Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltu al enhavo
Vikipedio
Serĉi

Lidia Ligęza

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.
Lidia Ligęza
Persona informo
Naskiĝo1-an de januaro1942 (1942-01-01) (83-jaraĝa)
en Nowy Sącz
LingvojEsperantovd
ŜtatanecoPollandoRedakti la valoron en Wikidatavd
Alma materJagelona UniversitatoRedakti la valoron en Wikidatavd
Profesio
OkupoesperantistoRedakti la valoron en Wikidatavd
vdFonto:Vikidatumoj
vdr

Lidia LIGĘZA (naskiĝis en 1942 enNowy Sącz)pola esperantistino,filologo, poetino,tradukistino,verkistino de libroj en Esperanto.

Biografio

[redakti |redakti fonton]

Ŝi studis filologion ĉe laJagelona Universitato enKrakovo. En1991 ŝi magistriĝis pri historio de literaturo. Sian magistran laboraĵon "La folklora bazo deKlecht Polskich" (Slavaj Fabeloj) deBolesław Leśmian" ŝi publikigis en la scienca revuoPamiętnik Literacki. Ŝi ankaŭ estas aŭtoro de pluraj publikigitaj sciencaj disertaĵoj pri folkloro en la pola literaturo, inkl. pri la verko deTadeusz Nowak[1].

Ŝi laboris en la Filologia Fakultato de la Jagelona Universitato kiel asistantino de profesoro Kazimierz Wyka[2], kaj ekde1983, kiel vic-direktorino de la Muzeo deStanisław Wyspiański, filio de la Nacia Muzeo en Krakovo[3], okupiĝante pri la literatura kaj pentroarta verko de ĉi tiu elstara pola modernisto[4].

Esperanto

[redakti |redakti fonton]

Lidia esperantistiĝis en1961. Kiel studento de la Jagelona Universitato, ŝi ĉeestis la Esperanto-lingvan kurson gviditan de prof.Mieczysław Sygarski. Ŝi instruis la internacian lingvon en altlernejaj kursoj kaj internaciaj feriadoj, i.a. dum la Vroclavaj Internaciaj Feriadoj "Ora Pola Aŭtuno" enMiędzygórze, organizita de laPola Esperanto-Asocio enVroclavo. Ŝi estis prezidantino de la Vojevodia Esperanto-Klubo ĉe la Krakova KulturdomoPałac pod Baranami (Palaco sub Ŝafoj).

Ĝis1983 ŝi estis redakciano de la revuoPola Esperantisto, kunlaborinte al ĝia kresko de kluba revuo al kultura interetna publikigaĵo[4].

De1987 ŝi estis lektorino de Esperanto en la Jagelona Universitato kaj Medicinista Akademio. Ŝi laboris ankaŭ kiel lekciantino en vintraj kaj someraj lernejoj por studentoj deKielce en Św. Katarzyna kaj por grandpolujaj studentoj enToruń.

En1991 Lidia akiris ĉe laAkademio Internacia de Sciencoj (AIS) enSan Marino la titolon de magistrino pri homsciencoj kaj poste ricevis titolon de docentino. Depost1995 ŝi estis ankaŭ profesorino de tiu akademio.

Ekde1996 ŝi estis prezidanto de Krakova Esperanto-Societo kaj kunredaktoro de la klubo bulteno"Apudvistula Bulteno" . Ŝi laboras kieldocento priEsperanto-literaturo en la postbakalaŭrajEsperantologiaj Studoj en laUniversitato Adam Mickiewicz en Poznano, sub gvido de prof.Ilona Koutna.

En20082010, ŝi kunlaboris kun la tradukistoTomasz Chmielik pri la eldonado de la sendependa kvaronjara revuo"Spegulo"[5].

Verkaro

[redakti |redakti fonton]

Ŝi estas aŭtorino de kelkaj sciencaj publikaĵoj pri folkloro en la pola literaturo i.a. pri verko de Tadeusz Nowak, kaj pri modernismo en tiu sama beletro.

Originala verkaro

[redakti |redakti fonton]
  • Aleo aŭtuna. Poemaro en Esperanto, Krakovo 1987, Krakovo: memeldono, 1987, kun postparolo deTyburcjusz Tyblewski. Ĝi enhavas ŝiajn unuajn poemojn, unue publikigitajn enPola Esperantisto.
  • Mia eno. Poemoj originalaj kaj tradukitaj, Krakovo: Behemot, 1996
  • Limerikoj, Bielsko-Biała: Kleks, 1999
  • Promene tra centro de Krakovo. Gvidlibreto, Krakovo 2008, 2-a eld. 2009
  • Legende pri Krakovo, Krakovo, 2008
  • Klaĉe pri Krakovo, Krakovo, 2008
  • Pasintaj kaj nuntempaj polaj kutimoj, Krakovo, 2010
  • Epizodoj/Epizody (dulingve preparitaj originalaj poemoj), Bjalistoko, 2012

Tradukarto

[redakti |redakti fonton]

Ŝi tre abunde tradukis el lapola alEsperanto, turnante sian atenton al modernaj aŭtoroj kaj specialiĝante pri la nuntempa pola poezio[6]. Krome, ŝi aŭtoris kvar antologiojn kun infanliteraturo en Esperanto. La plej ŝatataj temoj de Lidia estas tre diversaj, de naturo ĝis homaj aferoj (morto, senespero, sekso...).

Ŝi estastradukistino al Esperanto, kaj specialiĝas pri la nuntempa pola poezio. Ŝi tradukis ĉirkaŭ 650 poemojn de elstaraj polaj nuntempaj poetoj, inkluzive deKonstanty Ildefons Gałczyński,Zbigniew Herbert,Stanisław Wyspiański kajWisława Szymborska[7].

"Pola Esperantisto" publikigis siajn artikolojn pri la laboro de famaj polaj verkistoj . En la prestiĝa serio "Oriento - Okcidento" n-ro 50 de Universala Esperanto-Aoscio, estis eldonita en 2015 granda volumo kun poemoj deWisława SzymborskaMi inventas la mondon (mi pensas la mondon), el kiu ŝi tradukis grandan parton al Esperanto. Ŝi ankaŭ esperantigis du teatraĵojn deWitkacy:En malgranda grandbieno (pole: W małym dworku) kajLa Ŝuistoj[4] (pole:Szewca). La ŝusitoj estas dramo en kiuWitkacy (Witkiewicz) prezentis bildon de la estonta socio, ankaŭ montrante siajn katastrofajn sentojn pri ĝi. La dramo estas anstataŭaĵo de la ideo de la verkisto pri la mekanizado de la socio kaj la posta kolapso de lacivilizo, ĝi estas kritiko derevolucio,kapitalismo,komunismo kajfaŝismo .

Tradukoj

[redakti |redakti fonton]
  • La vojo al revoj (antologio de la lernanta poezio pole, france kaj Esperante), elektis Grażyna Maszczyńska-Góra, Krakovo, 1993
  • La poeziaj pejzaĝoj (albumo de junularaj poezio, pentroarto kaj fotoarto kun tradukoj en la francan, anglan kaj Esperanton), elektis G. Maszczyńska-Góra, Olimpia Napolska-Kolarz, Krakovo, 1996
  • Insulo de la milo da ridetoj (prozaj fabeloj de la junaj verkistoj tradukitaj en la francan kaj Esperanton), elektis G. Maszczyńska-Góra, Krakovo, 1996
  • Lidia Żukowska:La sonĝo nefinita. Kuntradukis Andrzej Kołpanowicz, Krakovo, 1998
  • Krakovo en suno, nebulo kaj poezio (antologio de la infana kaj junulara poezioj), elektis G. Maszczyńska-Góra, Krakovo, 2000
  • Johano Paŭlo la 2-a:La roma triptiko, Krakovo, 2006
  • Lidia Żukowska:Nesklavigita aŭtuno. Idalia kaj Bonfilo (originala poemo kun tradukoj en la germanan, anglan kaj Esperanton), Krakovo, 2006, 2-a eld. 2007
  • Danuta Perier-Berska:Matenmanĝo sur Venuso kaj aliaj versaĵoj, Krakovo, 2008
  • Wendy Heller:Lidia. Życie Lidii Zamenhof (traduko al la pola de la angla originaloLidia. The Life of Lidia Zamenhof. Daughter of Esperanto kaj de la Esperanto-traduko de Bernhard Westerhoff), Bydgoszcz, 2009
  • Podlaĥia antologio (Antologia podlaska), kuntradukisTomasz Chmielik,István Ertl, Bjalistoko, 2009
  • Jan Leończuk:Mi forgesis vin miaj arboj (Zapomniałem was moje drzewa), kuntradukis T. Chmielik, Bjalistoko, 2010
  • Zbigniew Patryk:ĉio en ordo (wszystko w porządku), kuntradukis T. Chmielik, Bjalistoko, 2011
  • Felicja Raszkin-Nowak:Mia stelo (Moja gwiazda), tradukis T. Chmielik, versaĵojn esperantigis L. Ligęza, Bjalistoko, 2011
  • Bajram Karabolli:Polino, tradukis en Esperanton Bardhyl Selimi, kaj en la polan T. Chmielik, L. Ligęza, Bjalistoko 2012
  • Małgorzata Iwanowicz:La blanka muso (Biała mysz; poeziaj miniaturoj), Bjalistoko, 2013
  • Julian Tuwim:La balo en opero (Bal w operze), Lodzo – Krakovo, 2013
  • Kiel dono de la mano (Jak podanie ręki; antologia poezji członków Związku Literatów Polskich w Poznaniu / poezia antologio de membroj de la Asocio de Polaj Verkistoj en Poznano), Poznano, 2013
  • Wisława Szymborska:Mi inventas la mondon (Obmyślam świat). Serio „Oriento-Okcidento” n-ro 50, sub aŭspicioj de la Universala Esperanto-Asocio. Diversaj tradukintoj, plimulton da poemoj esperantigis L. Ligęza, Bjalistoko, Đurđevac, Krakovo, Świdnik, 2015
  • Ŝuistoj, teatraĵo en tri aktoj, (trad.) Lidia Ligęza, Tomasz Chmielik, Walter Żelazny, eld. Bjalistoka Esperantista Societo, 2021.

Eksteraj ligiloj

[redakti |redakti fonton]

Referencoj

[redakti |redakti fonton]
  1. (pl)Lidia Ligęza. Muzeum Pana Tadeusza.
  2. Ligęza, Lidia 1987:Aleo Aŭtuna. Krakovo: la aŭtorino.
  3. Pleadin, Josip 2006:Ordeno de Verda Plumo. Leksikono pri Esperantlingvaj Verkistoj. Đurđevac: Grakokom. 143.
  4. 4,04,14,2(eo)Lidia Ligęza, Edukado.net.
  5. (pl) Emilka Jurewicz,Środy Literackie w Białymstoku – Lidia Ligęza, Naszemiasto.pl.
  6. (eo)Jubileoj kaj memordatoj en junio 2017,La Ondo de Esperanto, n-ro 6, 2017.
  7. http://esperanto.net/literaturo/autor/ligeza.html OLE, Originala Literaturo Esperanta
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Lidia_Ligęza&oldid=8888373"
Kategorioj:
Kaŝitaj kategorioj:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp