Ksenofaneso (greka:Ξενοφάνης),greka poeto kajfilozofo, kiu vivis ĉirkaŭ la jaroj570 a.K. ĝis475 a.K.
Ksenofaneso naskiĝis enKolofono,Malgranda Azio. Kiam li estis dudek kvin jaraĝa, lia urbo estis konkerita de lapersoj, kaj li iĝisrifuĝinto kaj komencis nomadan vivon traGrekio. Li verkis multajn poemojn, el kiuj konserviĝis nur kelkaj fragmentoj.
En sia poezio li kritikas lareligiajn kredojn de siaj samtempuloj, kaj argumentas kontraŭ la akceptita percepto de ladiaĵoj kiel farite en la bildo kaj simileco de homo. Li asertas ke ĉiunacio atribuas siajn fizikajn trajtojn al la dioj: latrakoj priskribas la diojn kiel ruĝharaj kaj bluokulaj, dum laetiopoj vidas ilin kiel malhelhaŭtajn kaj platnazajn. Li aldonas, ke se nur ĉevaloj kaj virbovoj havus manojn por skulpti kaj adoriidolojn, ili kreus siajn proprajn diojn en la formo de ĉevaloj, kaj tiuj en la formo de virbovoj.
Aparte, li kritikasHomeron kajHeziodon, kiuj atribuas en siaj kantoj al la dioj la samajn malfortojn kaj voluptojn kiuj ekzistas ĉe homoj, por pravigi ilin en la homa socio. Tiu speco de kritiko poste estus kundividita fare dePlatono ankaŭ. La vera Dio, laŭ Ksenofaneso, estas neimagebla kaj nekomprenebla. Li estas malsimila al io ajn en aŭ de homoj, malhavante korpon kaj formon, vidante ĉion, aŭdante ĉion kaj sciante ĉion, kaj en sia pensado sole movas la mondon. Pro tio, li estas konsiderata la unua antaŭulo de lamonoteisma koncepto enokcidenta kulturo.
- Korupta Sloto: Selektado de Greka Lirika Poezio en la Sesa Jarcento a.K., elektita kaj tradukita el la malnovgreka Shimon Buzaglo, Ibn Hoshen, 2017. (La libro enhavas preskaŭ ĉiun restaĵon de la verko de Ksenofanes, akompanita de enkonduko kaj notoj al ĉiu el la kantoj).
| Bibliotekoj | - PeEnEo:742091
- GND:118635794
- LCCN:n82105600
- VIAF:100175481, 193736227, 421158790740438852548, 87621276, 123657980, 44365678, 580154381061530292484, 264262541, 2717168048985738410007 100175475, 100175481, 193736227, 421158790740438852548, 87621276, 123657980, 44365678, 580154381061530292484, 264262541, 2717168048985738410007
- ISNI:0000000117950895
- LIBRIS:201193
- SUDOC:031983855
- BNF:12309917b
- NLA:50119506
- BIBSYS:90773014
- NKC:mzk2010598182
- ICCU:BVEV010306
- BNE:XX826406
|
