| Berbegal | |||
|---|---|---|---|
 | |||
municipality of Aragon(en)  vd | |||
| |||
| Blazono | |||
| Administrado | |||
| Poŝtkodo | 22131 | ||
| En TTT | Oficiala retejo[+] | ||
| Demografio | |||
| Loĝantaro | 325 (2024)[+] | ||
| Loĝdenso | 7 loĝ./km² | ||
| Geografio | |||
| Geografia situo | 41° 57′ N,0° 0′ O(mapo)41.950Koordinatoj:41° 57′ N,0° 0′ O(mapo)[+] | ||
| Alto | 512 m[+] | ||
| Areo | 49,03102 km² (49 03. 102 ha)[+] | ||
| Horzono | UTC+01:00[+] | ||
 | |||
| |||
| |||
| |||
| Alia projekto | |||
 Vikimedia KomunejoBerbegal[+] | |||
Berbegal [berbeGAL] estas loĝloko kaj municipo deHispanio, en la sudo de la komarkoSomontano de Barbastro (kies ĉefurbo estasBarbastro) apartenanta al la centro de laProvinco Huesko (regionoAragono).
Ĝia municipa teritorio estas en la sudo de la komarkoSomontano de Barbastro, inter riverojCinca kaj Alcanadre. Ĝi limas okcidente kunTorres de Alcanadre kajLaperdiguera, norde kunLaluenga, oriente kunIlche kaj sude kunPeralta de Alcofea.
La loĝloko Berbegal mem (512 msm)[1] estas je 50 km sudoriente de Huesca. Ĝi estas komunikata laŭ la ŝoseo A-1223 kunPeralta de Alcofea sudokcidente kaj kunIlche oriente. Krome la A-1216 komunikas kunLaperdiguera nordokcidente.
La loko devenas de romianoj pro la kreo de setlejo je la servo de ŝoseo kiu komunikis inter urbojIlerdo kajOsko.
La areo ja estis loĝata de araboj, kiu lasis inter alia reton de irigacio kaj loknomojn, kiel propra "Berbegal" mem, kiu devenus de la araba بيربغال BIR BIGĀL "puto de muloj" aŭ de بير بقال BIR BIQĀL, "puto de vendisto".[2] Pri la kristana mezepoka historio estas multaj dokumentoj. En 1174 la reĝo Alfonso la 2-a de Aragono donis al la episkopo de Huesca la preĝejojn de Pertusa kaj Berbegal.[3] En 1258 la reĝo Jakobo la 1-a de Aragono donis al Pedro Martín de Luna la duonon de la impostado kaj la liberigon de militservo al Berbegal.[4] En 1294 la loko estis de reĝlando (ne de senjorlando).[5] En 1409 la reĝo Marteno la 1-a de Aragono donis al Pedro de Torrellas la loĝlokon Berbegal, kun ties domaroj.[6] En 1510 la reĝo Ferdinando la 2-a de Aragono konfirmis la atribuon favore al Pedro de Torrellas.[7]
Komence de la19-a jarcento la tuta komarko estis damaĝita pro la franca invado.
Dum laHispana Enlanda Milito la loĝloko suferis pro operacoj kadre de la atakoj de la respublikanoj klopode al konkero de la provinca ĉefurbo Ŭesko kaj fina kontraŭatako de frankistoj.
Multaj loĝlokoj de la areo perdis loĝantaron laŭlonge de la20-a jarcento pro rura elmigrado, kaj same ĉe Berbegal kie oni malaltiĝis el 1 120 loĝantoj en 1900 ĝis nunaj 335 loĝantoj (2022).[8]
La lokaekonomio evoluis el la tradiciaj agrikulturo (cerealoj, migdalarboj, olivarboj, kaj ĉefe vinproduktado) kaj brutobredado (ŝafoj, kaj ĉefe bovoj) al natura, sporta, kultura kajrura turismo. Estas kelkaj malgrandaj industrioj kaj vinproduktejoj.
Ĉefaj vidindaĵoj estas la preĝejo de Berbegal (romanika), la ermitejoj de Sankta Gregorio kaj de Sankta Águeda, la ruinoj de konstruaĵo tradicie atribuita al latemplanoj, la fontano de Sankta Gregorio, kun bestotrinkujo kaj lavujo (16-a jarcento), partoj de la romia ŝoseo Ilerda-Osca, restaĵoj de la ibera setlejo "Las Coronas", kaj aliaj naturaj lokoj ĉefe ĉe la rivero kaj la ravinoj kaj rojoj, kiuj ĉirkaŭas la loĝlokojn.
.svg)
