Paul Marie VERLAINE nomitaPaul Verlaine, esperanteVerleno[1] (naskiĝinta enMetz je la30-a de marto1844 kaj mortinta enParizo je la8-a de januaro1896) estisfrancapoeto, estro de lasimbolisma poezio kaj ladekadenca movado. Li estas konsiderata unu el la plej grandaj reprezentantoj de laFin de siècle en internacia kaj franca poezio.
La familio de Verlaine apartenas al laetburĝaro : lia patro same kiel tiu deRimbaud, estis armea kapitano. Li studis en Parizo kaj fariĝis dungito de la Urbodomo. Li frekventas la parizajnkafejojn kaj salonojn kaj en 1866 kunlaboras en la unuaParnasse contemporain (viduParnasa skolo) kaj publikigas laPoèmes saturniens. Oni tie sentas influon deCharles Baudelaire, dum jam anonciĝas "la strebo al Esprimado, al redonita Sento" (laŭ letero alMallarmé skribita la 22-an de novembro 1866) kiuj karakterizas lian plej bonan poezion. En1869, laFêtes galantes (Galantaj festoj), fantaziaĵoj elvokante la 18-an jarcenton deWatteau, konfirmas ĉi orientiĝon. En 1870 Verlaine edziĝas al Mathilde Mauté por kiu li estas ĵus publikigintaLa Bonne Chanson.
En 1871Arthur Rimbaud aperas en lia vivo kaj perturbas la burĝan komforton en kiu li estis instaliĝinta. Verlaine forlasas sian edzinon kaj sekvas Rimbaud enAnglio kajBelgio. Dum tiu vojaĝo li verkasRomances sans paroles. En 1873 dum disputo inter ambaŭ amantoj li vundas Rimbaud per du kugloj kaj estas kondamnita por dujara mallibero kiun li pasigas enBruselo kajMons. Tie li ekscias ke lia edzino petis kaj atingis ke ili estu "korpe disigitaj". Verlaine tiam konvertiĝas alkatolikismo : el tio fontas lia verkoSagesse (Saĝo). Elkarceriĝinte li denove iras al Anglio kaj sekve alRethel kaj tie instruas.
En1884, li publikigas eseon pri tri « malbenitaj poetoj » (Stéphane Mallarmé,Tristan Corbière,Arthur Rimbaud) kiu kontribuas famigi lin. Kun Mallarmé, li estas konsiderata kiel majstro kaj antaŭulo de lasimbolistaj poetoj kaj de la dekadentoj. De1887, dum li pli kaj pli famiĝas, li enfalas en la plej aĉan mizeron. Liaj lastaj literaturaj verkoj estas pure enspezigaj. En tiu tempo li pasigas sian tempon ĉu en kafejoj ĉu en hospitalo. En1894, li estas kronita« Prince des Poètes » (Princo de la poetoj) kaj ekricevasstipendion. Frue elĉerpita li mortis en Parizo en1896 52-jara. La tagon post lia entombigo, pluraj ĵurnaloj raportas strangan eventon : en la nokto post la entombigo, la statuo de la Poezio je la pinto de laOpero perdis brakon kiu falis kun laliro kiun ĝi tenis precize en la loko kie la funebra veturilo de Verlaine estis ĵus pasinta ...
| Chanson d'automne | Aŭtuna kanto |
|---|
| Les sanglots longs des violons de l’automne blessent mon cœur d’une langueur monotone. Tout suffocant et blême, quand sonne l’heure, je me souviens des jours anciens et je pleure. Et je m’en vais au vent mauvais qui m’emporte deçà, delà, pareil à la feuille morte. | Dum ĝeme-sona, La violona aŭtuna spir', Premiĝas koro De monotona Sopir'. Iĝante pala Ĉe la metala Horo-sonor', De l' rememoro Iras kun ploro Mi for. La vento blovas Kaj for min ŝovas, Kaj estas mi, Kiel falinta Kaj flaviĝinta Foli'. |
- Poèmes saturniens (1866)
- Les Amies (1867)
- Fêtes galantes (1869)
- La Bonne chanson (1870)
- Romances sans paroles (1874)
- Sagesse (1880)
- Jadis et naguère (1884)
- Amour (1888)
- Parallèlement (1889)
- Dédicaces (1890)
- Femmes (1890)
- Hombres (1891)
- Bonheur (1891)
- Chansons pour elle (1891)
- Liturgies intimes (1892)
- Élégies (1893)
- Odes en son honneur (1893)
- Dans les limbes (1894)
- Épigrammes (1894)
- Chair (1896)
- Invectives (1896)
- Biblio-sonnets (1913)
- Oeuvres oubliées (1926-1929)
- Les Poètes maudits (1884)
- Louise Leclercq (1886)
- Les mémoires d'un veuf (1886)
- Mes hôpitaux (1891)
- Mes prisons (1893)
- Quinze jours en Hollande (1893)
- Vingt-sept biographies de poètes et littérateurs (aperintaj en "Les Hommes d'aujourd'hui")
- Confessions (1895)
- Romances sans paroles, sekvata deCellulairement, Le Livre de poche (2001)ISBN 2-253-16075-X
- Paul Verlaine,Correspondance générale : [Tome] I, 1857-1885 (kolektita, prezentita kaj anotita de Michael Packenham).Paris : Fayard,2005. 16 x 24 cm. 1 122 paĝoj.ISBN 2-213-61950-6
- La samseksemaj erotikaj poemoj de Verlaine estis ĵus reeldonitaj (redaktita kaj alnotita de Steve Murphy, kun pluraj poemoj antaŭe publikigitaj en revuoj sed en neniu kolekto) deHombres, kolekto "Classiques H&O poche", Béziers :H&O, 2005. 10,8 x 17,8 cm. 128 paĝoj.ISBN 2-84547-107-6
