGeraldo Mattos[4] verkis utaojn en Esperanto.