Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltu al enhavo
Vikipedio
Serĉi

Rusoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Rusoj
Flago
etnopopolo • laŭnacia nomo
orient-eŭropanoj
orientaj slavoj
Suma populacio
137 milionoj
Rusio Rusio: 115,889,000[1]
Ŝtatoj kun signifa populacio
Ukrainio Ukrainio8,334,000[2]
Kazaĥio Kazaĥio4,480,000[3]
Belorusio Belorusio1,142,000[4]
Usono Usono750,000[5]
Uzbekio Uzbekio700,000[6]
Kirgizio Kirgizio604,000[7]
Latvio Latvio556,422[8]
Moldavio Moldavio500,000[9]
Estonio Estonio345,000[10]
Litovio Litovio220,000[11]
Germanio Germanio178,600[12]
Azerbajĝano Azerbajĝano144,000[13]
Turkmenio Turkmenio142,000[14]
Francio Francio115,000
Unuiĝinta ReĝlandoUnuiĝinta Reĝlando100,000[15]
Argentino Argentino100,000
Kanado Kanado98,245[16]
Taĝikio Taĝikio68,200[17]
Kartvelio67,671[18]
Aŭstralio Aŭstralio60,200[19]
Paragvajo Paragvajo55,000[20]
Kubo Kubo50,200[21]
Hispanio Hispanio42,585[22]
Finnlando Finnlando33,401[23]
Rumanio Rumanio30,000[24]
Ĉeĥio Ĉeĥio24,549[25]
Italio Italio20,459[26]
Ĉinio Ĉinio15,600[27]
Bulgario Bulgario15,595[28]
Armenio Armenio14,660[29]
Svedio Svedio8,900[30]
Lingvo(j)
Rusa lingvo, multaj ankoraŭ parolas per iaj aliajlingvoj de Rusio
Religio
Rusa Ortodoksa Eklezio, malgranda parto de rusoj estasprotestantoj
vdr
Rusaj junulinoj en kampara regiono ĉe rivero Ŝeksna, foto fare de Prokudin-Gorskij. Komenco de la 20-a jc.
Tri generacioj de rusoj en unu foto. Videblas, ke pli junaj personoj estas vestitaj pli okcidentece. Uralo, komenco de la 20-a jc.

Rusoj estasorient-slavaetno, ĉefloĝantoj deRusio (120 mln, ĉirkaŭ 80%). Loĝas ankaŭ en la teritorio de la eksaRusia Imperio:Ukrainio (11,35 mln),Kazaĥio (6,23 mln),Uzbekio (1,65 mln),Belorusio (1,34 mln),Kirgizio (0,91 mln),Latvio (0,90 mln),Moldavio (0,56 mln),Estonio (0,47 mln),Azerbajĝano (0,14 mln),Taĝikio (0,38 mln),Uzbekio; krom tio ankaŭ enUsono (1,2 mln),Kanado,Mongolio,Turkmenio,Ĉinio kaj aliloke.

Ĝeneralaĵoj

[redakti |redakti fonton]

Antropologie rusoj reprezentas diversajn tipojn de la grandaeŭropida raso. La loĝantoj de centra Rusio havas fortan ĉeeston de fin-ugraj elementoj de vestaĵo kaj ĉiutaga vivo, proksime al mordovaj (indiĝena populacio kiu vivis ĉi tie long antaŭ la alveno de la slavoj en la 12-a jarcento). Ili parolas en larusa lingvo, ilin kunligas komuna historio kaj kulturo. La plej disvastiĝinta religio estasorienta ortodoksismo, multaj estasateistoj.

  • Memnomo:русские [ruskije];
  • Totala kvanto: 146,5 mln (1992).

Plejparto de rusoj loĝas en la centra, suda kaj nord-okcidenta parto de eŭropa Rusio kaj enUralo. Laŭ datumoj de la jaro2002, inter la subjektoj deRusia Federacio la plej altan rilatumon de rusoj havasVologda provinco (96,56%). La rilatumo de rusoj superas 90% en 30 subjektoj de la federacio: ĉefe estas regionoj de Centra kaj Nord-Okcidenta federaciaj distriktoj kaj en la sudaSiberio. La malplej granda rilatumo de rusoj (malpli ol 5%) estas enĈeĉenio,Dagestano kajInguŝio.

Laŭ specialecoj de la lingvaĵo kaj ĉiutaga vivo oni distingas du aŭ tri grandajn etnografiajn subgrupojn de rusoj:

  • la norda odira (viduodiro);
  • la suda adira (viduadiro);
  • kaj la meza, kiu kunigas trajtojn de la du listigitaj.

La limo inter la norda kaj la suda subgrupoj trairas proksimume laŭ la linioPskovTverMoskvoNiĵnij Novgorod.

Kelkaj esplorantoj (D. N. Uŝakov, D. K. Zelenin ka.) nomis tiujn subgrupojn apartaj etnoj kun koincidanta memidentigorusoj, inter kiuj aperis la tria, surbaze de kiu procezas la unuiĝo de la lingvo kaj de la tuta rusa kulturo.

Dum la lastaj jardekoj pro interna migrado kaj ankaŭ pro la disvastiĝo deradio,televido kaj mezlerneja edukado la diferencoj inter la etnaj subgrupoj kaj iliaj dialektoj preskaŭ malaperis, temas pri malgravaj prononcaj diferencoj ks.

Pri specialaj etnaj subgrupoj de rusoj vidu ankaŭ:kozakoj,molokanoj ka.

Rusoj en la teritorioj de la eksa Sovetunio

[redakti |redakti fonton]

En Rusio la rusoj plu konsistigas la plejmulton, sed en iuj regionoj ilia procentaĵo draste falis, ĉefe enKaŭkazo. EnInguŝio rusa loĝantaro oble malkreskis kaj nun estas inter la plej etaj en Rusio, komparebla nur kun tiu enĈeĉenio.

Antaŭ la aliigo deKrimeo ene de Rusio okazinta en marto de2014, estis en Ukrainio kie loĝis pli da rusoj ekster Rusio nome 7 866 275 el totalo de 45 469 800 ukrainaj civitanoj, kio estas ĉirkaŭ la 17,3%, kun ĉefaj teritorioj en Krimeo, Donecko kaj Lugansko[31]. Dua loko estasKazaĥio, kun 3 712 000 el totalo de 17 099 000 kazaĥaj civitanoj, kio estas 22%, eĉ pli alta ol en Uktainio (Vidu artikolonRusoj en Kazaĥio). Same kiel okazis ĉe Krimeo, ankaŭ en Kazaĥio plej parto de rusoj loĝas en nordaj teritorioj kiuj iam estis el Rusio, parto el kiuj estis interŝanĝitaj inter Kazaĥio kaj Rusio en 1924.[31]

Laŭ nombro de loĝantoj sekvasBelorusio kun 1 420 211 el totalo de 9 468 074, tio estas 15%, kaj Uzbekio kun 1 200 000 el totalo de 30 183 400, tio estas ĉirkaŭ 2,2%. Tamen laŭ procentaĵo sekvasLatvio, kie loĝas 802 000 rusoj el totalo de iom pli ol 2 milionoj da loĝantoj, tio estas alta 40%, kio jam okazigis politikajn problemojn kaj apartisman movadon, same kiel en la najbaraEstonio. Larusa lingvo ne estas oficiala en Latvio, dum enKirgizio, kun nur 7%% da rusoj ja estas oficiala.[31]

Speciala kazo estas la pli ol 200 000 rusoj deMoldavio, fakte ĉeĈednestrio, teritorio sendependa "de facto", kies estroj jam foje petis aliigon al Rusio. Tiuj rusoj estus ĉirkaŭ 6% el la totalo de moldavaj civitanoj.[31]

Vidu ankaŭ

[redakti |redakti fonton]

Referencoj

[redakti |redakti fonton]
  1. (2002 census)
  2. (2001 census)
  3. (1999 census)
  4. (1999)
  5. (1990 estimate)
  6. (2005)
  7. (1999)
  8. (2011)
  9. (2004)
  10. (2007)
  11. (2001)
  12. (2003)
  13. CIA - The World Factbook
  14. BBC NEWS | Asia-Pacific | Russians left behind in Central Asia
  15. [1]
  16. (2006)Canadian Census figures
  17. (2000)
  18. (2002 census)
  19. [2]
  20. (2005)
  21. Créditos
  22. (2005 census)
  23. (2002 census)
  24. Informatii utile | Agentia Nationala pentru Intreprinderi Mici si Mijlocii
  25. (2008 census)
  26. (2006 census)
  27. (2000 census)
  28. (2002 census)
  29. (2002 census)
  30. Joshua Project - Ethnic People Groups of Sweden
  31. 31,031,131,231,3Rafael M. Mañueco,La cuña de Putin en al antiguo imperio,Hoy, 23.03.14, paĝo 40.

Eksteraj ligiloj

[redakti |redakti fonton]


Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Rusoj&oldid=9111355"
Kategorioj:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp