Pri la ĝenerala nociourbo estas aparta detala artikolo!
Urbego aŭgrandurbo paralele al difino de historia internacia statistika konferenco el la jaro1887 estasurbo de pli ol 100 000loĝantoj. Kvankam tia kategoriigo laŭ nombroj de loĝantoj ĉiam restos iom arbitra (ja eblus preni ankaŭ alian, simile grandan limnombron), utilas havi tian diferencigon inter pli grandaj kaj pli malgrandaj urboj.
Urbego kun pli ol 500 000 loĝantoj estas ankaŭ nomatametropolo. Tiu paĝo sekvas tiun statistikan difinon, sed pro la milionurboj la metropoloj listiĝas inter miliono kaj kvincentmil.
Notoj:
En Albanio unusola metropolo estasTirano, unusola plia urbego estasDuraso.
Fine de2008Vieno (1 681 469 loĝantoj),Graz (252 852 loĝantoj),Linz (189 528 loĝantoj),Salzburg (150 378 loĝantoj) kajInnsbruck (118 902 loĝantoj) estis la plej grandaj urboj enAŭstrio (laŭStatistik Austria).
En tiuj kvin urbegoj vivis en la jaro2008 entute 2 393 129 homoj, 34,9 % de la ŝtata loĝantaro (3-a kvarono de 2008: 8 348 233 loĝantoj[1]) loĝis en urboj kun pli ol 100 000 loĝantoj.
En Belgio statuso de urbegoj formiĝas laŭ reĝadekreto. Ili estasAntverpeno,Bruĝo,Bruselo,Charleroi,Gento,Lieĝo kajNamuro.
EnBelorusio estas unusola milionurboMinsko. Pliaj urbegoj estasHomel,Mahiljoŭ,Vicebsk,Hrodna,Bresto (Belorusio),Babrujsk,Baranaviĉi,Barisaŭ,Pinsk,Orŝa,Mazir kajSalihorsk.
En Bosnio kaj Hercegovino nur laĉefurboSarajevo estas metropolo. Pliaj urbegoj estasBanja Luka,Tuzla,Zenica kajMostar.
EnBritio, la ĉefurboLondono kajBirmingham estas milionurboj. Metropoloj estasGlasgow kajLiverpool. Urbegoj estasLeeds,Sheffield,Edinburgh,Bristol,Manchester,Leicester,Coventry,Cardiff,Bradford,Belfast,Stoke-on-Trent,Kingston upon Hull,Wolverhampton,Southampton,Reading,Plymouth,Nottingham,Derby,Northampton,Dudley,Luton,Portsmouth,Newcastle upon Tyne,Preston,Aberdeen,Norwich,Bournemouth,Sunderland,Walsall,Swansea,Swindon,Southend-on-Sea,Oxford,Poole,Dundee,Huddersfield,York,Ipswich,Blackpool,Middlesbrough,Bolton,Peterborough,Brighton,Stockport,Smethwick,Slough,West Bromwich,Cambridge,Gloucester,Newport,Rotherham,Exeter,Eastbourne,Colchester,Crawley,Sutton Coldfield,Blackburn,Cheltenham,Oldham,Chelmsford,Worcester,Gillingham (Kent),Saint Helens kajBasildon.
En Bulgario nur la ĉefurboSofio estas metropolo, eĉ ĝi estasmilionurbo. Pliaj urbegoj estasPlovdiv,Varna,Burgas,Ruse,Stara Zagora,Pleven,Dobriĉ kajSliven.
En Ĉeĥio unusola milionurbo estasPrago, pliaj urbegoj estasBrno,Ostrava,Plzeň kajOlomouc.
En Danio unusola metropolo estasKopenhago, kromaj urbegoj estasArhuzo,Odense kajAalborg.
En Estonio estas nur 2 urbegoj:Talino kajTartu.
En Finnlando unusola metropolo estasHelsinko, pliaj urbegoj estasEspoo,Tampere,Vantaa,Turku kajOulu.
