Homeostato aŭhomeostazo (de lagrekahomos (ὅμος), ‘simila’,[1] kajstasis (στάσις), ‘stato’, ‘stabileco’)[2] estas propraĵo de la vivantajorganismoj kiu konsistas en sia kapablo elteni internan kondiĉon stabilan kiu kompensu la ŝanĝojn en sia medio pere de la interŝanĝo regulata de materio kaj energio kun la ekstero (metabolo). Temas pri maniero de dinamisma ekvilibro kiu eblas danke al reto de kontrolsistemoj renutritaj kiuj konstituas la mekanismojn dememregulado de la vivaj estaĵoj. Ekzemploj de homeostato estas laregulado de la temperaturo kaj la ekvilibro interacideco kaj alkaleco (pH).
La koncepto estis aplikita deWalter Bradford Cannon en 1926,[3] en 1929[4] kaj en 1932,[5][6] por referenci al la koncepto de interna medio (milieu intérieur), publikigita en 1865 deClaude Bernard, konsiderita ofte la patro de lafiziologio.
Tradicie ĝi aplikiĝis enbiologio sed, pro tio ke ne nur biologio kapablas plenumi tiun difinon, ankaŭ aliaj sciencoj kaj teknikoj adoptiĝis tiun terminon.[7]
- ↑ὅμοιος, Henry George Liddell, Robert Scott,A Greek-English Lexicon, priPerseus.
- ↑στάσις, Henry George Liddell, Robert Scott,A Greek-English Lexicon, priPerseus.
- ↑Cannon, W. B.. (1926) “Physiological regulation of normal states: some tentative postulates concerning biological homeostatics”, A. Pettit(ed.):A Charles Richet : ses amis, ses collègues, ses élèves (france). Paris: Les Éditions Médicales, p. 91.
- ↑Cannon WB. (1929). «Organization For Physiological Homeostasis». Physiol Rev. 9: 399–431.
- ↑Cannon WB. título=The Wisdom of the Body (1932). W. W. Norton & Company, Inc., New York.
- ↑Karl Ludwig von Bertalanffy: ... aber vom Menschen wissen wir nichts, English title Robots, Men and Minds, translated by Dr. Hans-Joachim Flechtner. Page 115. Econ Verlag GmbH (1970), Düsseldorf, Wien. 1a eldono.
- ↑Langley L.L (1982). Homeostasis. Madrid: Alhambra. pp. 6–8.
