Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Saltu al enhavo
Vikipedio
Serĉi

Kampurbo

Pending
El Vikipedio, la libera enciklopedio

Page version status

Malneta versio

1 ŝanĝo en ĉi tiu versio atendaskontrolon. Lastabila versio estispatrolita je19 dec. 2024.

Kampurbo[mankas fonto]bazarurbeto[1] estasurbotipo de la historio en kelkaj landoj, kiam fakte la agrikultura komunumo havis urbajn rajtojn.

La kampurboj situis interne de la lando ĉe la pli trafikaj foirlokoj. La ekonomian gravecon de la kampourbo donis la juro pri merkato kaj foiro. La kampurbo havis relative grandan loĝantaron al la ĉirkaŭaj komunumoj, pliposte ĝi iĝis centro de la metiindustrio.

Historio de la paŝtejaj urboj en Hungario

[redakti |redakti fonton]

La nomo en la hungara lingvo estas "mezőváros", kiu signifas laŭvorte paŝtejan urbon aŭ herbejan urbon, kaj ne precize kampurbon. Ĝi estiĝis dum la 14-a kaj 15-a jarcento, diferenciĝe de la reĝaj liberaj urboj, kiuj havis defendajn muregojn. La loĝantoj estis liberaj kamparanoj, kiuj luktis por la civitaniĝo kontraŭ la lokaj grandbienuloj, kiuj ofte volis ilin servutuligi. La nombro de kampourboj ofte kreskis (ekz. dumMátyás Hunyadi). La rango donis certan vivnivelon dum la turka okupado de Hungario.

La leĝoj de1767 pri servuteco favoris la grandbienulojn.

Ekde la 1870-aj jaroj, pro la leĝoj pri komunumoj, grandparto de la kampurboj iĝis vilaĝo, eta parto iĝis urbo.

Urbetoj en Ĉeĥio, historie en Bohemio kaj Moravio

[redakti |redakti fonton]

Městys, laŭlitere "urbeto" (aŭ, neoficiale aŭ malnoviĝinta,městečko), en aliaj eŭropaj lingvoj tradukita kiel "bazara urbo", estas statuso donita al certaj municipoj en Ĉeĥio, kuŝantaj laŭ grandeco kaj graveco pli alta ol tiu de simplaobec (municipo) sed pli malalta ol tiu deměsto (urbo).

Historie,městys estis loko kiu havis la rajton okazigibruto-bazarojn (kaj iuj aliaj "eksterordinaraj" kaj ĉiujaraj bazarojn aŭ foiroj), kaj ĝi estas tial tradukita kiel "bazara urbo". La esprimo eliĝis el oficiala uzo en Ĉeĥoslovakio en 1954 sed estis reenkondukita en Ĉeĥio en 2006. En septembro 2020, ekzistas 228 municipoj pri kiuj la statuso deměstys estis reakceptita. En ĉiuj kazoj, temas pri municipoj, kiuj petis la redonon de sia iama titolo. La titolo ne estis lastatempe aljuĝita al iu municipo kiu ne havus ĝin en la pasinteco — la leĝo eĉ ne fiksas iujn ajn specifajn kriteriojn por ĝi, nur proceduraj kompetentecoj estas establitaj. Ne ekzistas specialaj rajtoj aŭ kompetentecoj sub ĉi tiu titolo krom la rajto uzi ĉi tiun vorton kune kun la nomo de la municipo kaj ĝiaj institucioj.

Bazarurboj de Finnlando

[redakti |redakti fonton]

En Finnlando bazarurbo (finnlingvekauppala, svedlingveköping) estis ĝis la jaro 1976 normale komunumoj, kiuj estis normale similaj al malgrandaj urboj sed ne havis tiel multajn devojn kaj rajtojn kiel urboj, sed ekde la jaro1858 ĝis la jaro1971Ikaalinen estis bazarurbo, kvankam ĝi ne estis komunumo. Tri aliaj bazarurboj, kiuj ne estis komunumoj sed apartenis alkampara komunumo, estis Lahti inter la jaroj 1878–1905,Iisalmi inter la jaroj 1860–1858 kaj Vammala inter la jaroj19071912. Tiaj bazarurboj havis ankaŭ propran lokan administradon, sed en ili mankis ekzemple sendependa komunuma imposto.

Ĝis la 1950-aj jaroj tutan kamparan komunumon oni povis igi bazarurbo nur en tiaj esceptaj kazoj, ke kampara komunumo estis plejparte dense loĝata kaj ne inkludis multe kamparon, ekzempleMänttä en 1947, sed en la 1960-aj kaj 1970-aj jaroj oni igis bazarurboj ankaŭ tutajn tiajn kamparajn komunumojn, kiuj inkludis kaj setlejon, kiu estis kiel malgranda urbo kaj vastan kamparan areon.

