| Parto de serio pri |
| Scienco |
|---|
|
|
|
|
|
|
Filozofio kaj historio de scienco |
| |
|
|
Laatomkerna fiziko (aŭnuklea fiziko) estas fako de lafiziko, kiu studas la ecojn deatomkernoj. Ĝi ankaŭ studas laatomkernajn reakciojn, kiel lafision kaj lafuzion.
Al la atomkerna fiziko apartenas interalie la branĉoj kielradioaktiveco,atomkernfuzio kajatomkernfendado.
La historio de nuklea fiziko kiel apartafako de "atoma fiziko" (studo de atomkerno kun ĝia ĉirkaŭaj elektronoj) komenciĝas per la malkovro deradioaktiveco fare deHenri Becquerel en 1896[1], fare de sia esplorado defosforesko enuraniajsaloj[2]. La malkovro de laelektrono fare deJ. J. Thomson[3] unu jaron poste estis indiko, ke laatomo havas internan strukturon. Komence de la20a jarcento la akceptita modelo de la atomo estis la modelo de "prunpudingo" deJ. J. Thomson, en kiu la atomo estis pozitive ŝargita pilko kun pli malgrandaj negative ŝarĝitaj elektronoj enigitaj en ĝi, nuligante la tutan elektranŝargon de l'atomo.
En la sekvaj jaroj, radioaktiveco estis vaste esplorata, precipe deMarie Curie,Pierre Curie,Ernest Rutherford kaj aliaj. Je la jarcentŝanĝo, fizikistoj ankaŭ malkovris tri specojn deradiado eliranta el atomoj, kiujn ili nomisalfa,beta kajgama-radiado. Eksperimentoj deOtto Hahn en 1911 kaj deJames Chadwick en 1914 malkovris, ke la beta-disfala spektro estis kontinua anstataŭ diskreta. Tio estas,elektronoj estis elĵetitaj de la atomo kun kontinua gamo da energioj, anstataŭ la diskretaj kvantoj de energio, kiuj estis observitaj en gamma kaj alfa-disiĝoj. Ĉi tio estis problemo por tiama nuklea fiziko, ĉar ĝi ŝajnis indiki, ke energio ne konserviĝis en ĉi tiuj disiĝoj.
LaNobel-premio pri fiziko de 1903 estis komune donita al Becquerel, pro lia malkovro kaj al Marie kaj Pierre Curie pro ilia posta esplorado pri radioaktiveco. Rutherford ricevis laNobel-premion pri kemio en 1908 pro siaj "esploroj pri la disfalo de laelementoj kaj la kemio de radioaktivaj substancoj".
En 1915,Alberto Ejnŝtejno formulis la ideon de ekvivalenteco de maso-energio (nome
). Dum la laboro priradioaktiveco de Becquerel kaj Marie Curie antaŭis ĉi tion, klarigo pri la fonto de la energio de la radioaktiveco devus atendi poste la malkovron en 1935, ke lakerno mem konsistis el pli malgrandaj eroj, lanukleonoj.
