Triceratopo[1] (science:Triceratops) estas genro de herbovorajdinosaŭroj el familioceratopedoj (Ceratopsidae) vivintaj dum la malfruamastriĥtia etapo de la malfruakretaceo, antaŭ 68 ĝis 65 milionoj da jaroj, en regiono kiu nun apartenas Nordameriko. Ĝi estis unu el la lastaj dinosaŭroj aperintaj antaŭ la grandakretacea-tercia formorto-evento.[2] Genra nomo devenas deantikva greka lingvo kie esprimo signifis „tri-korn-vizaĝo”. Kun granda osteca krispo kaj tri kornoj sur sia kvar-krura korpo, elvokante komparojn kun la modernarinocero, triceratopo estas unu el la plej rekonataj dinosaŭroj.
La besto vivis en la sama biomo kuntiranosaŭro kaj estis ties predo. Ne estas certa ĉu ambaŭ dinosaŭroj vere batalis unu la alia tiel kiel oni prezentaj en popularigaj bildoj kaj filmoj (kiel Jurassic Park).
Preciza loko de genro inter aliaj ceratopedoj estas diskutata inter paleontologoj. Hodiaŭ oni akceptas ke ekzistaj du specioj:T. horridus iT. prorsus kvankam aliaj specinomoj estis proponataj.
Krome laŭ esploroj publikigitaj en 2012 jaroTorosaurus (el grupoMarginocephalia) ankaŭ estis matura formo de triceratopo.[3][4] Antaŭe oni estis opinio keTorosaurus estis aparta genro. Nova opinio ne estas akceptita laŭ ĉiuj sciencistoj, ekzemple laŭ sciencistoj el Yale Daniel Field kaj Nicholas Longrich.[5][6].
Genro unue estis skribita en 1889. Poste oni trovis multaj restaĵoj, inkluzive almenaŭ unu kompleta skeleto. EnHell Creek Formation (geologia formacio en Usono) nur en unua jardeko de 21-a jarcento trovis 47 kompletaj aŭ fragmentaj kranioj. Oni malkovris uloj en diversaj etapoj de vivo, de ĵus eloviĝitaj ĝis plenkreskaj.
Funkcio de osta krispo kaj tri grandaj kornoj sur vizaĝo longe kaŭzis multaj diskutoj intersciencistoj. Tradicia vidpunkto konsideras ili por defendi kontraŭ predanto. Nuntempe aperis ideo ke ili estis por identigi individuan ulon, ŝerci reproduktajn partnerojn, kaj atingi dominantaj pozicioj en grego simile kielramuroj kaze de cervedoj ĉar oni trovis sangan vaskulon sur ostoj de kranio de Ceratopsidae. Tio estus pli verŝajna seTorosaurus montriĝus matura formo de triceratopo. En tiu ĉi kazo la distingaj porTorosaurus tubero (kvazaŭ „fenestroj”) aperis nur post maturiĝo de ulo farante la krispo pri taŭga por impone prezentiĝi ol por batalo.
↑[1], Longrich NR, Field DJ (2012) Torosaurus Is Not Triceratops: Ontogeny in Chasmosaurine Ceratopsids as a Case Study in Dinosaur Taxonomy. PLoS ONE 7(2): e32623. doi:10.1371/journal.pone.0032623.