En 1959 la parlamento eventualigis igon bazarurbon urbo do, ke la ĉiuj tradiciaj devoj de finnlandaj urboj ne komencis validi al la nova urbo. Tuj selvantjare la kampurbojHyvinkää,Kouvola,Riihimäki,Rovaniemi,Salo kajSeinäjoki iĝis urboj. Multaj aliaj kampurboj ĝis 1974. La termokauppala/köping malaperis en la komunleĝa reformo komence de 1977. Tiam la lastaj kampurboj iĝis urboj kromKarhula, kiu estis ligita alKotka.

Bazarurboj en Maroko

[redakti |redakti fonton]

En kamparaj ruraj areoj de multaj landoj evidente la subĉielajbazaroj okazintaj unufoje semajne ludas gravan rolon en la ekonomia kaj socia vivo de la vilaĝoj kaj kamparaj ĉirkaŭaĵoj. En NordaMaroko tio estas tiom evidenta, ke ĝi rezultis en tre praktika solvo por la nomado de la urbetoj, evidente bazarurbetoj, nome en multaj okazoj la nomo de la urbeto estas komponita el tri radikoj, el kiuj la unua estas "souk" (bazaro), la dua la nomo de la tago kiu enaraba (kiel en laportugala, pro ties heredo) estas ankaŭ la orda numeralo, kaj la tria estas loknomo aŭ plej ofte samtempe de la tribo aŭ klano, kiel oni povas konstati en unu el la ĉefaj nomeSouk El Arbaa du Gharb en kies franclingva artikolo oni klarigas pri tiu nomo, foje mallongigita alSK4, tio estas:Bazaro merkredo. Same evidentas en la areo sude de la linio interTanĝero kajSebto por bazarurbetoj, kiel de nordo suden ĉe Souk Khemis des Anjra, Souk Sebt el Kdim, Souk Tnine des Beni Harchen, Souk el Had el Gharbia, Souk el Arba Ayasha, Souk el Arba des Beni Hassan, Souk Tnine de Sidi el Yamani, Souk Khemis des Beni Arouss, Souk Sebt des Beni Gorfat, Souk Khemis du Sahel, ktp.[2]

Iamaj paŝtejaj urboj en Hungario

[redakti |redakti fonton]