En Francio unusola milionurbo estasParizo. Unusola metropolo estasMarseille. Kromaj urbegoj estasLyon,Toulouse,Nice,Nantes,Strasbourg,Montpellier,Lille,Bordeaux,Rennes,Reims,Le Havre,Saint-Étienne,Angers,Toulon,Grenoble,Nîmes,Aix-en-Provence,Dijon,Amiens,Tours,Le Mans,Limoges,Brest,Clermont-Ferrand,Villeurbanne,Besançon,Orléans,Metz,Rouen,Perpignan,Mulhouse,Boulogne-Billancourt,Caen,Nancy kajArgenteuil.
Fine de la jaro2007 kaj en2008 ekzistis 81 urbegoj enGermanio. En2006 ili estis 82.
Aliaj ok urboj en la nuntempa Germanio havis almenaŭ unufoje en la20-a aŭ21-a jarcento pli ol 100 000 loĝantojn, tiel ke ekzistas entute 90 urboj, kiuj iam estisurbego. Krome ekzistas 17 aliaj iamaj germanaj urbegoj, kiuj nuntempe situas ekster la teritorio de Germanio.
Berlino estas inter ĉiuj germanaj urbegoj, kiuj pleje perdis loĝantojn.Fine de la jaro1942 oni nombris ĉirkaŭ 4,5 milionojn da loĝantoj, kaj la urbo estis tiam la tria plej granda urbo tutmonde postNovjorko kajLondono.Meze de1945 Berlino pro ladua mondmilito jam nur havis 2,8 milionoj da loĝantoj, tio signifas perdon de 1,7 milionoj aŭ 38 % ene de nur tri jaroj.Fine de2008 oni nombris ĉirkaŭ 3,4 milionojn da loĝantoj en Berlino, tio estas, rilate al la maksimumo en1942, perdo de 1,1 milionoj aŭ 24 %.Tiel Berlino en2008 estis la53-a plej granda urbo en la mondo, sed postLondono la dua plej granda urbo en laEŭropa Unio kaj la kvina plej granda enEŭropo.
En la 80 germanaj urbegoj en2024 loĝis sume 26 771 822 homoj, kio signifas, ke 32 % de la tuta germana loĝantaro (je la 31-a de decembro 2024: 83 577 140 loĝantoj[2]) loĝis en urbegoj de pli ol 100 000 loĝantoj.
Tiuj urboj estas pli detale:
Berlino,Hamburgo,Munkeno (München) kaj ĵusKolonjo (Köln) estas milionurboj. Metropoloj estasFrankfurto ĉe Majno (Frankfurt am Main),Düsseldorf,Stutgarto,Leipzig,Dortmund,Bremeno,Essen,Dresdeno,Nurenbergo (Nürnberg),Hannover kajDuisburg. Pliaj urbegoj estasBochum,Wuppertal,Bielefeld,Bonn,Mannheim,Karlsruhe,Münster,Augsburg,Wiesbaden,Gelsenkirchen,Mönchengladbach,Aachen,Braunschweig,Kiel,Chemnitz,Magdeburg,Freiburg im Breisgau,Krefeld,Halle an der Saale,Mainz,Erfurt,Lübeck,Oberhausen,Rostock,Kassel,Hagen,Potsdam,Saarbrücken,Hamm,Oldenburg,Ludwigshafen am Rhein,Mülheim an der Ruhr,Leverkusen,Darmstadt,Osnabrück,Solingen,Paderborn,Herne,Heidelberg,Neuss,Regensburg,Ingolstadt,Pforzheim,Würzburg,Offenbach,Fürth,Heilbronn,Ulm,Wolfsburg,Göttingen,Reutlingen,Bremerhaven,Bottrop,Erlangen,Recklinghausen,Remscheid,Koblenz,Bergisch Gladbach,Jena,Salzgitter,Trier,Siegen,Moers,Gütersloh kajKaiserslautern.
En Grekio estas unusola milionurbo: la ĉefurboAteno.Tesaloniko estas metropolo,Patraso kajIraklio estas kromaj urbegoj.
En Hispanio troviĝas du milionurboj:Madrido kajBarcelono. Metropoloj estasValencia,Sevilla,Zaragozo kajMálaga.
