| Emil Orlik | |
|---|---|
 | |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 21-an de julio1870 (1870-07-21) en Prago |
| Morto | 28-an de septembro1932 (1932-09-28) (62-jaraĝa) en Berlino |
| Lingvoj | ĉeĥa |
| Ŝtataneco | Ĉeĥoslovakio Aŭstrio-Hungario Germanio  |
Subskribo | |
| Okupo | |
| Okupo | litografisto gravuristo instruisto desegnisto karikaturisto gravuristo per akvaforto pedagogo fotisto pentristo scenografo |
| TTT | |
| Retejo | http://www.emil-orlik.de |
Emil Orlik, ĝusta ĉeha skribmanieroEmil Orlík, (naskiĝinta la21-an de julio1870 enPrago; mortinta la28-an de septembro1932 enBerlino) estisbohemapentristo,grafikisto,fotografiisto kaj arto-metiisto. Li anis ĉeBerlina secesio.
Orlik estis filo de lajuda tajlormajstro Moritz Orlik (1832–1897)[1] el Prago kaj de ties edzino Anna, denaska Stein[2]. Post la abituro en 1889 jePrago li studis ekde 1889 ĝis 1893 ĉe la privata pentrolernejo de Heinrich Knirr en Munkeno kaj ĉe la Akademio de Bildaj Artoj je Munkeno. En 1894 li revenis al Prago, kie li en 1897 finfine establiĝis per propra verkejo. Decida por lia plua artisma evoluo fariĝis vojaĝo alJapanujo de 1900 ĝis 1901. En 1904 li translokiĝis alVieno. Ekde 1899 ĝis 1905 li estis membro de laViena Secesio kaj publikigis en la Secesia revuo "Ver Sacrum". Voko al la Ŝtata Instruinstituto de la Berlina Artmetia Muzeo kiel profesoro kaj estro de la grafiko-klaso – li estis posteanto deOtto Eckmann – igis lin transloĝiĝi alBerlino. Inter liaj lernantoj troviĝas tre bone konataj nomoj Namen kielGeorge Grosz,Hannah Höch, Oskar Nerlinger, Josef Fenneker, sed ankaŭ malpli konataj kiel ekzemple Carl Schröder kaj la trankvila Gustav Berthold Schröter. Ekde 1906 Orlik estis membro de laBerlina Secesio kaj partoprenis ties ekspoziciojn.
Berlino restis ĝis la morto de Orlik lia loĝurbo, de tie li preskaŭ ĉiun jaron li entreprenis vojaĝojn alSudeŭropo,Francujo kajSvisujo. En la jaro 1912 li komencis sian duan, pli vastan vojaĝon al Azio, kiu kondukis lin traĈinujo,Koreujo kaj Japanujo. Li mortis la 28-an de septembro 1932 en Berlino.
Orlik verkis precipe kiel desegnisto kaj grafikisto (akvafortoj kaj lignogravuraĵoj). Liaj motivoj ampleksas portretojn de elstaraj samtempuloj, i.a. deHenrik Ibsen, Bernhard Pankok,Gustav Mahler,Hermann Bahr,Max Klinger,Rainer Maria Rilke, kiun li konis ekde 1896 el Prago, kajJakob Wassermann. "La temaro de liaj verkoj radikas en la etburĝa kaj kampara medio de liaj respektivaj restadejoj ... Per tio ankaŭ la temocikloj en la verko de Orlik ... estas skizitaj: la popolarto, la kampara vivo, la monduma, la grandurbo kaj ĝiaj loĝantoj, la ekzota, la foraj landoj de Oriento kaj deOrientazio."[3]
Orlik konceptis laŭ mendo de lakolonja ĉokoladofabrikanto Ludwig Stollwerck kolektobildojn por Stollwerck-Kolektalbumoj, i.a. la serio „Rinderbilder“ [Bovobildoj] por la Stollwerck-Kolektalbumo N-ro 5 el 1902.[4] De 1917 ĝis 1918 Orlik estis okupita dum la Konferenco deBrest-Litovsk kiel gazetara desegnisto.En la berlina periodo de Orlik ekestis i.a. portretoj de Ernst Barlach, Lovis Corinth,Otto Dix,Käthe Kollwitz, Max Slevogt,Franz Werfel,Rudolf Steiner,Thomas Mann,Albert Einstein,Franz Marc kajAlfred Döblin. Kunlabore kun Max Reinhardt li verkis por ties enscenigoj konceptojn por scenaranĝoj kaj kostumoj.
Kiel aldonaĵoj la artorevuoPan publikigis en 1897 malgrandajn akvafortojn de Orlik, inter ili etformata akvaforto de la afiŝoDie Weber [La teksistoj] pri la samnoma sociodramo deGerhart Hauptmann. En letero de la 13-a septembro 1897 al la poeto li referencis la reproduktaĵon de la afiŝo en ĉi tiu revuo, kiu validas kiel „fundamenta ŝtono de la germana socia afiŝo“[5] Ekde 1897 ĝis 1901 la munkena kultura revuoDie Jugend ree kaj ree uzis grafikaĵojn kaj bildojn de Orlik.
Post sia unua vojaĝo al Japanujo en 1900/01 Orlik kreis verkojn inspiritajn de japana koloralignogravurado. Oni nombras lin do al la artistoj de lajapanismo. Orlik ankaŭ vojaĝis al Ĉinujo,Rusujo kajEgiptujo.
Orlik kolektis artverkojn el orienta Azio kaj estis en 1909 pruntedonanto por la ekspozicio „Japan und Ostasien in der Kunst“ [Japanujo kaj orienta Azio en la arto].[6]
