| John Foster Dulles | |
|---|---|
 | |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 25-an de februaro1888 (1888-02-25) en Vaŝingtono |
| Morto | 24-an de majo1959 (1959-05-24) (71-jaraĝa) en Vaŝingtono |
| Mortokialo | Kancero |
| Tombo | Arlingtona nacia tombejo, Section 21, grave S-3138° 52′ 30″ Nordo77° 04′ 29″ Okcidento / 38.87513 °N, 77.074844 °U /38.87513; -77.074844(mapo) |
| Lingvoj | angla |
| Ŝtataneco | Usono |
| Alma mater | Universitato de Parizo (1908–1909) elementa lernado Universitato George Washington (–1911) Universitato Princeton (–1908) |
Subskribo | |
| Familio | |
| Patro | Allen Macy Dulles(en) |
| Patrino | Edith Foster(en) |
| Frat(in)o | Allen W. Dulles(mul) |
| Infanoj | Avery Dulles(en), John W. F. Dulles(en) |
| Okupo | |
| Okupo | advokato(1911–) trustee(en) politikisto diplomato prezidanto |
John Foster DULLES (/ˈdʌlɪs/; 25a de februaro, 1888 – 24a de majo, 1959) estis usonadiplomato. Ano de laRespublikana Partio, li servis kielUsona ministro pri eksterlandaj aferoj sub regado de la prezidantoDwight D. Eisenhower el 1953 ĝis 1959. Li estis grava figuro en la komenco de laMalvarma Milito, defendante agreseman sintenon kontraŭkomunismo tra la tuta mondo.
Naskiĝinta enVaŝingtono, Dulles aliĝis al la firmao de advokatoj de Novjorko nome Sullivan & Cromwell post gradiĝi el la Universitata Jura Altlernejo George Washington. Lia avo, John W. Foster, kaj lia onklo,Robert Lansing, ambaŭ servis kiel Usona Sekretario de Ŝtato, dum lia frato, Allen Dulles, servis kiel Direktoro de laCIA el 1953 ĝis 1961. John Foster Dulles servis por la Stabanaro de la Militindustrioj dum laUnua Mondmilito kaj li estis usona jurkonsilisto en laKonferenco de Parizo 1919. Li iĝis membro de la Ligo de la Asocio de Liberaj Landoj, kiu subtenis la usonan membrecon en laLigo de Nacioj. Dulles ankaŭ helpis la desegnon de laDawes-plano, kiu serĉis stabiligi Eŭropon malpliigante la militpunojn al Germanio.
Dulles servis kiel estro de eksterlanda politiko por Thomas E. Dewey, Respublikana kandidato por 1944 kaj 1948. Li ankaŭ helpis skizi la enkondukon por laĈarto de la Unuiĝintaj Nacioj kaj servis kiel delegito al laĜenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj. En 1949, Dewey nomumis Dulles por plenigi la senatan vakantecon okazigita pro la rezigno de Sen. Robert F. Wagner. Li servis dum nur kvar monatoj kaj lasis la postenon post esti venkita en speciala elekto fare de Herbert H. Lehman.
Post kiam Eisenhower venkis en la prezidanta balotado de 1952, li elektis Dulles kiel ministro pri eksterlandaj aferoj. Tiukadre, Dulles koncentriĝis en la konstruado kaj plifortigo de la aliancoj de laMalvarma Milito, ĉefe pri laNATO. Li estis la arkitekto de laSudorientazia Traktatorganizo, nome kontraŭ-komunista alianco inter Usono kaj kelkaj landoj en kaj ĉeSudorienta Azio. Li ankaŭ helpis instigipuĉojn kiel en 1953 en Irano kaj en1954 en Gvatemalo. Li favoris strategion de amasa defendemo responde al supozita agresemo fare deSovetunio. Li subtenis helpon al Francio en tiesmilito kontraŭ Viet Minh en Hindoĉinio sed malakceptis la Ĝenevajn Interkonsentojn kiujn Francio kaj la vietnamaj komunistoj akceptis, kaj anstataŭe subtenis fortojn deSuda Vjetnamio post la Ĝeneva Konferenco de 1954.