Kromaj urbegoj estasMurcia,Las Palmas,Bilbao,Alicante,Córdoba,Valladolid,Vigo,A Coruña,Granada,Vitoria-Gasteiz,Elx,Santa Cruz de Tenerife,Oviedo,Badalona,Cartagena,Móstoles,Terrassa,Jerez de la Frontera,Sabadell,Alcalá de Henares,Pamplona,Fuenlabrada,Almería,Donostio,Leganés,Santandero,Castelló,Burgos,Alcorcón,Albacete,Getafe,Salamanca,Logroño,San Cristóbal de La Laguna,Huelva,Badajoz,Tarragona,Leono,Lleida,Marbella,Cádiz,Dos Hermanas,Mataró,Santa Coloma de Gramenet,Torrejón de Ardoz,Jaén,Algeciras,Parla,Reus,Alcobendas,Ourense kajTorrevieja.
Pli frue enHungara reĝlando la pli grandaj urboj nomiĝislibera reĝa urbo. Inter ili iom jam ne apartenas al Hungario. La sekvaj 8 urboj estas ankaŭ departementejoj, eĉ ili estas egalvaloraj aldepartemento. Nur laĉefurboBudapeŝto estas milionurbo. Metropolo ne estas. Pliaj urbegoj estasDebrecen,Miskolc,Pécs,Szeged,Győr,Kecskemét,Nyíregyháza kajSzékesfehérvár.
En Irlando estas po unu metropolo (Dublino) kaj plia urbegoCork.
En Islando estas nur unusola urbego: la ĉefurboRejkjaviko.
En Italio estas tri milionurboj:Romo,Milano kajNapolo. Estas tri metropoloj:Torino,Palermo kajĜenovo. Pliaj urbegoj estasBolonjo,Florenco,Bari,Catania,Venecio,Verono,Messina,Padovo,Triesto,Taranto,Breŝo,Prato,Reggio Calabria,Modena,Parmo,Perugia,Reggio nell'Emilia,Livorno,Cagliari,Foggia,Raveno,Salerno,Rimini,Ferrara,Sassari,Siracusa,Pescara,Monza,Bergamo,Latina,Forlì,Vicenza,Trento,Giugliano in Campania,Terni,Novara,Ancona,Bolzano kajPiacenza.
En Kosovo estas nur unusola urbego: la ĉefurboPriŝtino.
En Kroatio unusola metropolo estasZagrebo, kromaj urbegoj estasSplit kajRijeko.
En Latvio estas nur unusola metropoloRigo, pliaj urbegoj ne estas.
En Litovio unusola metropolo estas la ĉefurboVilno, pliaj urbegoj estasKaŭno (Kaunas),Klaipėda,Panevėžys kajŠiauliai.
En Moldava Respubliko estas nur unusola metropolo, tio estas la ĉefurboKiŝinevo. Pliaj urbegoj estasTiraspolo (apartenanta alĈednestrio) kajBălți, dume jamTighina perdis la statuson esti urbego.
En Montenegro estas nur unusola urbego, la ĉefurboPodgorico.
En Nederlando estas du metropoloj:Amsterdamo (la ĉefurbo) kajRoterdamo. Pliaj urbegoj estas laŭ grandojHago,Utrecht,Eindhoven,Tilburg,Groningen,Almere,Breda,Nijmegen,Enschede,Harlemo,Arnhem,Zaanstad,Apeldoorn,Den Bosch,Amersfoort,Maastricht,Dordrecht,Leiden,Zoetermeer,Zwolle,Emmen (Nederlando) kajEde.
En Nord-Makedonio estas nur unusola urbego, kiu estas la ĉefurboSkopjo.
En Norvegio unusola metropolo estasOslo, kromaj urbegoj estasBergen,Stavanger kajTrondheim.
En Pollando unusola milionurbo estasVarsovio, metropoloj estasKrakovo,Lodzo,Vroclavo kajPoznań. Pliaj urbegoj estasGdańsk,Szczecin,Bydgoszcz,Lublin,Katowice,Białystok,Gdynia,Częstochowa,Radom,Sosnowiec,Torunio,Kielce,Gliwice,Zabrze,Bytom,Olsztyn,Bielsko-Biała,Rzeszów,Ruda Śląska,Rybnik,Tychy,Dąbrowa Górnicza,Płock,Opole,Elbląg,Gorzów Wielkopolski,Wałbrzych,Włocławek,Zielona Góra,Tarnów,Chorzów,Kalisz,Koszalin,Legnica,Grudziądz,Słupsk,Jaworzno kajJastrzębie-Zdrój.
En Portugalio estas nur unusola metropoloLisbono kaj unusola plia urbegoPorto.
En Rumanio estas unusola milionurboBukareŝto, kromaj urbegoj estasIași,Cluj-Napoca,Timișoara,Constanța,Craiova,Galați,Braŝovo,Ploiești,Brăila,Oradea,Bacău,Arad,Pitești,Sibiu,Târgu Mureș,Baia Mare,Buzău,Satu Mare,Botoșani,Râmnicu Vâlcea,Suceava,Piatra Neamț,Drobeta-Turnu Severin kajFocșani.
En Rusio troviĝas 1107 urboj, el kiuj milionurboj estasMoskvo,Sankt-Petersburgo,Novosibirsk,Jekaterinburg,Niĵnij Novgorod,Samara,Kazan,Omsk,Ĉeljabinsk,Rostov,Ufa kajPermjo.
Metropoloj estasVolgogrado,Krasnojarsk,Voroneĵ,Saratov,Toljatti,Krasnodar,Iĵevsk,Jaroslavl,Uljanovsk,Barnaul,Irkutsk,Habarovsk,Vladivostok,Tjumen,Novokuzneck,Orenburg,Kemerovo,Rjazan,Nabereĵnije Ĉelni,Penza,Astrahan,Lipeck,Tomsk kajTula.
Pliaj urbegoj estasTula,Maĥaĉkala,Kirov,Ĉeboksari,Kaliningrad,Brjansk,Kursk,Magnitogorsk,Tver,Ivanovo,Niĵnij Tagil,Stavropol,Belgorod,Arĥangelsk,Ulan-Ude,Vladimir,Soĉi,Kaluga,Kurgan,Orjol,Smolensk,Vladikavkaz,Murmansk,Ĉerepovec,Ĉita,Volĵskij,Surgut,Saransk,Vologda,Tambov,Petrozavodsk,Komsomolsk,Kostroma,Sterlitamak,Nalĉik,Jakutsk,Taganrog,Bratsk,Joŝkar-Ola,Dzerĵinsk,Niĵnevartovsk,Ŝaĥti,Orsk,Angarsk,Siktivkar,Groznij,Novorossijsk,Niĵnekamsk,Starij Oskol,Bijsk,Velikij Novgorod,Prokopjevsk,Ribinsk,Engels,Blagoveŝĉensk,Norilsk,Balakovo,Petropavlovsk-Kamĉatskij,Pskov,Balaŝiĥa,Severodvinsk,Armavir,Zlatoust,Ĥimki,Podolsk,Kamensk-Uralskij,Sizranj,Novoĉerkassk,Koroljov,Juĵno-Saĥalinsk,Volgodonsk,Naĥodka,Berezniki,Mitiŝĉi,Abakan,Luberci,Salavat,Rubcovsk,Majkop,Ussurijsk,Miass,Kovrov,Kolomna,Elektrostal,Almetjevsk,Pjatigorsk,Kopejsk,Nazran,Pervouralsk,Novomoskovsk,Kislovodsk,Nevinnomissk,Ĥasavjurt,Odincovo,Dimitrovgrad,Novoĉeboksarsk,Ĵeleznodoroĵnij,Serpuĥov,Kamiŝin,Oreĥovo-Zujevo,Neftekamsk,Novij Urengoj,Murom,Neftejugansk,Ĉerkessk,Noginsk,Novoŝaĥtinsk,Ŝĉolkovo,Jelec,Novokujbiŝevsk,Derbent,Nojabrjsk,Aĉinsk,Oktjabrjskij,Kizil,Sergijev PosadSeverskArzamasObninskLeninsk-KuzneckijĴukovskijMeĵdureĉenskKiselovskUĥtaElistaArtjomBatajsk kajNovotroick.
En Serbio unusola milionurbo estasBeogrado, urbegoj estasNiš,Kragujevac kajNovi Sad.
En Slovakio urbegoj estas nurBratislavo kajKošice. Ĝis formiĝo deĈeĥoslovakio tiuj urboj apartenis al Hungara reĝlando, kie tiuj urboj estisliberaj reĝaj urboj.
En Slovenio estas du urbegoj:Ljubljano kajMariboro.
En Svedio estas unusola metropolo:Stokholmo. Pliaj urbegoj estas:Göteborg,Malmö,Upsalo kajVästerås.
Laŭ la statistikoj de lasvisa oficejo por statistiko (je la 31-a de decembro 2007)[3] urbegoj estisZuriko (358 540 loĝantoj),Ĝenevo (179 971 loĝantoj),Bazelo (163 521 loĝantoj),Berno (122 658 loĝantoj),Lausanne (119 180 loĝantoj) kajWinterthur (101 041 loĝantoj).
Ekde la 3-a de julio 2008 Winterthur laŭ informoj de la urba administracio havas 100 000 loĝantojn. Kontraŭe al la nombroj de la statistika oficejo estis nombritaj ne nur personoj, kiuj daŭre loĝas en Winterthur, sed ankaŭ tiuj, kiuj restis dum semajno.[4]
En Ukrainio milionurboj estasKijivo,Ĥarkivo,Dnipro,Odeso kajDonecko. Metropoloj estasZaporiĵo,Lvivo,Krivij Rih kajMikolajivo. Pliaj urbegoj estasMariupolo,Luhansko,Makijivka,Vinico,Simferopolo,Sebastopolo,Ĥersono,Poltavo,Ĉernihivo,Ĉerkaso,Sumio,Horlivka,Ĵitomir,Ĥmelnicko,Kamjansko,Kropivnicko,Rivno,Ĉernivco,Kremenĉuk,Ternopilo,Ivano-Frankivsk,Bila Cerkva,Lucko,Kramatorsko,Melitopolo,Kerĉo,Nikopol,Slovjansko,Berdjansko,Uĵhorodo,Alĉevsk,Severodonecko,Pavlohrad,Lisiĉansko kajEŭpatorio.
Pli detalaj informoj troveblas en artikoloGrandaj urboj de Azio.Notoj:
En Alĝerio la urboj troviĝas precipe ĉe la maro (dateno:[2] en 2024). Estas sola milionurbo: la ĉefurboAlĝero kaj 3 metropoloj:Bumerdes,Orano kajTebesa. La urbegoj estasKonstantino,Biskra,Setif,Batna,Bab Ezuar,Anaba,Sidi Bel Abes,Blida,Tiaret,Ŝlef,Borĝ Bu Areriĝ,Ŝetija,Bejaia,Skikda,El Aŝir,Suk Ahras,Ĝelfa,Muaskar,Jijel,Medea (urbo),Tizi Uzu,Beŝar,El Ued,Tlemcen,Relizane,Mostaganem,Uargla,El Eulma,Saida,Guelma,Borĝ El Kiffan,Ajn Usera,Ĥenŝela,Laghuat,Ain Beida,Barika,Um el-Buaghi kajM'Sila. (Kandidatoj estasMessad,Tugurt,Ghardaia kajBu Saada).
EnAngolo estas unusola milionurbo: la ĉefurboLuando. Metropoloj ne estas. Pliaj urbegoj estasHuambo,Lobito,Benguela,Lucapa,Kuito,Lubango,Malanje kajCabinda.
En Benino estas la unusola metropoloKotonuo, pliaj urbegoj estasPorto-Novo,Godomey kajParakou.
En Bocvano estasGaborono, kiu estas urbego, la plej granda urbo kaj ĉefurbo.
En Burkino en2006 la ĉefurboUagaduguo estas la unusola milionurbo. Tiel same unusola plia urbego estasBobo Dioulasso.
En Burundo estas unusolala urbego:Buĵumburo.
En Centrafrika Respubliko estas unusola metropolo:Bango. Tiel same unusola plia urbego estasBimbo.
En Ĉado unusola metropolo estas la ĉefurboNĵameno. Pliaj urbegoj estasMoundou kajSarh.
EnEbur-Bordo unusola milionurbo estas la iama ĉefurboAbiĝano. Metropolo estasBouaké. Kromaj urbegoj estasDaloa,Jamusukro,Korhogo,Man (Ebur-Bordo),San Pédro,Gagnoa,Divo,Anyama,Abengourou kajSoubré.
.jpg)
Jam komence de la universalahistorio laŭ laNilo formiĝis grandaj urboj. Ankaŭ nuntempe plejparto de la urboj troviĝas laŭ la Nilo. En Egiptio nun estas kvar milionurboj:Kairo,Aleksandrio,Gizo kajŜubra al Ĥejma.Port Saido,Suezo,Mansuro (Egiptio),Al-Mahalla al-Kubra,Tanto,Asjuto,Helŭano kajFajumo estas metropoloj. Pliaj urbegoj estasĤusus,Zagazigo,Ismailio,Asuano,Urbo Sesa de Oktobro,Damanhuro,Nova Kairo,Damiato,Minjo (Egiptio),Beni Suefo,Luksoro,Ŝebin el-Komo,Saŭhaĝo,Kenao,Urbo de la Deka de Ramadano,Mallavi,Hurghado,El Ariŝo,Kafr aŝ-Ŝejĥo,Bilbejs,Benho,Idku,Mersa Matruh,Matarija,Kaljub,El Havamedija,Abu Kebir,Mit Gamr,Aĥmim,Ĝarĝa,Dosouk,Samalut,Ubur,Kirdasa,Bilkas,Naserurbo,Tahta,Sinnuris,Kafr el Davvar,Manzala,Raŝido,Minuf,Aŝmun,Sinbillavejn,Magaga,Manfalut,Fakus,Kom Ombo,Beni Mazar,El-Faŝn,Talĥa,Abnub,Zifta,Abu Tig,Dejrut,Tima,Dikirnis,Ĥarga.
En Ekvatora Gvineo troviĝas du grandurboj:Batao kajMalabo.
En Eritreo la ĉefurboAsmaro estas metropolo, pliaj urbegoj ne estas.
.jpg)
En Etiopio la ĉefurboAdis-Abebo estas milionurbo, metropolo ne estas. Pliaj urbegoj estasDire-Daŭo,Adamo (Nazret),Gonder,Mekele,Dese,Bahir Dar,Ĝima (Jimma),Debre Zejit,Aŭasa kajHarar.
En Gabono estas unusola metropolo: la ĉefurboLibrevilo kaj unusola plia urbego:Port-Gentil.
En Gambio troviĝas unusola urbego, kiu ne estas la ĉefurbo:Serekunda.
EnGanao en2007 estis du milionurboj:Akrao kajKumasi. Metropolo ne estas. Kromaj urbegoj estasTamale,Sekondi-Takoradi,Ashiaman,Tema,Teshie,Cape Coast,Obuasi,Madina kajKoforidua.
EnGvineo nur la ĉefurboKonakrio estas milionurbo. Metropolo ne estas, pliaj urbegoj estasNzérékoré,Kindia,Boké,Kankan,Kissidougou,Fria,Faranah,Coyah,Guéckédougou kajMacenta. Precipe la lastaj urboj dikiĝis pro internaj militoj en la najbaraj landoj.
En Gvineo Bisaŭa la ĉefurboBisaŭo estas metropolo, pliaj urbegoj ne estas.
En Ĝibutio la ĉefurboĜibuto estas metropolo, pliaj urbegoj mankas.
En Kabo-Verdo la ĉefurboPrajo estas urbego, samtempe la plej granda urbo.
EnKameruno estas du milionurboj:Jaundeo kajDualao. Metropoloj estasGaroua kajBamenda. Pliaj urbegoj estasMaroua,Bafoussam,Kousséri,Ngaoundéré,Kumba,Loum kajNkongsamba.
EnKenjo estas unusola milionurbo:Najrobio. Unusola metropolo estasMombasa. Urbegoj aldone estasKisumu,Nakuru,Eldoret,Ruiru,Machakos,Meru,Nyeri,Kitale,Kericho kajThika.
En Respubliko Kongo estas po unu milionurbo, metropolo kaj plia urbego. Ili estas laŭvice:Brazavilo,Pointe-Noire (Kongo) kajLoubomo.
EnDemokratia Respubliko Kongo troviĝas kvar milionurboj:Kinŝaso,Lubumbaŝo,Mbuji-Mayi kajKananga. Poste sekvas tri metropoloj:Kisangani,Bukavu kajTshikapa. Pliaj urbegoj estasKolwezi,Likasi,Goma,Kikwit,Uvira,Bunia,Mbandaka,Matadi,Kabinda,Butembo,Mwene-Ditu,Isiro,Kindu,Boma,Kamina,Gandajika,Bandundu,Gemena,Kipushi,Bumba,Mbanza-Ngungu kajBeni.
En Lesoto estas unusola urbego:Maseruo.
En Liberio en2008 la ĉefurboMonrovio iĝis milionurbo, dume estas nek metropolo nek plia urbego.
EnLibio la urbegoj troviĝas precipe ĉe la maro. Estas po unu milionurbo (la ĉefurboTripolo (Libio)) kaj metropoloBengazi. Pliaj urbegoj estasMisrata,Tobruk,Sabha kajBeni Valid.
EnMadagaskaro estas unusola milionurbo: la ĉefurboAntananarivo. Metropoloj ne estas. La pliaj urbegoj estasToamasina,Antsirabe,Fianarantsoa,Mahajanga (urbo) kajToliara (urbo).
EnMalavio estas 2 metropoloj:Lilongvo kajBlantyre. Unusola plia urbego estasMzuzo.
En Malio estas unusola milionurbo: la ĉefurboBamako. Metropoloj ne estas. La pliaj urbegoj estasSikasso,Mopti kajKoutiala.
EnMaroko menciindas unueImperiaj urboj de Maroko, kiuj estas iamaj ĉefurboj. Pri ili temas diraĵo: «Por grandareĝo, granda urbo». Tiuj urboj vidiĝas laŭ grasajliteroj.
Nun estas tri milionurboj:Kazablanko,Rabat (ankaŭ nun ĉefurbo) kajFez. Estas kvar metropoloj:Marakeŝo,Agadir,Tanĝero kajMeknes. Urbegoj krome estas:Oujda,Kenitra,Tetuano,Safi,Mohamedio,Beni Mellal,Ĥuribga,El Jadida,Taza,Nador,Settat,Larache,Ksar el-Kebir,Ĥemisset,Berreŝid,Ĥenifra kajGuelmim.
EnOkcidenta Saharo estas unusola urbego:Ajuno.
En Maŭricio estas 3 urbegoj:Port-Luiso,Beau Bassin-Rose Hill kajVacoas-Phoenix.
EnMozambiko estas unusola milionurbo, kiu estas la ĉefurboMaputo. 2 metropoloj estas:Matola kajNampula. Pliaj urbegoj estasBeira,Chimoio,Nacala,Quelimane,Tete,Lichinga,Pemba (Mozambiko),Gurúè,Xai-Xai,Cuamba kajMaxixe.
En Namibio la plej granda urbo estas la ĉefurboVindhuko, samtempe unusola urbego de la lando.
EnNiĝero unusola milionurbo estas la ĉefurboNiameo. Pliaj urbegoj estasZinder kajMaradi.
EnNiĝerio estas 11 milionurboj:Lagoso,Ibadano,Beninurbo,Kano,Port Harcourt,Kaduno,Aba,Abujo,Maiduguri,Ilorin kajWarri. Metropoloj estasOnitsha,Akure,Abeokuta,Enugu,Osogbo,Ife,Zaria,Jos,Ondo,Gboko kajOwerri. Urbegoj estasJalingo,Asaba,Ijebu-Ode,Ado Ekiti,Ilesa,Oyo,Uyo,Sokoto,Minna,Kalabaro,Bauchi,Ilobu,Jimeta,Ogbomoŝo,Abakaliki,Sapele,Katsina,Gombe,Potiskum,Okitipupa,Sagamu,Makurdi,Owo,Offa,Ikire,Ikare,Ikirun,Suleja,Gusau,Agbor,Ogwashi Uku,Ekpoma,Bida,Iwo,Okene,Shaki,Iseyin,Birnin Kebbi,Otukpo,Yola,Lokoja,Ihiala,Idah,Ijebu Igbo,Mubi kajAwka.
EnReunio 2 urbegoj estas:Saint-Denis (Reunio) kajSaint-Paul (Reunio).
En Ruando estas unusola metropolo:Kigalo. Plia urbego ne estas.
EnSenegalo unusola milionurbo estas la ĉefurboDakaro. Nur duu metropoloj estas:Pikine kajTouba. Urbegoj estasGuédiawaye,Tieso,Kaolack,Mbur,Saint-Louis (Senegalo),Rufisko,Ziginĉor kajDiourbel.
En Sieraleono unusola metropolo estas la ĉefurboFritaŭno. Pliaj urbegoj estasBo kajKenema.
EnSomalio estas unusola milionurbo (la ĉefurboMogadiŝo) kaj unusola metropolo (Hargejso, ĉefurbo de disputataSomalilando). Pliaj urbegoj estasMerka,Berbera (urbo),Kismajo,Ĝamame,Baidoa kajBurco.
En Sud-Afriko estas milionurbojKaburbo,Durbano,Johanesburgo,Soweto,Pretorio,Port Elizabeth kajPietermaritzburg. Metropoloj estasBenoni,Welkom,BloemfonteinTembisa,Newcastle (Sud-Afriko) kajBoksburg. Pliaj urbegoj estasVereeniging,Orient-Londono,Krugersdorp,Botshabelo,Brakpan,Richards Bay,Emalahleni,Centurion (Sud-Afriko),Uitenhage,George (Sud-Afriko),Embalenhle,Vanderbijlpark,Somerset West,Alberton,Vryheid,Middelburg (Mpumalanga),Paarl,Virginia (Sud-Afriko),Kimberley (Sud-Afriko),Carletonville,Klerksdorp,Epumalanga,Midrand,Springs,Orkney (Sud-Afriko),Nigel,Westonaria,Bethal,Queenstown (Sud-Afriko),Delmas,Bisho,Worcester (Sud-Afriko),Emnambithi,Polokwane,Kutlwanong,Piet Retief,Randfontein,Kroonstad,Brits,Dundee (Sud-Afriko),Phuthaditjhaba,Mbombela,Bela-Bela,Bethlehem (Sud-Afriko),Upington,Grahamstown,Bothaville,Potchefstroom,Barberton,Phalaborwa,Parys,Stellenbosch,Rustenburg,Stilfontein kajMokopane.
EnSudano estas triopo, kiuj estas milionurboj:Omdurman, ĉefurboKartumo kajNorda Ĥartumo, eĉ ili estasduoblaj urboj, sed pli precize trioblaj urboj. Metropoloj estas:Sudanhavenurbo kajKassala. Pliaj urbegoj estasKosti,Njalo (urbo),El Obeid,Vad-Medani,Gedaref,Al Faŝir,Rabak,Ed Dueim,Genejna,Ed Damazin,Al Managil,Sennar,Ed Dueim,Atbarah,Ed Damer,En Nahud kajHalfa al Jadidah.
EnSud-Sudano nur la ĉefurboĜubao estas metropolo. Urbegoj estasBor (Sud-Sudano),Rumbek,Vav,Malakal,Jej kajJambio.
En Svazilando estas unusola urbegoManzini, kiu ne estas la ĉefurbo.
EnTanzanio estas unusola milionurboDaresalamo. Metropoloj ne estas. Pliaj urbegoj estasMwanza,Zanzibaro (urbo),Arusha,Babati,Mbeya,Morogoro,Tanga,Dodomao (ĉefurbo),Kigoma,Moshi,Tabora,Songea,Musoma,Shinyanga,Iringa kajMtwara.
En Togolando la ĉefurboLomeo estas metropolo, pliaj urbegoj estasSokodé kajKara.
EnTunizio ne estas milionurbo. Unusola metropolo estas la ĉefurboTunizo. Pliaj urbegoj estasSfakso,Arjana,Sousse,Ettadhamen-Mnihla,Kajruano,Gabes kajBizerte.
En Ugando unusola milionurbo estas: la ĉefurboKampalo. Metropoloj ne estas. Pliaj urbegoj estasGulu kajLira (urbo).
EnZambio unusola milionurbo estas: la ĉefurboLusako. Metropoloj ne estas. Pliaj urbegoj estasKitwe,Ndola,Kabwe,Chingola,Mufulira,Livingstone,Luanshya kajKasama (Zambio).
En Zimbabvo unusola milionurbo estas la ĉefurboHarareo. Unusola metropolo estasBulawayo. Urbegoj estasChitungwiza,Mutare,Gweru,Epwort kajKwekwe.
Pri tio estas detala, aparta artikoloGrandaj urboj de Ameriko!
Pri tio estas detala, aparta artikoloGrandaj urboj de Oceanio!