Januara Ribelo (1863-1864) estis pola naciaribelo kontraŭRusa Imperio, proklamita permanifesto la22an de januaro1863, eldonitan enVarsovio de Provizora Pola Registaro. Kaŭzita de plifortiĝanta rusateroro kontraŭ pola pasivarezisto. Ĝi eksplodis la 22-an de januaro 1863 enKongresa Pollando kaj la1an de februaro 1863 en estintaGrandprinclando Litovio kaj daŭris ĝis aŭtuno 1864. Ĝi ampleksis nur rusan aneksaĵon: Polan Reĝlandon kaj aneksitajn teritoriojn –Litovion,Belorusion kaj parton deUkrainio.
.jpg)
Ĝi estis la plej granda pola nacia ribelo, kiun apogis internaciapublika opinio, kaj havis karakteron degerila milito, dum kiu oni okazigis ĉirkaŭ 1200batalojn kaj bataletojn. Malgraŭ komencaj sukcesoj la ribelo finiĝis per malvenko de ribelintoj. Kelkdek miloj estis mortigitaj en bataloj, preskaŭ mil ekzekutitaj, ĉirkaŭ 38 milekziligitaj alSiberio, kaj ĉirkaŭ 10 milelmigris.Vilno estismasakrita de taĉmentoj de rusa generalo-guberniestro de Vilno, Miĥail Muravjovla Pendigisto.
Post fiasko de la ribeloPollando kajLitovio celebris nacianfunebron. En 1867 oni nuligisaŭtonomecon de Pola Reĝlando, ties nomon kajbuĝeton, en 1869 likvidis Ĉefan Lernejon Varsovian, en la jaroj 1869–1870 de centoj daurboj apogantaj la ribelon oni forprenisurborajtojn, per kio kondukis ilin al malsukceso, en 1886 likvidis Polan Bankon. Oni malfondis katolikajnordenojn, konfiskis ĉirkaŭ 1600bienojn kaj komencis intensanrusigon de polaj teritorioj.
Post sufokigo de la ribelo signifa parto de lasocio konsideris pluan armitan bataladon kontraŭ rusaokupanto sencela kaj direktis sin al laboropozitivisam.
La ribelo kontribuis al pli favora ol endu aliaj aneksaĵoj proprietigo dekamparanoj kaj lasis fortan spuron en la pola arto kajliteraturo (Eliza Orzeszkowa,Stefan Żeromski,Artur Grottger,Jan Matejko).
Bataloj de la polasoldato dum la januara ribelo post 1990 estis memorigitaj sur laTombo de Nekonata Soldato en Varsovio per surskribo sur unu tabulo "NOC STYCZNIOWA 22/23 I 1863".
En 2012Pola Senato fiksis la jaron2013 – Jaro de Januara Ribelo.
22.11.2019: Solena entombigo de la trovitaj postrestaĵoj (ostoj) fare de litoviaj arkeologoj post 150 jaroj de la ekzekutoj faritaj de larusia armeo; kun partopreno de la Prezidentoj dePollandoAndrzej Duda kajLitovioGitanas Nausėda
Krimo en Mołożów (distrikto Hrubieszowski) la 19-an de majo 1863 farita derusaj soldatoj kontraŭ vunditaj ribelintoj lokitaj en kampamalsanulejo en bieneto Mołożów kaj kontraŭ civiluloj de la loko.
