| Nacia Prisana Servo de Britio | |||||
|---|---|---|---|---|---|
_logo.svg){kind=logo} | |||||
national health service(en) informa sistemo  | |||||
| Komenco | 5-a de julio 1948vd | ||||
| Antaŭe | National Radium Trustvd | ||||
| Lando(j) | Unuiĝinta Reĝlandovd | ||||
| |||||
| Retejo | Oficiala retejo | ||||
Aug2005.jpg)
La Nacia Prisana Servo de Britio -angle simpleNational Health Service, mallongeNHS – estas tegmenta termino de la plurparta ŝtata prisana servo de laUnuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Nord-Irlando (en Esperanto kutime mallongataBritio).
Ĝi konsistas el kvar memstaraj organizaĵoj:
La servo aŭ fakte la kvar sendependaj servoj en 1948[1][2] post laDua Mondmilito fondiĝis fare de la tiama ministro pri sanoAneurin Bevan surbaze de tiutempa scienca raporto deWilliam Henry Beveridge, kiu tre postulis tian ŝtatan servon. La servoj financiĝas per ŝtataj impostoj (kaj ne kiel en aliaj landoj per financoj de devigaj aŭ libervolaj prisanaj asekuroj) kaj ofertas al ĉiu persono loĝanta en Britio medicinan servon (trovon de medicinaj diagnozoj kaj realigon de medicinaj terapioj) en "unua sektoro" (familiaj kuracistoj) kaj "dua sektoro" (malsanulejoj). Vojaĝantoj el laEŭropa Unio respektive el laEŭropa Ekonomia Areo en medicine urĝaj situacioj same havas rajton de senkosta medicina servo.
Internacie, aparte en la germanlingvaj landoj de centra Eŭropo, la Nacia Prisana Servo havas tendence negativan renomon; tion precipe kaŭzas la ofte longa atendaj periodoj antaŭ medicinaj terapioj en malsanulejoj, kaŭzitaj pro manko de fakaj kuracistoj.[3]
La postdiploma plueduko de la kuracistoj en Britio dum la lastaj jaroj profunde ŝanĝiĝis. Registara programo tiucela, nomata MMC (angleModernising Medical Careers, do "modernigante medicinajn karierojn")[4] renkontis fortajn protestojn inter la kuracistoj de Britio.
La ekde majo 2010 reganta ĉefministro de BritioDavid Cameron klopodas realigi reformon de la sistemo, kiun li mem nomis la "plej radikalan reformon de la Nacia Prisana Servo ekde jardekoj". Celo estu malebligi plian kreskon de la prisana servo, malaltigi la kostojn de ĉiujare laŭ la stato de 2011 x miliardoj da britaj pundoj (115 miliardoj da €) ĝis la jaro 2015 je malkresko de po jaro x miliardoj da pundoj (18 miliardoj da €) kaj ĉefe reorganizi la administradon de la servo, kiu ĝis tiam direktigis la disdonon de la financoj al la unuopaj servaj unuoj.
Laŭ la planoj la reformoj celas forigi 24 000 laborlokojn en la antaŭaj regionaj administraj unuoj de la servo. Anstataŭe familiaj kuracistoj rekte ricevu monon el centra ŝtata buĝeto de sume 80 miliardoj da britaj pundoj (x milardoj da €). La familiaj kuracistoj mem serĉu la plej taŭgan hospitalon por siaj pacientoj kaj mem pagu la hospitalajn terapiojn el sia buĝeto. Per tio plifortiĝu la konkurenco de ŝtataj kaj privataj medicinaj servoj.