Eksaj bazarurboj en Finnlando

[redakti |redakti fonton]
  • Alavus1-an de januaro 1974 –31an de decembro1976 (fariĝis urbo)
  • Anjalankoski 1-an de januaro 1975–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo, ekde komence de 2009 parto deKuusankoski)
  • Espoo 1-an de januaro 1963–31-an de decembro 1971 (fariĝis urbo)
  • Forssa 1-an de januaro 1923–31-an de decembro 1963 (fariĝis urbo)
  • Haaga 1-an de januaro 1923–31-an de decembro (fariĝis parto jeHelsinko,d:Q2661900)
  • Haapajärvi 1-an de januaro 1967–31-an de decembro (fariĝis urbo)
  • Harjavalta 1-an de januaro 1968–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Huittinen 1-an de januaro 1972–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Hyvinkää 1-an de januaro 1926–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Iisalmi 24-an de oktobro1860–19-an de oktobro1891
  • Ikaalinen 1-an de januaro 1858–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Imatra 1-an de januaro 1948–1-an de januaro (fariĝis urbo)
  • Jämsä 1-an de januaro 1969–31-an de decembro (fariĝis urbo)
  • Järvenpää 1-an de januaro 1951–31-an de decembro 1966 (fariĝis urbo)
  • Kankaanpää 1-an de januaro 1967–31-an de decembro 1971 (fariĝis urbo)
  • Karhula 1-an de januaro 1951–31-an de decembro 1976 (fariĝis parto deKotka)
  • Karis (finneKarjaa) 1-an de januaro 1930–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Karkkila 1-an de januaro 1932–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Kauniainen 1-an de januaro 1920–31-an de decembro 1971 (fariĝis urbo)
  • Kemijärvi 1-an de januaro 1957–31-an de decembro 1972 (fariĝis urbo)
  • Kerava 1-an de januaro 1924–31-an de decembro 1969 (fariĝis urbo)
  • Koivisto 1-an de januaro 1927–1944 (Finnlando devis cedi la lokon alSovetunio)
  • Kokemäki 1-an de januaro 1972–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Kouvola 1-an de januaro 1923–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Kurikka 1-an de januaro 1966–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Kuusankoski 1-an de januaro 1957–31-an de decembro 1972 (fariĝis urbo)
  • Lahdenpohja 1924–1944 (Finnlando devis cedi ĝin al Sovetunio)
  • Lahti 5-an de junio 1878–31-an de oktobro 1905 (fariĝis urbo)
  • Lauritsala 1-an de januaro 1932–31-an de decembro 1966 (fariĝis parto deLappeenranta)
  • Lieksa 1-an de januaro 1936–31-an de decembro 1972 (fariĝis urbo)
  • Lohja 1-an de januaro 1926–31-an de decembro 1968 (fariĝis urbo)
  • Loimaa 1-an de januaro 1922–31-an de decembro 1968 (fariĝis urbo)
  • Mänttä 1-an de januaro 1948–31-an de decembro 1972 (fariĝis urbo)
  • Nokia 1-an de januaro 1937–31-an de decembro 1976 (nomo Pohjois-Pirkkala la 1-an de januaro ĝis 31-an de decembro 1937, fariĝis urbo en1977)
  • Nurmes 5-an de decembro 1876–31-an de decembro 1973 (fariĝis urbo)
  • Oulainen 1-an de januaro 1967–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Outokumpu 1-an de januaro 1968–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Pargas (finneParainen) 1-an de januaro 1948–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Parkano 1-an de januaro 1972–31-an de decembro 1976 (muuttui kaupungiksi)
  • Pieksämäki 1-an de januaro 1930–31-an de decembro 1961 (nomo Pieksämä 1930–31-an de decembro 1947, fariĝis urbo en la jaro 1962)
Lappersdorf,Bavario: monumento pri atribuo de titolo defoira komunumo en 1997
  • Raisio 1-an de januaro 1966–31-an de decembro (fariĝis urbo)
  • Riihimäki 1-an de januaro 1922–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Rovaniemi 1-an de januaro 1929–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Salo 20-an de junio 1887–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Seinäjoki 1-an de januaro 1931–31-an de decembro 1959 (fariĝis urbo)
  • Suolahti 1-an de januaro 1932–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Suonenjoki 1-an de januaro 1967–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Toijala 1-an de januaro 1946–31-an de decembro (fariĝis urbo)
  • Valkeakoski 1-an de januaro 1923–31-an de decembro 1962 (fariĝis urbo)
  • Vammala 1-an de januaro 1907–31-an de decembro (fariĝis urbo)
  • Vantaa 1-an de januaro 1972–31-an de decembro 1973 (fariĝis urbo)
  • Varkaus 1-an de januaro 1929–31-an de decembro 1961 (fariĝis urbo)
  • Virrat 1-an de januaro 1974–31-an de decembro 1976 (fariĝis urbo)
  • Ylivieska 1-an de januaro 1965–31-an de decembro 1970 (fariĝis urbo)
  • Äänekoski 1-an de januaro 1932–31-an de decembro 1972 (fariĝis urbo)

Pliaj landoj

[redakti |redakti fonton]

Iuj pliaj landoj ankaŭ havas kategorion de loĝloko inter la statusoj de neurba kaj urba komunumoj. En ekzempleLitovio (urbo =miestas, urbetomiestelis) aŭPortugalio (urbo =cidade, urbeto =vila) tio bone priskribeblas per la esperantlingva termino "urbeto".

EnGermanio ekzistas malmultaj historiaj lokoj kun statuso de inter neurba kaj urba komunumo: kutime temas pri loĝlokoj, kiuj historie ricevis iujn, sed ne ĉiujn urbajn rajtojn (kutime la rajton okazigi subĉielajn merkatojn). En la nordo de la lando tia komunumo nomiĝasFlecken, en la suda landoparto BavarioMarkt, en Esperanto kutime nomata "foira komunumo". Ankaŭ tiu koncepto kompareblas al la temo de tiu-ĉi artikolo, sed en Esperanto kutimene nomatas "kampurbo".

Vidu ankaŭ

[redakti |redakti fonton]

Notoj

[redakti |redakti fonton]
  1. difino debazarurbeto en artikolo de laPlena Ilustrita Vortaro de Esperanto (PIV), en la eldono de 1970, paĝo 101, kaj jen en la eldono de 2020, reta versio
  2. Kvadrato 5º/30º-28º en "Marokko/Morocco. Strassenkarte-Road Map", Kümmerly+Frey, Berno, 1990,ISBN 3-259-01164-1
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Kampurbo&oldid=9009553"
Kategorioj:
Kaŝitaj kategorioj:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp